ABD Senatosu, Türkiye'ye savaş uçağı F-35 ile Chinook tipi ağır nakliye helikopteri gibi savunma alanında yeni nesil silahların satışını yasaklayan tasarıyı kabul etti. Başbakan Binali Yıldırım da karara ilişkin ilk tepkisini gösterdi.

ABD'li senatörlerden James Lankford ile Jeanne Shaheen Türkiye'de tutuklu bulunan rahip Andrew Brunson'un serbest bırakılmaması nedeniyle geçtiğimiz aylarda bütçe tasarısına silah satışını yasaklamayı öngören bir maddenin eklenmesini sağlamıştı.

Tasarının yasalaşmasından sonra 60 gün içinde Savunma Bakanının, Dışişleri Bakanına danışarak Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere dair Kongrenin ilgili komitelerine kapsamlı bir rapor sunması talep edildi.

Senato, Savunma Bakanlığına (Pentagon) 2019 mali yılı için 716 milyar dolarlık bütçe ayrılmasını öngören "Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası" olarak bilinen tasarıyı 10'a karşı 85 oyla kabul etti.

Tasarının Türkiye ile ilgili bölümünde ise "Ankara'nın Rusya'dan S-400 hava savunma sistemleri almasının iki ülke arasındaki tansiyonu yükselttiği" ve  Türkiye'de tutuklu bulunan "Amerikalı rahip Andrew Brunson'ın salıverilmesi gerektiği" iddia edildi.

Türkiye'nin Rusya'dan S-400 almasının ABD ile Türkiye arasındaki ortak silah sistemlerini geliştirmeyi olumsuz etkileyebileceği öne sürülen tasarıda, bu adımın NATO'daki ortak çalışabilirliği etkileyebileceği görüşü savunuldu.

Tasarıda söz konusu gerekçelerden dolayı F-35 savaş uçağı, Patriot hava savunma sistemleri, Chinook tipi ağır nakliye helikopteri, AH-1 tipi Kobra, H-60 Black Hawk tipi helikopterleri ile F-16 uçaklarının Türkiye'ye satılmasının bloke edilmesi gerektiğini öngören bir bölüm de yer aldı.

Bu tasarının yasalaşmasından sonra 60 gün içinde Savunma Bakanının, Dışişleri Bakanına danışarak Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilere dair Kongrenin ilgili komitelerine kapsamlı bir rapor sunması istendi ve bu rapor tamamlanmadan Pentagon'un Türkiye'ye Kongrenin onayına tabi herhangi bir dış silah satışına onay veremeyeceği sınırlaması getirildi.

Tasarının onay için ABD Başkanı Donald Trump'ın masasına gelmeden önce Konferans Komitesi olarak bilinen ortak bir komisyonda tek yasa tasarısı haline getirilmesi gerekiyor.

Mayıs ayı sonunda Temsilciler Meclisinde kabul edilen bütçe tasarısında da benzer şekilde Türkiye ile ilgili olarak S-400 füze savunma sistemleri ve F-35 savaş uçağı ile ilgili bölümlere yer verilmişti.

Kararın sonrası  Hükümet kanadında da açıklamalar gecikmedi.

Başbakan Yıldırım: Müttefiklik ruhuna aykırı

Başbakan Binali Yıldırım, ABD Senatosu'nun F-35 kararına ilişkin, "Türkiye alternatifsiz değildir. Kendi tedbirimizi alıyoruz. Savunma sanayinde milli ve yerliliğe hız verdik. Ambargo, savunmada zaafiyete neden olmaz. Esef verici, stratejik, müttefiklik ruhuna aykırı." ifadelerine yer verdi.

İLKHA