SİİRT - TBMM Genel Kurulu'nda Siirt'in Aydınlar ilçesinin isminin "Tillo" olarak değiştirilmesi hakkındaki kanun teklifinin kabul edilerek yasalaşması ilçe halkı tarafından büyük sevinçle karşılandı.


Tillo ismi hayırlara vesile olsun
Tillo isminin geri iadesi ile ilgili görüşlerini aldığımız İlçe Kaymakamı Ceyhun Dilşat Taşkın, şunları kaydetti: "1990 yılına kadar ilçemiz idari yapısı itibariyle bir bucaktı. 10 Temmuz 1964 yılında yayınlanan bir kararnameyle o zaman bucak olan ilçemizin adı Tillo'dan Aydınlar'a döndürülmüştü. 1990 yılında bucağımız Aydınlar ilçesi olarak kuruldu. Bir kararnameyle ilçemizin adı tekrar Tillo'ya döndü. Mutluyuz ve ilçemiz, vatandaşımız ve ülkemiz adına hayırlara vesile olmasını diliyoruz. Emeği geçen herkese de şükranlarımı arz ediyorum."


Tillo tabelaları törenle değiştirilecek
Tillo isminin iadesiyle ilgili sevincini paylaşan İlçe Belediye Başkanı M. Mesut Memduhoğlu, "Tillo; ilim, irfan dolu bir beldedir. Tillo ismi Aydınlar olarak değiştirildi ama herkes yine burayı Tillo olarak tanıdı. Tillo isminin geri iadesiyle ilçe halkı bir bayram sevinci yaşadı. Başta Başbakan'a ve emeği geçen herkese hem şahsım hem de Tillo halkı adına teşekkür ediyorum. İnşallah hem bölgemiz hem de ülke açısından hayırlı olur. Tillo tabelalarımızın hepsi hazır ve resmi gazetede yayımlandıktan sonra törenle birlikte tabelalarımız değişecektir." dedi.


Tillo ismi bizim için çok önemlidir
Aydınlar olarak değiştirilen "Tillo" isminin tekrar iade edilmesini sevinçle karşılayan ilçe sakinlerinden Yusuf Yıldırım, "Doğduğumdan beri Tillo'da yaşıyorum. Aydınlar olarak değiştirilen 'Tillo' isminin tekrar iade edilmesinde emeği geçen herkese ve Başbakan'a çok teşekkür ederiz. Tillo isminin tekrar iade edilmesinden dolayı çok mutlu olduk. Bu isim bizim için çok önemlidir. Aydınlar ismi çoktur ama Tillo ismi tektir. Tillo ismi tek olduğundan dolayı değiştirildi. Tillo isminin geri verilmesini çok güzel karşıladık." dedi.


Tillo isminin iadesi bize mutluluk verdi
Aydınlar olarak değiştirilen "Tillo" isminin tekrar iade edilmesinden dolayı mutlu olduklarını dile getiren bir başka ilçe sakinlerinden M. Tahir İlhan, "Ben doğuma büyüme Tilloluyum. İlçemize Tillo ismini geri verdiği için Başbakan'a çok teşekkür ediyoruz. 1958 yılında ilçemizin adı Aydınlar olarak değiştirildi. Aydınlar, isminin anlamı aydın insanların barındığı yer demektir. Fakat Tillo, yıllardan beri her yerde Tillo olarak tanındığı için bu isim değişikliği çok mutluluk verdi bizlere. Tillo isminin geri iadesinden dolayı çok sevinçliyiz. Buna sebep olandan Allah razı olsun. Tillo, unutulmaz bir anıdır, Tillo evliyalar diyarıdır, her türlü yetişkin insanlar çıkıyor Tillo'dan ve bundan dolayı bundan emeği geçen herkese teşekkürlerimizi sunarız." ifadelerini kullandı.


Tillo ismini almakla büyük gurur duyuyoruz
Tillo isminin kendileri için bir ayrıcalık olduğunu ve bu yüzden Aydınlar isminin Tillo olarak değiştirilmesinin kendilerini sevindirdiğini belirten bir başka ilçe sakinlerinden Adnan İnan ise, "Tillo demek bizim için ayrı bir ayrıcalıktır. Çünkü bugün dünyada yetiştirmiş olduğu büyük âlimlerle ve ayrıca burada Fıkıh, Hadis ve Tefsir ilimlerini yayan bir yerdir. Tillo isminin geri iadesini çoktan beri istiyorduk. Fakat bir türlü bu isim verilememişti. Bu ismin geri verilmesi bizleri çok sevindirdi. Tillo'nun Tillo ismini almakla büyük gurur duyuyoruz. Bu konuda tüm büyüklerimize şükranlarımızı borçluyuz." diye konuştu.


Tillo'nun tarihçesi
Tillo'nun tarihi çok eskilere dayanır. Hıristiyanlık daha sonra İslamiyet dönemlerinde kültürel bir merkez olan Tillo'da kendi adına kendi adına para basıldığı gibi, Hıristiyanlık dönemlerinde ilim merkezi olduğu yapılan araştırmalardan anlaşılmaktadır. M.Ö. 2000 yılı başlarından itibaren Samiler, Babil ve Asurlar bölge üzerindeki hâkimiyetini sürdürmüşlerdir. Sonradan Urartu Krallığına geçen bu topraklar, M.Ö. 8. yüzyılında Perslerin eline geçmiştir. M.Ö. 4. yüzyılda Büyük İskender, Anadolu ile beraber buraları da ülkesine katmıştır. İskender'in ölümü üzerine, Selenkoz Devleti'nin elinde kalan il, daha sonraları Perslerin egemenliğinin altına girmiştir. Perslere bağlı olan İran asıllı Ermeni devletleri de etkilerini buralara kadar yaymışlardır.

M.S. 7. yüzyılda İran İmparatorluğunu ortadan kaldıran Araplar, bölgeyi, fethederek İslam Coğrafyasına katmışlar ve bu bölgeyi El-Cezire Eyaletine bağlamışlardır. Alparslan'ın Anadolu'ya girişinden sonra il Selçukluların hâkimiyetine girmiştir. 12. yüzyılda Moğol akınları sırasında İlhanlılar, Timurlular, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Safevilerin yönetimlerinde kalmıştır. 1514 yılında kazanılan Çaldıran zaferinden sonra büyük tarihçi İdris-i Bitlisi'nin gayretleriyle ilçemiz Osmanlı Devleti'nin hâkimiyeti altına girmiş ve 1984 yılında Bitlis Eyaletine bağlanmıştır. Cumhuriyet döneminde Aydınlar adı ile bucak iken, 3647 sayılı kanunla 18 Mayıs 1990 tarihinde ilçe olmuştur. (Muhyeddin Beyca/M. Fatih Akgül-İLKHA)