Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğin amacı, "Sözleşmeye bağlanmaksızın üretilen tütünler ile sözleşme yapılmasına rağmen sözleşmeden fazla üretilmiş ve alıcısı tarafından satın alınmayan tütünlerin alım-satım işlemlerinin usul ve esaslarının belirlenmesi" olarak nitelendirildi.

Alım-satım işlemlerine ilişkin hükümler

Tebliğde yer alan alım-satım işlemlerine ilişkin hükümler göre sözleşmeye bağlanmaksızın üretilen tütünler ile sözleşme yapılmasına rağmen sözleşmeden fazla üretilmiş ve alıcısı tarafından satın alınmayan tütünlerin alım-satım işlemlerine ilişkin usul ve esaslar şu şekilde belirlendi:

Muhtarlıklar bu tebliğden haberdar edilecek

"a)Tütün üretimi yapılan il ve ilçelerde yer alan Türkiye Ziraat Odaları Birliğine bağlı Ziraat Odaları, kendi hizmet bölgelerindeki muhtarlıkları bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren on gün içinde bu Tebliğden haberdar eder.

Alıcılar, Bakanlık üzerinden açık artırmalı satışlara katılabilecek

b) İlgili Ziraat Odaları tarafından Tarım ve Orman Bakanlığınca bildirilen sözleşmeye bağlanmaksızın veya sözleşme fazlası üretilen tütün miktarı ve üretim merkezleri, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişilere (alıcı) Tarım ve Orman Bakanlığı internet sitesinden duyurulur. Açık artırmalı satışlara katılmak isteyen alıcılar, Tarım ve Orman Bakanlığına başvurarak sözleşme dışı üretim yapan üretici listesini temin edebilirler.

c) Bölgeler itibarıyla her grad tütün için açık artırma başlangıç fiyatı her yıl Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenerek Tarım ve Orman Bakanlığı internet sitesinden duyurulur.

Amerikan Grad sınıflandırma sistemine göre tespit yapılacak

ç) Alıcılar, açık artırma yöntemi ile satın almak istedikleri tütünlerin Amerikan Grad sınıflandırma sistemine göre tespitini yapıp fiyatını belirleyerek, fiyat tekliflerini (ihrak, su çürüğü gibi fiyata etki eden unsurlar dahil) ve kendilerini temsil edecek vekillerine ait bilgileri (noter onaylı vekaletname ile) kapalı zarf ile Tarım ve Orman Bakanlığına bildirir veya açık artırma mahallinde görevli Tütün Eksperi unvanlı Tarım ve Orman Bakanlığı personeline verir.

d) Alıcı, satın almak istediği üretici tütünlerinin tespit çalışmalarını kendi belirleyeceği bir program dahilinde gerçekleştirir. Tarım ve Orman Bakanlığı gerekli gördüğü hallerde, açık artırma başlangıç fiyatına esas olacak tespit çalışmasını yetkilendireceği tütün eksperlerine yaptırabilir.

e) Açık artırmanın hangi tarihte yapılacağı; açık artırmaya katılmak isteyen alıcılara ve sözleşme dışı tütün üretim bildiriminde bulunan üreticilere duyurulmak üzere ilgili Ziraat Odasına, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bildirilir. Açık artırma yapılacak yer, tütünlerin bulunduğu mahal ve işin gerekleri de dikkate alınarak, Tarım ve Orman Bakanlığınca görevlendirilen Tütün Eksperi unvanlı personel tarafından belirlenir.

Tütünler en yüksek fiyatı veren alıcı adına tescil edilecek

f) Tarım ve Orman Bakanlığınca görevlendirilen Tütün Eksperi unvanlı personel; her bir üretici tütünü için verilen fiyat tekliflerini alıcıların ve üreticilerin veya temsilcilerinin huzurunda ilan eder, bilahare açık artırmaya katılan alıcıların vermiş olduğu en yüksek fiyat teklifinden açık artırmayı başlatır. Açık artırmada alıcıların her bir artırım işareti 25 Kr fiyat artışına karşılık gelecek olup, tütünler en yüksek fiyatı veren alıcı adına tescil edilir. Üretici ve alıcının veya vekillerinin artırmalı satışı takiben tescil listesini imzalaması suretiyle satış işlemi tamamlanmış olur.

g) Alıcı ve üretici talepleri ile menfaatleri, işin hacmi ve benzeri hususlar göz önüne alınarak, gerektiğinde; sözleşme dışı üretim bildiriminin alınması ve güncellenmesi, alıcının tespit çalışmaları, fiyat teklifi alma, tekliflerin ilanı, açık artırmalı satışlar, tescil ve benzeri tüm işlemler aynı gün içinde yapılabilir.

ğ) Alıcı, adına satışı tescil edilen tütünlerle ilgili tescil listesini imzalamaktan kaçınamaz; ayrıca, artırmalı satışlarda adına tescil edilecek tütünleri, tescil tarihini izleyen on beş iş günü içinde tesellüm etmek ve bedelini üreticiye ödemek zorundadır. Tesellüm ve teslim süresi tarafların mutabakatıyla Tarım ve Orman Bakanlığınca uzatılabilir. Tescil edilen tütünlerin üretici tarafından alıcıya teslim edilmemesi halinde; alıcı durumu açıklayan üretici dilekçesi veya alıcı temsilcisi ve Ziraat Odası temsilcisinin birlikte düzenleyip imzaladığı tutanağı, (h) bendi kapsamındaki işlemlere ilişkin belgelerle birlikte, süresi içerisinde Tarım ve Orman Bakanlığına teslim eder. Üretici, satışı tescil edilen tütünleri ikametgâhının bulunduğu ilçe sınırları içinde alıcı tarafından belirlenen tesellüm merkezinde teslim etmek zorundadır. Alıcı tarafından belirlenen tesellüm merkezinin, üreticinin ikametgâhının bulunduğu ilçe sınırları dışında olması halinde, ilçe sınırlarını aşan kısımlar için alıcı tarafından, talebi halinde üreticiye nakliye ücreti ödenir.

h) Alıcılar, satın alarak tesellümünü yaptıkları tütünler için Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte belirtilen yaprak tütün tartı ve fiyat pusulası, üretici hesap pusulası ve üretici hesap pusulaları paftasını usulüne uygun olarak tutar ve üretici hesap pusulaları paftasının bir nüshasını tesellümü takip eden yirmi iş günü içinde yazılı ve elektronik ortamda Tarım ve Orman Bakanlığına gönderir.

ı) Alıcı, adına tescili yapılan tütünleri zamanında tesellüm etmemesi veya ürün bedelini ödememesi halinde üreticiye, tescili yapılan tütün kilosunun tescil fiyatıyla çarpımından oluşan tutarın yüzde 10’u oranında cezai şart ödemeyi kabul etmiş sayılır. Üretici de, tescili yapılan tütünleri alıcıya teslim etmemesi halinde, bu madde kapsamında cezai şart ödemeyi kabul etmiş sayılır.

i) Üreticinin açık artırmada oluşan fiyatı kabul etmeyerek tescil listesini imzalamaktan kaçınması halinde tescil işlemi geçersiz sayılır. Bu gibi durumlarda üretici aleyhinde herhangi bir yaptırım söz konusu olmaz; ayrıca, ilgili üretici tütünleri alıcı çıkması halinde tekrar açık artırmaya konu olabilir.

j) Tütünlerin tesellümü aşamasında üretici ile alıcı arasında anlaşmazlık ortaya çıkması halinde Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 12'nci maddesi hükümleri uygulanır.

k) Artırmalı satışlarda tütünlerini pazarlamak için başvuran üreticiler ve artırmalı satışlara katılacağını bildiren alıcılar veya vekilleri bu Tebliğ hükümlerine uymayı kabul etmiş sayılırlar. Bu Tebliğde yer almayan hususlarda ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

Tütün fiyatlarının belirlenmesi her yıl Ağustos ayının sonunda tamamlanacak

l) Sözleşme dışı üretilen tütünlerin fiyatlarının belirlenmesine esas tespit çalışmaları her yıl Ağustos ayının sonunda tamamlanır. Fiyatı belirlenip; Tarım ve Orman Bakanlığı kayıtlarına alınan ve açık artırmalı satışta alım-satımı gerçekleşmeyen üretici tütünlerine, her yıl Ağustos ayından sonra da alıcı talebi olması halinde açık artırmalı satış işlemleri tekrarlanabilir."

İLKHA