Bu yıl yetersiz yağışlardan oluşan kuraklık nedeniyle baraj suları kritik seviyeye indiği için Malatya Ziraat Odaları İl Koordinasyon Başkanı Yunus Kılınç, Türkiye’deki tüm barajlarda kapalı kart sisteminin uygulanması çağrısında bulundu.

Geçen yıl yüzde yüz dolu olan Recai Kutan Barajı’nın vahşi sulama yapıldığı için suyun sonbahara yetişemediğini belirten Kılınç, bu yıl pilot uygulamayla kapalı kart sistemine geçildiğini için suda yüzde 60 tasarruf sağlandığını, bu yıl kuraklık nedeniyle barajın doluluk oranı yüzde 45 olmasına rağmen suyun kendilerine yeteceğini söyledi.

Kılınç, Devlet Su İşlerinin Türkiye’de 6 barajda yaptığı Pilot Bölge uygulamayla devreye giren kapalı kart sisteminin hem üreticilere hem de suda yaşanan tasarrufu İLKHA muhabirine anlattı.

Yüzde yüz dolu olan baraj vahşi sulama nedeniyle çiftçilere yetmedi

Recai Kutan Barajının Yazıhan’da bulunan 93 bin dekarı suladığını belirten Kılınç, "Bu baraj geçen yıl dolu savaktan su taşmaya başladı. Yani yüzde yüz doluluk oranı vardı. Çiftçilerimiz sulamalarını yaptı ama sonbaharda buğday ekenler su bittiği için sulama yapamadı. Yani vahşi sulamada barajın yüzde yüz doluluk oranı bize yetmedi. Bu yıl Devlet Su işlerinin pilot bölge uygulamasıyla 6 barajda kapalı kart sistemini uygulamaya koydu. Bu barajlardan biride şu an yanında bulunduğumuz Recai Kutan Barajı. Üreticilerimiz kartına bir miktar yüklüyor ve sulamayı bu şekilde yapıyor. Kartta para kalmadığında su kesiliyor. Üretici bu şekilde ürünün ihtiyacı kadar su veriyor ama geçen yıl kartlı sisteme daha geçilmediği için 3 gün suyu kesmeyen üreticilerimiz oldu. Yollara sular akıyordu ve israf ediliyordu. Eğer geçen sene su israf edilmesiydi geçen seneki doluluk oranıyla rahatlıkla 2 yıl sulama yapabilirdik. Bu sene pilot uygulama sayesinde barajın yüzde 45 doluluk oranı olmasına rağmen sulamamız hala devam ediyor ve İnşallah bizi sıkıntısız bir şekilde sonbahara ulaştıracaktır." diye kaydetti.

"Baraj suyu biterse üreticiler tüm ürünlerini kaybeder"

Baraj suları tükendiğinde üreticilerin ürünlerini kaybedeceğini söyleyen Kılınç, "Baraj sularının bitmesi demek, ülke ekonomisinin bitmesi demektir. Bir insan ömründe bir bahçe yetiştirebilir. 20-30 yaşlarındaki kaysı ağaçlarının kuruması demek, o üreticinin ömür boyu emeğinin zayi olması demektir. Bu manada Devlet Su İşleri kuraklık nedeniyle 1 milyon 100 bin dekar 10 bin milyon kayısı ağacı için bir hareket başlattı. Gerçekten bazı bölgelerimizde sıkıntı çok büyük kayısı ağaçlarımızın kurumaması için herkes seferber olmuş durumda. Çünkü yeni dikilen ağaç ancak 10 yıl sonra meyve verir." dedi.

"Arguvan Yoncalı Barajı tamamlanırsa 194 bin dekar arazi sulanacak"

Arguvan Yoncalı Barajı’nın da fiziki yapısının bittiğini sadece sulama kanallarının kaldığı bilgisini veren Kılınç, "İnşallah sulama kanalları da yapılırsa bu barajımızda 194 bin dekar arazi sulayacak ve Arguvan Yoncalı Barajı, Malatya'mızdaki en büyük sulama alanı olacak. Bu barajların yapımında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Recai Kutan Barajı’nın temeli 40 yıl önce Mesut Yılmaz başbakanken atmıştı ama 30 yıl sadece seyrediyorduk çok şükür 10 yıl önce baraj bitirilerek faaliyete geçti. Barajının faaliyete geçmesiyle hem üretime hem de insanlarımıza katkısı var." diye belirtti.

"Suyun israf edilmemesi ve ürütücülerin mağdur olmaması için tüm barajlarda kapalı kart sistemine geçilmesi gerekir"

Suyun israf edilmemesi ve yetmesi için muhakkak pilot seçilen barajların dışındaki diğer barajların da kapalı kart sistemine geçilmesi gerektiği vurgulayan Kılınç, "Eğer Tohma Nehrinin suyu böyle bir baraja girmiş olsa Malatya’nın tamamına yetecek. Ama yıllardır maalesef Medik Barajı dolmuş, hiçbir işlem yapılmıyor Tohma’nın suyu direk kanala akıyor. Hem Battalgazi hem Yazıhan ilçesi perişan kimse oraya bir çivi çakmadı. Eğer o barajda Recai Kutan Barajı gibi kapalı kart sistemi olsa Malatya’da su sıkıntısı yaşayacağını düşünmüyorum." ifadelerini kullandı.

"Eğer bu yıl pilot uygulamayla kapalı kart sistemine geçiş yapılmasaydı, Yazıhan üreticisi ürününün tamamını ve kayısı bahçelerini kaybedecekti"

Devlet Su İşlerinin verilerine göre, Recai Kutan Barajının kapasitesinin 130 milyon metreküp olduğunu ve şu anda barajda 38 milyon metreküp suyun bulunduğunu aktaran Kılınç, şöyle devam etti:

İnşallah bu seneyi sorunsuz atlatırız. Eğer bu yıl pilot uygulamayla kapalı kart sistemine geçiş yapılmasaydı, Yazıhan üreticisi ürününün tamamını ve kayısı bahçelerini kaybedecekti ama bu yıl pilot uygulama bizleri kurtardı. Rabbim bir daha böyle kuraklıklar yaşatmasın. Çünkü kuraklık, kıtlık demektir. Malum bu yıl hem girdi maliyetleri hem de ürün maliyetleri yükseldi. İnşallah bu yıl gibi diğer seneleri böyle yaşamayız şayet öyle olursa perişan olacağız. Çünkü kuraklığın yarası bilindiğinden daha fazladır. Hükümet kuraklıkla alakalı bazı tedbirler alıyor ama bana göre yetersiz kalacak. Kuraklık, üretimden başka hiçbir şeyi olmayan üreticilerin üretimden kopması demektir. Bunun için üretici üretimden düşmesin diye sürekli üretime destek verilmesini talep ediyoruz. Böyle giderse sonbaharda tohum bulamayacağız, eğer devlet tohum desteği vermese araziler boş kalacak. Kuraklık felaketi aşılıncaya kadar üreticiyi üretimde tutmak için tarımdaki desteklerin artırılması gerekir.

"Kapalı kart sistemiyle suda yüzde 60 tasarruf sağlandığını gördük"

Kılınç, "Devlet su işleri ile Sulama birliği kapalı kart sistemi yaparak suda yüzde 60 tasarruf yapıldığını bize öğretti. Örneğin karta 500 TL yüklüyoruz. Kartı sayaca okuttuktan sonra su gelmeye başlıyor ve sulama yapılabiliyor. Sulama esnasında olsanız dahi karttaki para bittiği gibi suyunuz kesiliyor. Tekrar Sulama Birliğine gidip karta para yüklemeniz gerekiyor. Bu şekilde Sulama Birliği parasını peşin alıyor, üreticilerimizde yıl sonu Sulama Birliğinin icra dosyaları ve avukat masraflarıyla uğraşmıyor. Bu gerçekten çok güzel bir sistem. Üreticilerimiz bu uygulamayla sulamada yüzde 60 tasarruf sağladı ve bir damla suları bile boşa gitmiyor ve sulama birliğiyle karşı karşıya gelmiyor. Bu sistem Türkiye’de 6 barajda pilot uygulamayla başlatıldı ve Recai Kutan Barajı da bunlardan birisidir." dedi.