BURSA - Bursa Acıbadem Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bülent Öztürk, geceleri uyanan bebekleri tekrar uyutmaya çalışırken onları sallamaları beyin sarsıntısına neden olabileceğine dikkat çekti.

Annelerin en çok zorlandıkları konulardan biri de bebeklerin özellikle geceleri uykudan uyanmaları. Bebeklerin gece uykusundan sürekli uyanması ve yeniden uyumayı reddetmesi hem bebeğin hem de annenin uyku düzenini olumsuz etkilediğini söyleyen Uzman Dr. Öztürk, “Bazı durumlarda anneler bebeklerinin uyumasını sağlamak için onları sallayarak çözüm bulmaya çalışıyor.”dedi.

Öztürk, bazı durumlarda bu sallamanın kabul edilebilir sınırın üstüne çıktığına ve beyinlerinde sallanmaya bağlı bir çeşit sarsıntı meydana gelebildiğine, bunun da çocuk için tehlike oluşturabileceğine dikkat çekti.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bülent Öztürk, bebeklerin ilk 3 ayda günde aralıklı olarak ortalama 15-17 saat kadar uyuduklarını, bu uykunun genelde 10-20 dakika ile 3-5 saat süren aralıklarda olduğunu söyledi. Bebek uykusunun hiç bir zaman devamlı 15-17 saat kadar olmadığını ilk 3 aydan sonra ise uyku süresi 13-15 saate düştüğünü ifade eden Öztürk, “Ancak gün içinde de uyuyan bebek, özellikle gece uykusuna direnebiliyor. Bu da hem bebeklerin gelişimini hem de annelerin dinlenmesini olumsuz etkiliyor. Bu durumda aileler kimi zaman bebeklerini sallayarak uyutma yöntemine başvuruyor.” dedi.

Bebekler neden sallanırken uyuyor?
Çok hızla dönüp aniden durulduğu zaman, iç kulak kanallarındaki sıvının hala dönmekte olduğundan baş dönmesi denilen durumun meydana geldiğini anlatan Öztürk, “Vücut sallanırken gözler sabit bir noktaya baktığında beyine hareket olmadığı sinyali gidiyor. Bu iki sinyal arasındaki fark, araba tutmasında olduğu gibi bir çeşit baş dönmesi yaratıyor ve uyku getiriyor. Uykunun gelmesi vücut ihtiyacı olarak değil tamamen beyinde oluşuyor. Bu nedenle beşikteki bebek de sabit gözlerle bir noktaya baktığında yukarıdaki mekanizmanın yanı sıra hipnozda olduğu gibi bir uyku hali oluyor.” diye konuştu.

Hafifçe sallamak büyümesine fayda sağlıyor
Bazı araştırmalarda sallanarak büyütülen bebeklerin hızlı gelişme gösterdiğinin görüldüğünü dile getiren Öztürk, “Ancak uykuda büyüme hormonunun fazla salgılanması nedeniyle, gelişmenin sallamaya bağlı olmaktan çok uykuya bağlı olabileceği kanısı ortaya çıkıyor. Hiperaktif denilen aşırı hareketli, sürekli hayal gören ve yeteneklerini geliştiremeyen çocukların “vestibular” yani denge sistemlerinde bazı bozukluklara rastlandığı görülüyor.

Bebeklerin sadece sallanmaktan dolayı hiperaktif olacağı savı tamamen doğru değil. Mongoloid veya spastik olan çocukların sallanarak uyutulma ile daha iyi gelişebildiklerini gösteren bazı çalışmalar da bulunuyor. Buna rağmen bebeğin uyutulurken yattığı odanın kapısının kapatılıp kararlı bir şekilde yanından uzaklaşılması gerekiyor” diyor. Bebek ağladığında çok şiddetli olmamak kaydı ile hafifçe sallamanınsa bir zararı bulunmuyor. Hafifçe sallamakla büyüme hormonu uykuda salgılandığından büyümesine ve gelişmesine fayda sağlıyor. Ancak şiddetli sallama beyinde küçük kanamalara hatta beyindeki küçük damarların kopmasına bile neden olabiliyor. Bu durum bebeklerin gelişimi için çok zararlı olabiliyor. Travma beyin kamasına ve epilepsiye kadar giden problemlere neden olabilir.” şeklinde konuştu.

Bebekleri doğru uyutma önerisi
İlk bir ayda bebeğin bırakılıp uyumasını sağlama ve hafif ağlayarak uyumasını beklemenin önemli olduğunu dile getiren Öztürk, “Bu şekilde uyutmalarda çocuk yatağa koyuluyor ve bebekler bir süre sonra kendi kendilerine uykuya dalıyor. Böylece 12 aya kadar aileler de gece daha rahat ediyor. Bir ay ila 12 ay arası bebeklerin odalarının ayrılması gerekiyor çünkü aynı odada yapılan uykularda hem ebeveynlerin hem çocuğun uyku kalitesi iyi olmuyor. Bebeğin ya da ailenin en ufak sesi ve kıpırtısı birbirlerini istemeden uyandırmalarına neden oluyor. Daha büyük bebeklerde ise yanında yatarak ve hikâye okuyarak ya da ninni şarkı söyleyerek uyutmak bebeğin rahatlamasına yardımcı oluyor.” diyerek sözlerine son verdi.  (Sezer Özer - İLKHA)