İnsan hayatını etkileyen olgulardan biri de sınavlardır. Sınav psikolojisini atlatamayan, kafalarındaki soru işaretlerini gideremeyen öğrencilerin durumlarını düşünerek bu hafta da sınav konusunu irdeleyeceğiz.Sınav sonrasında ön plana çıkan, en çok sorulan sorulardan biri şöyle: Sınavda kendi alanımdan barajı geçemedim. İkinci sınava girmem imkânsızlaştı mı?  Bu psikolojiden hareket eden iki tür öğrenci profiliyle karşılaşmak mümkündür: Birincisi gerçekten bilmeyip her şeyin bittiğini zannedenler, ikincisi ise bildiğini bilmezlikten gelenler.

Kamuoyunu ilgilendiren bu bilgi kirliliğini kaynaktan temizlemeye çalışalım. Konuyla ilgili Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezinin yayımladığı kılavuza bakarsak birinci sınava giren bir öğrenci yani Yüksek Öğretime Geçiş sınavından herhangi bir daldan barajı geçmiş ise ikinci sınava girmeye hak kazanmıştır. Baraj puanlamasına baktığımızda ( lisans )dört yıllıklarda 180 puan ( ön lisans)iki yıllıklarda 140 puandır. Yetenek sınavlarında bazı lisans bölümlerinin ön lisans baraj puanını istemesi istisnalar içinde yer alır.

Sınavda kendi dalından değil de başka dalların herhangi bir puan türünden barajı geçenler ikinci sınavın bütün alanlarından sınava girebileceklerdir. Sınav puanlamasında barajın geçilmediği kısım ise şöyle hesaplanacaktır. Birinci ve ikinci sınavın yüzdelik dilimleri hesaplanacak. İki sınavın puan toplamı 180 yapıyorsa öğrenci lisans bölümlerini tercih edebilecektir. Bu önemli konuya öğrenci kardeşlerimizin özellikle dikkat etmesini istiyorum. Bu bilgiye sahip olmayan, maratonu bırakan kardeşlerimiz için vesile olmak bizleri mutlu edecektir.

İkinci sınava girmeyi düşünen öğrencilerin, puanlarının hesaplanabilmesi için bütün testlerden en az yarım net yapmaları gerekir. Örneğin beş dersten sınava giren sayısal öğrencisinin matematik, geometri, biyoloji, kimya derslerini çok iyi yaptığını fakat fizik testinden yarım net yapamadığını düşündüğümüzde bu tür öğrencilerin emeği boşa gidip puanları hesaplanmayacaktır. Bu tür şokları yaşamak istemiyorsak bütün derslere değer vermeliyiz. Bazı öğrenciler için bir dersin etkisi az olabilir. Fakat öğrencinin farkında olmadığı bu ders bütün puanlamasını alt üst ederek gireceği bölümü ve hayallerini etkiler.

Sorulan sorulardan biri bu yıl puanlar düşecek mi? Sınavın zorluğu bizleri nasıl etkileyecek?

Eğer bir sınav yapılmışsa hangi testten kimlerin ne kadar yaptığı hangi alanların zor olduğunu aritmetik ortalamaya bakarak öğrenebiliriz. Bu da standart sapmayı etkileyerek başarı dilimimizi belirleyecektir. Başarı sıralamasını etkileyen diğer faktör ise sene sonunda eklenecek diploma notu ve ek puanlardır. Bu kriterleri dikkate aldığımızda sene sonunda başarı sıralamasının yaklaşık on bin yirmi bin değişeceğini düşünüyorum.

Her sınav yeni süreçleri etkilediği gibi her öğrencide yeni süreci iyi okumalıdır. Kendini başarısız görenlere ‘'Başarısızlığın kırk bin nedeni vardır fakat mazeretin hiçbir nedeni yoktur.'' diyerek başarılı öğrencilerin davranışlarını dikkatle gözlemlediğimizde toplumda başarılı olarak görülen öğrencilerin çalışkan, istikrarlı ve en önemlisi vefalı olduklarını göreceğiz.

Selam ve dua ile…