Pomza madeni dünya genelinde sadece Yunanistan, İtalya ve Türkiye'de bulunuyor ancak Türkiye dışındaki iki ülkede neredeyse tükenme noktasına geldi.

Türkiye'de Isparta, Erciyes, Afyon ve Nevşehir'de çıkarılan pomza rezervlerinin yüzde 70'i Bitlis'te bulunuyor. "Beyaz altın" olarak nitelendirilen ve diğer ülkelerde tükenen pomza madeni Bitlis'ten diğer ülke ve illere ihraç ediliyor.

Başta savunma sanayisi, inşaat, tekstil, kimya ve kozmetik sektörü olmak üzere birçok alanda hammadde olarak kullanılan pomza, Türkiye'de ağırlıklı olarak inşaatlarda yalıtım sisteminde kullanılıyor.

Bitlis'i pomzanın başkenti yapmak istediklerini belirten Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı ve İnşaat Mühendisleri Bitlis Şube Başkanı Cengiz Şahin, "Türkiye'de pomza ve perlit rezervlerinin yüzde 70'i Bitlis'te bulunmaktadır. Sadece BİMS olarak üretilmemesi gerekir. En az 80 çeşit katma değeri yüksek ürünleri üretilebileceğimizi görüyoruz. Bizler farkındalık oluşturmak adına 2017 yılında sadece pomza ve perliti konuşacağız." dedi.

"Ekonomiye ve istihdama katkı sunmayı amaçlıyoruz"

Şahin, Bitlis'te bulunan bu zengin maden rezervlerini hâlâ işletmeye açamadıklarından yakınarak, şunları söyledi: "Zengin perlit madenlerimiz burada bulunuyor. Maalesef yıl 2017, biz halen bu madenlerimizi işletmeye açamadık. Perlit madenlerimizle alakalı sadece belirli noktalardan alınmış numuneler var. Alınan numuneler sonucunda sadece çok kaliteli olduğunu biliyoruz. Ama biz bunları toprak altında değil de bunları alıp, katma değeri yüksek, Bitlis'e hem sanayi anlamında hem de istihdam anlamında katkı oluşturacak ürünlere dönüştürmek üzere çalıştaylar yapıyoruz."

"Bu madeni hak ettiği yere taşımaya çalışıyoruz"

Tatvan'da bulunan pomza işletme fabrikasının yetkililerinden Ali Dağdağan, işletmede 40 kişiyi istihdam ettiklerini dile getirerek, "Maden ocağımız ve BİMS üretim merkezimizde 40 kişiyi istihdam ediyoruz. Biz BİMS bloğunu zaten yapıyoruz. Tek talebimiz, bu beyaz altından daha farklı ve değerli şeylerin yapılmasıdır. Üniversitemizle birlikte çalışarak bu madeni hak ettiği yere taşımaya çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.

Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) İnşaat Bölümü ve Pomza Perlit Araştırma Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Nusret Bozkurt ise kıymeti bilinmeyen bu madenin öne çıkarılması ve yok pahasına satılmaması için bir kıvılcım başlatma amacında olduklarını söyledi.

Bu madenlerin Bitlis ekonomisine ve istihdamına büyük katkı sunabileceğini belirten Bozkurt, "Siz de takdir edersiniz ki Bitlis yöresi her tarafa uzak bir memleket olarak kalmış. Bu sebepten dolayı bu tarafa hem bilim adamları hem de zamanın idarecileri tarafından pek teveccüh olmamış. Üniversite olarak buna bir öncülük yapıp, bilim ayağını teşkil edip, yok pahasına satılan bu malzememizin değerinin katlanmasını amaçlıyoruz. Tatvan'ın bundan 250 milyon TL'lik pazarı ve kazancı var. Bunu neden onla çarpmayalım? Neden bunu milyon dolara dönüştürmeyelim? Neden bunu milyar TL'ye çıkarmayalım? Burada değersiz görülen bu madenleri katma değeri daha yüksek malzemelere dönüştürüp, bir transporter ağı geliştirerek diğer yerlere ulaştırma işine öncülük etmek amacındayız." şeklinde konuştu.

"Herkes üzerine düşen görevi yerine getirmeli"

Bu hususta sadece üniversitenin değil, herkesin üzerine düşen görevi yerine getirmesi gerektiğini sözlerine ekleyen Bozkurt, "Tabi ki bu üniversitenin tek başına omuzlayacağı bir şey değil. Bizlerin bilim adamları ve beyin takımı olarak ucundan tutacağımız yerler var. Diğer taraftan valiliğin, proje koordinasyon ofislerinin, il ve ilçemiz bünyesinde sivil toplum örgütlerinin, herkesin bu işin altına omuzunu sokması lazım. Unutulmamalıdır ki bir işin altına ne kadar fazla omuz girerse o yük o kadar hafifler ve kaldırılması daha kolay olur. Amacımız bu farkındalığı oluşturmaktır. İnşallah ilimizde böyle farkındalık oluştu. Pomzayı herkes tanıyor. Amacımız perliti de tanıtmak. Çünkü perlit çok daha teknolojik ve daha farklı yerlerde kullanılabilen bir malzeme. Bunu önce Türkiye'de daha sonra da dünyada tanıtmak istiyoruz. Bu kısa süreli hedefler değil. Projeler geliştirilip, tesisler kuruldukça bu gelişecektir." dedi.

"Mazot parası çıksın diye pomza taşıyoruz"

Sadece mazot parası için pomza taşıdıklarını belirten TIR şoförü Maşallah Güven, "Pomzayı mazot parası çıksın diye taşıyoruz. Yük getiriyoruz, buralara boşaltıyoruz. Bir TIR yüklü pomzayı 400 TL'ye götürüyoruz. Götürdüğümüz diğer illerde bin 400 TL civarında satıp, mazot paramızı çıkarıyoruz. Pomza para kazandırmıyor. Kamyoncular boş dönünce mazot parasını çıkarsın diye yüklüyorlar." ifadelerini kullandı. (İLKHA)