Anayasa Mahkemesi eski raportörü ve AK Parti eski MKYK üyesi Osman Can, 7 Haziran 2015 seçimleri sonrasında yürüttükleri koalisyon görüşmeleri hakkında Cumhuriyet Gazetesinden Kemal Göktaş’ın sorularını yanıtladı.

Can, 7 Haziran seçimleri sonrası AK Parti ile CHP arasında yürütülen koalisyon görüşmeleri sonucunda CHP’nin, “1921 Anayasası’nı esas alalım” dediğini söyledi.

“CHP ile koalisyonun önünde bir engel yoktu”

Seçimlerden sonra yapılan AK Parti ilk MKYK toplantısında CHP ile koalisyon seçeneğinin ağırlık kazandığını ve CHP ile yapılan görüşmeleri yürüten ekipte yer aldığını belirten Can, süreç hakkında şu ifadeleri kullandı:

“Sorumluluk alanım olan anayasa, hukuk ve özgürlükler konularında CHP’nin demokratik bir çizgiye yaklaştığını tespit ettik ve bunu Sayın Davutoğlu’na aktardık. Davutoğlu biraz da şaşırarak, bu kadarını beklemediğini, 1921 Anayasası’na referansın önemli olduğunu ve bu koalisyonun yapılabileceğini söyledi. Nihai brifingde de durumu aktardık. Davutoğlu’nun koalisyon eğiliminin devam ettiğini, ancak Cumhurbaşkanı’ndan gelen sinyallerin olumlu olmadığını gözlemledim. Nitekim zamana oynandı, koalisyon için somut adım yerine Başbakan görevi iade etti. Cumhurbaşkanı da hükümet kurma görevini Kılıçdaroğlu’na vermeyerek sürenin tamamlanmasını bekledi ve seçim kararı verdi. Davutoğlu’nun son yaklaşımı seçimlerde aynı sonuçlar geldiğinde artık CHP ile koalisyonun önünde bir engel olmayacağıydı. Ancak gelişmeler çok farklı yöne evrildi.”

“CHP 1921’i esas alalım’ dedi”

Koalisyon için 1921 Anayasasının referans gösterilmesinin ne anlama geldiğini de değerlendiren Profesör Can, “CHP, geleneksel algının aksine ’61 veya 24’ü dahi bir kenara bırakalım, 1921’i esas alalım’ dedi. Bu hayati bir paradigma değişimiydi. AK Parti de 2012’den itibaren ‘1920 ruhu’ dediği için temel bir uzlaşı olmuştu. 1921 Anayasası milletin var oluş savaşı verdiği bir dönemde Meclis’te, neredeyse oybirliğiyle kabul edildi. 1920 Meclisi etnik, kültürel, dilsel ve inanç olarak farklılıklara açık, çoğulcu bir meclisti. Kürdistan, Lazistan mebusu vardı. Ancak bu şekilde Kürtler ve diğer unsurlar Kurtuluş Savaşı’na gönüllü katıldı. Bunu sağlayan en temel tercihlerden biri ademi merkeziyetçi yapısıydı. Sonraki anayasalar katı merkeziyetçi bir yapı benimsedi. Kürt sorunu başta olmak üzere, pek çok sorunun temelinde de bu anlayışın terk edilmesi yatıyor.”

“İktidardan uzaklaşma kaygısı”

Koalisyon görüşmelerinin sonuçsuz kalmasının altında yatan nedeni “İktidardan uzaklaşma kaygısı” olarak niteleyen Profesör Can, “Kaygı ne kadar güçlü olursa olsun, bence koalisyondan vazgeçmeyi haklılaştıramaz. Bu tarihi bir fırsat idi, heba edildi.” diye konuştu.

İLKHA