Çınar ilçesine bağlı Düzova (Kerxita) ve Yaprakbaşı (Barê) Mahallelerindeki çiftçiler, pamuk tarlaları için çalıştırdıkları sondaj dinamolarının enerjideki düşük-yüksek elektrik akımından kaynaklı olarak arızalandığını ve evlerindeki elektronik eşyalarının birçoğunun yandığını iddia etti.

Söz konusu iddialarla ilgili açıklama yapan Dicle Elektrik A.Ş. ise, verilen enerjinin yeterli olduğunu, adı geçen mahallelerde abonesiz tüketim ve borç ödememe sorunun olduğunu, bölgede tarımsal sulama yapan abonelerin yüzde 90’ının bir yılı aşkın süredir ödenmemiş 24 milyon liraya ulaşan elektrik borcunun bulunduğunu belirtti.

Çınarlı çiftçilerin iddialarına göre daha önce Düzova (Xerhita) ve Yaprakbaşı (Barê) Mahallelerine enerji sağlayan iki hat, yaklaşık 4 ay önce tek hatta dönüştürüldü. O günden bu yana düşük voltajla verilen enerjiden faydalanamadıklarını dile getiren mahalleli, yaklaşık 15 dakika aralıklarla olağandan yüksek düzeyde verilen elektriğin ise cihazlarına zarar verdiğini belirtiyor.

Enerji akımından kaynaklı olarak tarım faaliyetlerinde kullandıkları sondaj dinamolarının arızalandığını iddia eden çiftçiler, söz konusu sorunu ilgili makamlara iletmelerine rağmen şu ana kadar herhangi bir adım atılmadığını dile getirdi.

"Yüksek voltajdan dolayı dinamoyla beraber evimdeki televizyon ve çamaşır makinem yandı"

Elektrik sorunu yaşadıklarından dolayı yaklaşık 4 aydır sulama yapamadıkları belirten çiftçilerden Necdet Öğrük, "Enerji verildikten 15-20 dakika sonra 400 voltaj olması gereken elektrik 300'e düşünce otomatikman elektrikler kesiliyor. Bu kez yeniden elektrik verildiğinde voltaj 500'e yükseliyor ve bunun neticesinde bütün sondajlara vurup içindeki elektronik malzemeleri yakıyor. Dinamoyla beraber evimdeki televizyon ve çamaşır makinem yandı. Bu konuda şu an DEDAŞ'la büyük bir sorun yaşıyoruz." dedi.

Sorunu ilgili makamlara ilettiklerinde aldıkları cevaba yer veren Öğrük, "Buraya yeni gelen müdür bize 'borcunuz var' diyor. 'Borcumuzu sorduğumda da örneğin şu anda 30-50 dönüm sulama yapıyorsam '1 milyon para vereceksin' diyor. Ben niye bu kadar parayı veriyorum? Bunu nasıl vereceğim? Abonemi 8'inci ayın 18'inde yapmışım, bana 9'uncu ayın 27'sinde ceza geldi. Ne yasayı ne de bir şeyi takip ediyorlar. Yoldan geçiyor kendi kafasına göre ceza kesiyor. Niye? Keyfi öyle istediği için. DEDAŞ burada büyük bir haksızlık yapıyor." şeklinde sitemini dile getirdi.

"Pamuğumu ektim, çapamı da vurdum ama sulama yapamıyorum" diyen Öğrük, "Düzova ile Yaprakbaşı Mahallelerinde 10 bin dönümden fazla alana pamuk ekildiğini ve bunun da yaklaşık 50 milyon TL gelir sağladığına dikkat çekerek söz konusu uygulamanın devam etmesi durumunda bunun Türkiye ekonomisine katkı sağlamayacağına vurgu yaptı.

"Yanan her bir su motorunun masrafı 100 bin TL, sulama yapamıyoruz"

Elektrik akımındaki sorundan dolayı hem eşyalarının hem de ekinlerinin zarar gördüğünü söyleyen Abbas Yıldız, "Bu yıl durumlar tümden iyi değil. Mazot ve elektrik fiyatları yüksek olduğu için zaten zarar ediyorduk, elektrik kesintisinden dolayı aldığımız mahsullerde gitti. Hiçbir şey elde edemiyoruz. Bunun bize zararı, ektiğimiz pamuğu yakacak. Geçen yıllarda 300-400 kilo verim alıyorsak şimdi ki duruma göre 200 kilo bile verim alamayız. Bu, yaptığımız masrafları bile çıkartmaz. Elektriğimiz var ama çok düşük." ifadelerini kullandı.

Yıldız, "Otomatiğe bırakmışlar birden voltajı düşüyor. Düşük elektrik sorunundan dolayı sondajcıların ve bizim bütün malzemelerimiz yandı. Bir sondaj motoru yandığında 100 bin masrafı oluyor. Sulama yapamıyoruz, yanan malzeme bir haftaya kadar gelmiyor. DEDAŞ bize borcunu ödemeyenler var diyor. Borcu olmayanlar ile aboneleri olanlar mağdur olmuş. Benim ev abonem olmasına rağmen bütün beyaz eşyalarım yanmış. Yetkililer halimizi sorsunlar. Elektriğimizi eskiye göre yapsınlar." diye belirtti.

"Şikayetimizi ilgili kurumlara ilettik neticeyi bekliyoruz"

Söz konusu sorunlarla alakalı olarak ilgili kurumlarla yaptıkları görüşmeleri aktaran Furkan Bakır, "Burada elektrik sorunu olan iki mahalle var. Daha önce iki tane yüksek gerilim hattı bu tarafa gelirken ekipler bunu bir hatta çevirdi. Bunu da yapmalarının sebebi bize aktardıklarına göre mahalle sakinlerinin borcu varmış. Muhakkak borç vardır fakat o kadar fazla değil, az borç var. Kurum, bize gelen desteklemeden kendi payını alıyor ve bizde faturalarımızı ödüyoruz. Şöyle bir durumda var ki, DEDAŞ haksız yere buradaki sondaj kuyularına ceza kesiyor. Biz bu durum üzerine dava açarken DEDAŞ neticeyi beklemeden elektriğimizi kesiyor." dedi.

Yaşadıkları sıkıntılardan dolayı tarımsal faaliyetlerini sağlıklı yürütemediklerini sözlerine ekleyen Bakır, şunları söyledi:

"Şu an ekinlerimizde verim yarı yarıya düşmüş. Pamuk sezonu geldi ve eğer sulama gecikirse mahsul kurur. Yani pamuktan kesinlikle verim alamayız. İlgili makamlarla beraber DEDAŞ Müdürüne de gittik, yardımcı olmadı. Yetkililerden gerekli adımların atılmasını istiyoruz. Çınar savcılığına başvurduk. Durumu kaymakama, valiye, siyasilere, müdür ve bölge müdürüne, CİMER'e ilettik. Bizler elimizden geleni yaptık, neticeyi bekliyoruz."

Bakır, "Faturalarımız sezonluk olarak buğday ya da pamuk sezonundan sonra geliyor. Dönemsel 400-500 bin TL fatura geliyorsa bir o kadar da kaçak cezası geliyor. Mesela kendi sondaj kuyumuz için 680 bin TL ceza kesilmiş. Bunu nasıl ödeyeceğiz. Cezaları keyfi olarak kesiyorlar. Diyorlar ki, 'siz elektrik saatlerini kontrol etmemize izin vermiyorsunuz'. Halbuki böyle bir müdahalemiz yok. Defalarca sondajımıza geldiler, karışmadık 'ne yaparsanız yapın' dedik." ifadelerini kullandı.

"Elektrik işi böyle giderse buradan 10 kilogram dahi pamuk alamayız"

Çiftçilerden Şeyhmus Tekir ise şunları söyledi:

Mahalle çıkışında 3 direğimizi kesip 2 hattı tek hatta bağlayarak 4 aydır enerji vermiyorlar. Yani elektrik 15 dakika geliyor ve saniyesinde kesilerek tekrar enerji veriliyor. Yüksek enerjiden dolayı mahallede yaklaşık 20-30 kişinin dalgıcı ve elektronik eşyalarının tümü yanmış. Cumhurbaşkanı milli servetin yükselmesi için 'sürülmemiş hiçbir yer kalmasın' diyor ama DEDAŞ uygulamalarından kimse bizi kurtarmıyor. Defalarca ilgili kurum amirlerine gittik, siyasileri devreye soktuk. Kimse derdimize derman olmuyor. Cumhurbaşkanı sesimizi duysun."

Tekir, "Elektrik işi böyle giderse buradan 10 kilogram dahi pamuk alamayız. Çiftçi buraya gübre, tohum ve ilaç atmış; masrafını çıkaramaz, altından kalkamaz. Çiftçi bankalardan aldığı kredi borcu altında ve verim alınamazsa buradakiler iflas eder, kimse çiftçilikle uğraşmaz. Geçen sene DEDAŞ'la herhangi bir sorunumuz yoktu. Verim normaldi, güzeldi. Çiftçi beklediği verimi aldı ama bu yıl 100 dönümden 10 ton alamayız." şeklinde konuştu.

"Verilen enerji yeterli"

DEDAŞ tarafından konuya ilişkin yapılan açıklamada, Yaprakbaşı ve Düzova mahallelerinde ciddi bir borç ödememe ve abonesiz elektrik tüketimi sorunu bulunduğu, aynı hattan beslenen her iki mahallede büyük çoğunluğu tarımsal sulama yapan abonelerin yüzde 90’ının bir yılı aşkın süredir ödenmemiş 24 milyon liraya ulaşan elektrik borcu olduğu ve sayılarının hayli yüksek olduğu tahmin edilen kayıt dışı abonesiz kullanıcı sayısının ise Dicle Elektrik ekipleri engellenerek sahaya sokulmadığı için tam olarak belirlenemediği ifade edildi.

Açıklamada, "Dicle Elektrik Diyarbakır İl Müdürlüğü yetkilileri konuyla ilgili olarak, elektrik kullanılıyorsa abonelik yapılması lazım. Aboneli elektrik kullanılıyorsa da tüketilen elektriğin bedelinin ödenmesi lazım. Böyle olursa borcunu düzenli ödeyen aboneler kesintisiz ve kaliteli elektrik kullanabilir. Ancak bu iki mahallede ne yazık ki ciddi bir abonesiz tüketim ve borç ödememe sorunu var. Yoksa mahallere verilen elektrik enerji borcu bulunmayan abonelere yetecek düzeydedir." denildi.

Açıklamanın devamında "Bu arada bahse konu iki mahalledeki abonesiz tüketim yapan ve borcunu ödemeyen abonelerin elektriklerini kesmeye giden Dicle Elektrik ekiplerinin birçok kez jandarmalarla birlikte, buna izin vermeyen mahallelinin saldırısına uğradığı belirlendi." ifadelerine yer verildi.