Suat KOŞMAN
Çocuklarda okul korkusu
Her sene okulların başlamasıyla aileleri ve çocukları bir heyecan sarar. Aileler çok sevdikleri küçük yavrularını okula gönderme telaşında, çocuklar ise okula yeni başlayacakları için heyecanı en üst düzeyde yaşarlar. Doğal olarak toplumumuz okuldan çok bahsettiği için çocuklar okula gitmeyi çok arzular. Fakat birden bire bir problem başlar. Çocuk okula gitmekten korkar. Okula gitmek istemediğini belirtir, tepinip ağlamaya başlar. İlk zamanlar çocukta baş ağrısı, mide bulantısı, kusma gibi psikosomatik belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Hepimiz kendi geçmişimize baktığımızda okula yeni başladığımızda bazı çocukların çok ağladığını, annesinden kopamadığına şahitlik etmişizdir. Annenin eteğine yapışan çocuk, annesini bırakmak istemez. “ne olur anneciğim, beni bırakma” serzenişleri sürüp devam eder. Dikkatimi çekmiştir, çocukları genelde okula anneleri getirir ve çocuk bu ağlama tavrını anneye karşı gösterir. Babaya karşı ağlayan çocuk nadirdir.
Okul korkusu yaşayan çocuklar genelde anneye bağımlı hale gelmiş. Kendilerine güveni olmayan annelerini yanında görmeyince kendilerini aciz ve çaresiz hisseder. Aşırı korumacı bir yaklaşımla büyütülmüş bu çocuklar kendi başkalarına en ufak bir sorumluluk almaktan dahi çekinirler. Aslında okulun başlarında çocuğu kaygılandıran durum kendi annesinin ondan daha fazla kaygılı olmasıdır. Çocuk bu durumu anlar ve korkup ağlamaya başlar. Burada dikkat etmemiz gereken bir durum okul korkusu ile daha önce okulla hiç tanışmamış birinin okulun ilk gününde tedirginlik yaşaması farklı şeylerdir.
ÇOCUKTA OKUL KORKUSUNUN NEDENLERİNİ ŞÖYLE SIRALAYABİLİRİZ
-Çocuk anneye aşırı bağlanmıştır, anneden ayrılmaktan korkuyordur.
-Anne baba farkında olmadan okulla ilgili olumsuz şeyleri söyleterek çocuğu korkutup, örneğin kimseden kesinlikle bir şey alma, biz gelmeden dışarı çıkma, birisi seni çağırırsa yanına gitme gibi cümleler çocukta okul korkusunu oluşturur.
-Çocuğu okul ile tehdit etmek örneğin, bak beni üzersen öğretmen seni dövebilir, seni öğretmenine şikâyet ederim gibi sözler korkuyu tetikler.
-Yeni bir kardeşin doğumu çocuğun okula gitmek istememesine neden olur. Çocuk kafasında ‘beni okula gönderiyorlar, evde kardeşimi sevecekler.' Düşüncesi çocuğun okula gitmemesine neden olur.
-Okula bağlı olarak fiziksel şartların olumsuz olması, öğretmenin sert mizaçlı olması, çocukların ruhundan anlamaması da bu kaygıyı tetikler.
-Çocuğun hevesinin kaybolması, aile içindeki gerginlik ve sıkıntı yaratan olaylar da çocuğun okula gitmemesine neden olur.
EBEVEYN NELER YAPMALIDIR
*Çocuğun okula gitmeme konusundaki tavrına ödün verilmemeli, mutlaka okula gitmesi sağlanmalı bu çözümün yarısıdır.
*Çocuğun korkusunu anlayışla karşılamalı, kızmak, öfkelenmek sorunu ağırlaştırabilir.
*Çocuğu zorla okula götürmek çözüm değildir.
*Çocuğu dinleyerek, ona değer vererek onu anlamaya çalışmak soruna neden olan faktörleri bulmak çözüm için gereklidir.
*Çocuğa korkunun birçok çocukta görülebildiği, durumun geçici olduğu çocuğa izah edilmelidir.
*Çocuğa okulun amacı ve faydaları anlatılabilir. Aile fertleri bu konuda tutarlı davranmalıdır. Okula gitmemesi durumunda kendisi için bazı olumsuzluklara yol açacağı söylenmelidir.
*Vedalaşmalar kısa tutulmalı, ayrılıkların doğal olduğu anlatılmadır.
*Arkadaş toplantıları yaparak çocuğun sosyal beceri kazanmasına fırsat tanınmalıdır.
*Çocuğun güven duyduğu insanla okula gitmesi teşvik edilmelidir.
*İlk günlerde okul bahçesine sonra okul içine daha sonra sınıfa götürülmeli böylece adım adım çocuğu okulla buluşturmak çocuğun okul korkusunu yenmesine yardımcı olacaktır.
*Çocuk okula gittiği zamanlarda manevi ödüllerle desteklenmelidir. Aferin, tebrik ediyorum gibi.
*Okulla ilgili olumsuz sözlerden olabildiğince kaçınmak gerekir çünkü olumsuz sözler çocuğun korkusunu tetikler.
*Çocuğun bağımlılığının azaltmak için ev içinde sorumluluk vererek çocuğun özgüven kazanmasına yardımcı olunmalıdır.
*Okul korkusu yaşayan çocuk şımarıklık yapıyor diye kınanıyorsa eleştirilirse, uyum sağlaması için zorlanırsa bu durum ona zarar verebilir. Kaygı durumunu çocuk elinde olmadan yaşamaktadır. En önemli yaklaşım ona karşı gösterilecek anlayıştır.
*Anne baba öğretmenlerle işbirliği içinde olarak çocuğun okulda güven içinde olduğu hissettirilmelidir.
*Sonuç olarak çocuğun okul korkusu ağırlaşırsa bir psikologdan yardım alınabilir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.