Yaratılmışların en önemlisi ve değerlisi insandır.

Bu anlamda insan, kainatın hem öznesi hem yüklemidir. Çünkü Yüce Allah, yaratılmışlar üzerine bir cümle kurdu ve insanı bu cümlenin hem öznesi hem de yüklemi yaptı, diyebiliriz. Ve diğer varlıkları da insana nesne veya insanın nesnesi yaptı.    

Yaratılmışlar aleminde hem özne (yani fail) hem de yüklem (yani iş, oluş) olan insan, bu aleme bir amaçla, bir görevle gönderilmiştir.

İnsan bu alemde sorumlu bir varlıktır ve yaratıcı tarafından kendisine sorumluluklar yüklenmiştir. Bu sorumlulukları yüklenmesi ve yerine getirmesi için de kendisine, diğer varlıklardan farklı olarak bazı cevherler ve kabiliyetler verilmiştir.

İnsana verilen bu cevherler ve kabiliyetler geliştirildiği ve olgunlaştırıldığı kadar insan, bu alemde, özne olarak iş görür ve gördüğü iş kadar yüklem oluşturur.

Başka bir deyişle; Allah’ın yaratılışta insana bahşettiği cevher ve kabiliyetleri geliştiren insanlar, bu alemde özne olurlar ve ve yüklem oluştururlar. Cevher ve kabiliyetlerini geliştirmeyen insanlar ise, bu alemde sadece bu insanların nesnesi olarak yaşarlar.  

İnsandaki bu cevherlerin ve kabiliyetlerin gelişimi ve olgunlaşması, anne karnından başlayarak tamamen eğitime bağlıdır.

Yani insan ile ilgili en önemli husus eğitim meselesidir. Çünkü eğitim insanı insan yapar.

İçinde öğretimi de kapsayan insan eğitiminin iki ayağı vardır: Tabiat ilmine dair eğitim, insan düşünce ve davranışına dair eğitim.

Yani birincisi maddi eğitim, ikincisi manevi eğitimdir. Birincisi doğru verilirse, insanın dünyasını imar eder; ikincisi, birincisi ile birlikte doğru verilirse, hem insanın dünyasını hem de ahiretini imar eder.

İkisi birlikte doğru verilirse insanı insan, yani eşref-i mahlukat eder.

Bugünkü dünyada, insanda ve insana bağlı sorun varsa, insanın eğitiminde sorun vardır demektir.

Bu sorun çözülürse, diğer sorunlarımız da zamanla çözülür.

Batı dünyası, tabiat ilimlerinin eğitimi konusunda çok ileride. Bu sebeple de maddesi, yani dünyası iyi. Bir kısım ahlak konularının eğiminde de ileri olsa da genel ahlak ve inanç eğitimi konusunda çökmüş durumda. Bu sebeple de manevi dünyası iyi değil ve ahiretleri ise hiç iyi olmayacak, bu haliyle.

İslam Aleminde ise durum, eğitimin iki ayağı yönüyle de iyi değil ve bu sebeple de maddi ve manevi olarak iyi değiliz. Diyelim ve bu konuyu önümüzdeki yazıya bırakalım.