Göz hastalıkları ve piyasada satılan gözlükler hakkında uyarılarda bulunan Uzm. Dr. Serpil Akpınar, dinlendirici gözlük adı altında piyasada satılan gözlükler için, gözü sağlam olan ve gözlerinde herhangi bir kusur olmayan kişiye verilecek olan gözlük faydadan çok zarar vereceği uyarısında bulundu.

Halk arasında yaygın olarak kullanılan dinlendirici gözlük ifadesinin tıbben kullanılmadığını ifade eden Akpınar, “Halk arasında yaygın olarak dinlendirici gözlük ifadesi kullanılmaktadır, fakat tıbben böyle bir terim yoktur. Gözü sağlam olan ve her herhangi bir kusuru olmayan kişiye verilecek olan gözlük ona faydadan çok zarar verecektir. Sağlam bir göze takılan gözlük, numarası düşük de olsa görmeyi etkileyeceğinden ağrı ve yorgunluğa sebep olabilir.” dedi.

Akpınar, göz hastalıkları ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.

Göz yorulması diye bir şey var mı?
Gözde kırma kusuru yani miyopi, astigmatizma, hipermetropi, presbiyopi olması halinde derecenin durumuna göre gözde yorulma, göz ve baş ağrısı, uzak ve yakındaki yazıları görmede zorlanma, TV izlerken veya kitap okurken rahatsızlık gibi şikâyetler olabilir. Bu durumda kişinin gözünde bulunan göz derecesi gözlük veya kontal lens ile düzeltilir. O kişiye ait gözlük numarası kişinin gözlerindeki yorgunluk ve ağrıların rahatlamasını sağlar.

Gözlük takmak kişinin psikolojisini nasıl etkiler?
Burada hasta gruplarını 2'ye ayırabiliriz; gözlük kullanmak isteyenler ve istemeyenler. Gözlük kullanmak isteyen bir hastanın gözünün bozuk olması durumunda ona verilecek gözlük hasta tarafından mutlulukla karşılanacak ve hasta gözlüğünü memnuniyetle taşıyacaktır. Gözlük kullanmak istemeyen hastalar için bu tam tersidir. Bu hasta grubunda yetişkinler gözlük ihtiyacı yerine kontakt lens kullanabilme olanağı vardır. Oysa çocuk hastalarda, hem takıp çıkarma zorluğu hemde hijyen açısından kontakt lens kullanımının kısıtlı olması sebebiyle gözlük daha sağlıklı ve pratik bir düzeltme yöntemidir. Çocuk gözlükden hoşlanmıyorsa anne ve baba güneş gözlüğü kullanmak vs. gibi yöntemler ile bunu teşvik edebilirler. Burada önemli olan bir husus da gözlük kullanan çocukların sınıflarında arkadaşları tarafından alaya maruz kalabilmeleridir. Bu problemin çözümü için anne babalara ve ayrıca eğitmenlere görev düşmektedir. Gözlük bir hastalık sonucu takılmaz kırma kusuru toplumda çok yaygın olan bir göz bozukluğudur bu sebeple gözlük takılır; bu hussusun çocuklara anlatılması gözlüğe ve gözlüklü kimselere bakış açısısnın değişmesine gözlük kullanan hastaların üzerindeki olumsuz psikolojiyi gidermeye yardımcı olacaktır.

Olumlu bir etki için doğru gözlük veya çerçeve önemli midir?
Kuşkusuz seçilecek gözlük çerçevesi ve camlar bu psikolojiyi üzerinde etki yapacaktır. Eskiden 3 ya da 4 numara gibi orta seviyedeki göz bozukluklarında kullanılan gözlük camları bile çok kalındı, oysa şimdi teknolojik olarak gözlük camlarım inceltirine olanağına sahibiz bu da dışarıdan bakıldığında estetik olarak kişiyi rahatsız etmeyecek bir gözlüğe sahip olmasına yardımcı olur. Ancak inceltmenin derecesi kişinin göz bozukluğu derecesine ve görme seviyesine göre ayarlanmalıdır. Çerçeve konusunda kişi elbette kendine yakışan ve estetik bulduğu gözlük çerçevesini almak isteyecektir. Burada da dikkat edilmesi gereken hussuslar vardır; çerçeve uzak gözlüklerin de gözün tamamını kaplıyacak şekilde uygun genişlikte olmalı, çocuklarda burun kemiğine sadece yandan basan değil her tarafdan saran ve kemik üstüne baskısı en az olan çerçeveler tercih edimelidir. Yakın gözlüklerinde eğer uzak problemi yok ve gözlük sadece yakın için kullanılacaksa kişi başını kaldırıp uzağa baktığında gözlük camından bakmayacak şekilde olan yarım gözlük çerçeveleri tercih edilebilir.” dedi.

Gözlük alırken nelere dikkat edilmelidir?
Yakın gözlüklerin sık takılıp çıkarılacağı için kolayca takılıp çıkarılabilen ve hafif olmalıdır. Uzak veya daimi gözlükler ise günün daha uzun bölümünde gözde kalacağı için rahat ve hafif olması önemlidir. Özellikle yüksek gözlük numaralarında organik cam seçimi gereklidir. Organik cam hafif ve kırılmaz camdır, özellikle çocuk hastlarda düşük numaralarda bile organik camlar tercih edilmelidir. Antirefle camlar ışık yansımasını engelleyen camlardır, günün büyük bölümünü televizyon ve bilgisayar gibi cihazların karşısında geçirmek zorunda kalan hastalar antirefle cam kullanımını tercih edebilirler.

Bozulan gözler gözlük takmakla eski sağlığına kavuşur mu?
Gözlük kırma kusurunu düzeltmez kırma kusuru gözlük takılsada devam edebilir. Miyop, astigmatizma gibi kırma kusurları gözün ön arka aksı yani uzunluğu, gözün saydam tabakası yani kornea büyüklüğü ve bombeliği ile de bağlantılı olduğu için çocuğun yaşı artıkça fiziksel büyüme devam ettiği sürece 18 ve 20 yaşlara kadar derece artışı devam edebilir. Hatta bazı hastalarda fiziksel büyüme dursa bile gözdeki büyüme devam ettiği takdirde numara artışları yine görülebilir. Gözlüğün faydası kırma kusurunu düzelterek net bir görüntü oluşturmak, görme yollarındaki bağlantıların sağlıklı gelişimine olanak tanımak yani tembelliğin gelişmesine engel olmaktır. Ayrıca kırma kusuru olan hastalarda gözlük yokken net görüntüyü sağlamak için gözlerini kısma, göz ve baş ağrıları gibi şikayetleri de gözlük kullanımı azalacaktır. Kişinin toplum içerisindeki hareket kolaylığını ve yaşam kalitesini artıracaktır. (İLKHA)