Diyarbakır'da toplu açılış töreninde konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Geçmişte uzunca bir dönem adı zulümle, işkenceyle, insanlık dışı muamele ile anılan Diyarbakır Cezaevi'ni yakında boşaltıyor ve kültür merkezi olarak sizlerin hizmetine sunuyoruz. Adalet Bakanlığımız bu konuda gerekli hazırlığı yapıyor. Böylece Diyarbakır'ın hafızasındaki bir kötü anıyı ortadan kaldırmış oluyoruz. Şehrimize hayırlı olsun." açıklamasını yaptı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu açıklamasının ardından İLKHA muhabirlerinin mikrofon uzattığı Diyarbakırlılar, yıllarca büyük zulümlere şahitlik yapan Diyarbakır Cezaevi'nin boşaltılmasına sevindiklerini ancak kültür merkezi yerine hastane veya okul yapılmasını tercih ettiklerini belirtti.

Adı işkencelerle anılan Diyarbakır E Tipi Cezaevi'nin bulunduğu merkez Bağlar ilçesi Mevlâna Halit Mahallesi'ndeki esnaf, burada yapılacak olan kültür merkezinin kimseye faydalı olmayacağı savundu.

Diyarbakır cezaevinin bulunduğu sokakta yaklaşık 50 yıldır ikamet eden ve esnaflık yapan Rüstem İçöz, cezaevi mevkiinin konumu itibariyle güzel bir yerde bulunduğu ve trafik sorununun da olmadığını söyledi.

İçöz, bu bölgede hastane yapılmasının daha iyi olacağını savunarak, "Çünkü Bağlar'da yüzbinlerce kişi ikamet ediyor. Bu mahalleden kime mikrofon uzatsanız herkes burada bir kültür merkezi olmasını istemez. Çünkü kültür merkezinin bir getirisi yoktur. Gönlümüz ister ki bu cezaevi yerine hastane ya da eğitim kurumunun inşa edilmesidir." ifadelerini kullandı.

"Bu cezaevinde yaşananları, işkenceye maruz kalanların çığlıklarını duyuyorduk"

Geçmişte Diyarbakır Cezaevi'nde yaşananları hatırlamak istemediklerini vurgulayan İçöz "Biz tekrar burada yaşananları hatırlamak istemiyoruz. Burada yaşayan insanlar olarak bu cezaevinde yaşananlara şahit olduk. Bu cezaevinde yaşananları, işkenceye maruz kalanların çığlıklarını duyuyorduk. Hatta çevrede bulunan birçok kişi gözaltına alındı ya da fişlendi o dönem. Biz tekrar bu yaşananları hatırlamak istemiyoruz." diye belirtti.

Çevre esnafından Bilal Burkankolu, Bağlar halkının hastane ya da polikliniğe ihtiyacının olduğunu belirterek, "Burada yaşayanlar derme çatma iptidai yerlerde tedavi olmaya gidiyorlar. Sağlık merkezleri yaklaşık 100 bin TL'ye özel mülkiyet kiralayıp hizmet vermeye çalışıyor. Halbuki bu cezaevinin yerine semt polikliniği ya da okul olsa daha faydalı olur." ifadelerini kullandı.

"Hastanenin yapılması burada yaşanan acıları unutturacak ve yaraları saracaktır"

Halkın elzem ihtiyacının müze ya da kültür merkezi olmadığını söyleyen Burkankolu, "Burada 25 yıldır esnaflık yapan biri olarak kültür merkezinin esnafa ve halka bir fayda sağlamayacağını düşünüyorum. Sonuçta açık yarayı kapatmak her zaman faydalıdır. Burası müze olursa burada yaşananlar kötü bir anı olarak hatırlanacak ve psikolojik olarak insanları olumsuz etkileyecektir. Burada bir hastanenin yapılması burada yaşanan acıları unutturacak ve yaraları saracaktır." dedi.

Ferhat İnci, toplumun en büyük eksiğinin eğitimsizlik olduğuna işaret ederek, "Bu yüzden de kendimizi geliştirmeliyiz. Bunun için de burada bir okul inşa edilmesini ya da hastane inşa edilmesini isterim. Burada kültür merkezinin yapılması bence faydasızdır. Bu bölgede devlet hastanesi bulunmuyor. Burada hastaneye daha çok ihtiyaç var. Okula da ihtiyaç var. Şu anda mevcut okulların sınıflarında 50 kişilik sınıflar bulunuyor. Burada bir okul yapılırsa bu sayı dağılır ve öğrenciler ile öğretmenler rahatlar." şeklinde konuştu.

"Buranın tarihi bir geçmişi var. Bu yüzden burası müze olmalı"

Diyarbakır Cezaevi'nin müzeye dönüştürülmesini istediğini ifade eden Mehmet Said Şimşek, "Burası müze olduğu zaman en azından esnafa da bir faydası olur. Batıdan insanlar gelir ve buraları görür. Böylece esnaf da faydalanır ve kalkınma olur. Kültür merkezi olursa bunlar olmaz. Ayrıca burada herkesin bildiği gibi yaşanılan işkenceler vardı. Buranın tarihi bir geçmişi var. Bu yüzden burası müze olmalı. Yerli turistlerin buraya gelmesi halinde buranın esnafı daha da kalkınır, bu daha faydalı olur." dedi.

"Kürtçe konuşma yasağı vardı diye mahkumların aileleri ziyarete geldiğinde Türkçe tercümanlık yapıyorduk"

1973 tarihinden beridir Diyarbakır Cezaevi çevresinde ikamet ettiğini ve burada inşa edilecek kültür merkezinin esnafa ve halka fayda sağlamayacağını savunan Mehmet Er, "Cezaevinin kaldırılması iyi bir şey ama eğitim ya da sağlık kampüsünün kurulmasını taraftarıyım. Buranın kültür merkezi olmasını istemiyorum çünkü en çok ihtiyaç duyduğumuz şeyler eğitim ve sağlıktır. Ayrıca çocukluk yıllarımızdan Kürtçe konuşma yasağı vardı diye mahkumların aileleri ziyarete geldiğinde onlara Türkçe tercümanlık yapıyorduk. İşkence dönemlerinde bazen mahkumların işkence sesleri bize kadar geliyordu. Cezaevinde yapılan işkenceler müze olarak sergilenirse de iyi olur ama bence burada esnafa en çok katkı sağlayacak olan eğitim ya da sağlık kurumudur." dedi.

Ferhat Budak da diğer bir çok esnaf gibi cezaevinin kültür merkezine dönüştürülecek olmasına karşı olduğunu dile getirdi.