HÜDA PAR Diyarbakır İl Başkanı Şeyhmus Tanrıkulu ve beraberindeki heyetin, geçtiğimiz günlerde Sur esnafı ve halkına yaptığı ziyarete ilişkin izlenimleri bir rapor halinde yayımlandı.

Rapora ilişkin bilgi veren HÜDA PAR Diyarbakır İl Başkanı Şeyhmus Tanrıkulu, Sur esnafı ve halkının mağduriyetlerinin halen devam ettiğini ve iyileştirme adına atılan adımların yeterli olmadığı kanaatinde olduklarını belirtti. Tanrıkulu, devletin mağduriyetleri giderme adına daha etkin adımlar atması gerektiğini altını çizdi.

Sur esnaf ve halkını ziyaret sonrası düzenledikleri raporlar yaşanan sıkıntıları tekrardan gündeme getirmeyi gerekli gördüklerini belirten Tanrıkulu, daha önce de defalarca Sur halkını ve esnafını ziyaret ettiklerini, halkın sorun ve sıkıntılarını dinleyerek bu durumu raporlaştırdıklarını ve bu durumu kamuoyu ile paylaştıklarını söyledi.

Tanrıkulu, “Bu sorunların çözülüp çözülmediğini yerinde görmek için 29 Ekim Cumartesi günü tekrar Sur halkını ve esnafını ziyaret ettik. Yaptığımız ziyaretlerde ikili ve toplu görüşmeler yaparak halkın mağduriyetlerini bizzat kendi ağızlarından dinledik ve maalesef halen sorunların büyük bir kısmının devam ettiğini müşahede ettik.” ifadelerini kullandı.

Sur’da yaşayan mağdur ailelerden ev sahiplerinin evlerinin onarılmadığı, kendilerine yeni ev verilmediği, evlerine ve tahrip edilen eşyalarına çok düşük meblağlarda fiyat biçildiği yönünde şikâyetlerin olduğunu belirten Tanrıkulu sözlerine şöyle devam etti:

“Esnafa verilmesi ön görülen faizsiz kredi şartlarının ağır olduğu birçok mağdur esnafın bundan faydalanamayacağı aşikârdır. Eğer halkın mağduriyetinin giderilmesi hedefleniyor ise o halde daha esnek olunmalı ve kabul edilebilir öneriler sunulmalıdır. İnceleme komisyonlarının yapmış olduğu yanlışlıklar ve hatalardan dolayı halkta “Acaba devlet/hükümette mi bizi mağdur edecek” kaygısı yaşamaktadır.  Bu kaygı halkta bir güvensizliğin meydana gelmesine neden olmuştur.”

Yaşanan mağduriyetler ile ilgili olarak yaptıkları görüşmelerden doğan izlenimlerini 11 madde halinde raporlaştırdıklarını belirten Tanrıkulu, kamuoyuna sundukları bu kısa ve öz raporun dikkate alınmasının birçok sorunu çözeceğini umduklarını söyledi.

Tanrıkulu, “HÜDA PAR heyetinin izlenimleri ve Sur Mağdurları” başlığıyla yayımladıkları raporun maddelerini şöyle sıraladı:

1-Sur İçkale’de bulunan evler 6 yıl önce Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından Kentsel dönüşüm kapsamında istimlak edilmişti. 6 yıl önce bu evlere biçilen değer üzerinden ev sahiplerine bu gün ödeme yapılmaya çalışılması ev sahiplerinin mağdur olmasına neden olmaktadır. Bu günkü değeri üzerinden bir tespit çalışması yapılarak ev sahipleriyle uzlaşma yoluna gidilmesi ve razı edilmeleri gerekir.

2-Sur İçkale’de oturan vatandaşların barınma sorunları çözülmeden bir hafta içinde evlerini terk etmelerinin istenmesi doğru bir uygulama değildir. Kış ayına girdiğimiz şu günlerde böyle bir talebi halka dayamak açık bir zulümdür. Çukur/barikat siyaseti üzerinden örgütün halka verdiği maddi ve manevi mağduriyetler sonrası devletin bu uygulaması yaşanan mağduriyetleri daha da büyütecektir. Devlet vatandaşın lehine olacak şekilde kararlar almalı, ağır travma geçiren halka yardımcı olmalıdır. Evleri boşaltmaları istenen kişilere acilen TOKİ’den ev verilmeli ya da evlerinin gerçek değeri üzerinden bir ödeme yapılarak mağdur olmasının önüne geçilmelidir.

3-Bir vatandaş şikâyetinde; 3 katlı evine sadece 28 bin TL, bir başka vatandaş ise 22 bin TL teklif edildiğini ifade etmektedir. Bu gibi örnekleri çoğaltmak mümkündür. 3 katlı bir eve 28 bin TL teklif edilmesi kabul edilir bir durum değildir.

4-Mülki idare amirleri yaşanan çatışmalar sonrası mağduriyet yaşayan vatandaşların mağduriyetini tespit etmekle yükümlü komisyon üyelerini denetlemelidir. İşinde ihmali bulunanlar hakkında yasal işlem başlatılmalıdır. Keyfi ve ya yanlış ya da işin uzmanı olmayan kişilerin fiyat belirlemeleri engellenmeli, varsa suiistimal önlenmelidir. Bu durum hem zaman açısından hem de güven açısından önemlidir.

5-Bu vesile ile daha önce teklif ettiğimiz önerimizi tekrar yeniliyoruz; İnceleme komisyonlarına İl’imizde bulunan etkin STK’lardan birer kişi alınarak yukarıdaki yanlışların önüne geçilmeli.

6-Evleri yıkılan vatandaşa tahrip edilen ev eşyası için teklif edilen 3-5 bin TL tahrip edilen eşyaların değerini karşılamaktan çok uzak ve komik bir rakamdır. Bu durum tespit komisyonunun yaptığı tespitlerinin isabetli olmadığının göstergesidir.

7-Sur ilçesi mağdurları 2015 yılının Temmuz ayından bu yana sıkıntı çektiklerini, Mağduriyetlerinin giderilmesi için Valilik ve Kaymakamlık arasında gidip geldiklerini, defalarca dile getirdikleri sorun ve sıkıntılarına bu güne kadar bir çözüm üretilemediğini ve birçok yerde de bürokrasiye takıldıklarını dile getirmektedirler.

8-Sur Hasırlı mahallesinde evlerin metrekaresine 400 TL, Dabanoğlu Mahallesinde ise metrekare başına 500 TL fiyat biçilmiştir. Bu fiyatlar olması gereken değerin çok altındadır. Bu tespitin tekrar gözden geçirilerek değerlendirilmesi gerekir.

9-İlimizin en eski yerleşim yeri olan Sur ilçemizde yapılar birçoğu gecekondu olup var olan binalar da kat mülkiyeti olmayıp hisseli olarak yapılmıştır. Bu durum bilinen bir gerçek olduğu halde vatandaşlara, evlerinin kat mülkiyeti olmadığını söyleyerek binalara arsa değeri üzerinde fiyat teklif edilmesi haksızlıktır.

10-Sokağa çıkma yasakları nedeniyle aylarca işyerlerini açamayan esnafın, kirasını ve ödemelerini yapamayacak bir durumda olduğu ve iflasın eşiğine geldiği herkesin malumudur. Esnafa yönelik 50 bin TL faizsiz kredi verilecek olması az da olsa mağdur olan esnafı rahatlatacaktır. Ancak kredi için esnaftan iki memur kefil veya tapu istenmesi ve kredi işinin bürokrasi işlemlerinden dolayı zorlaştırılması esnafın mağduriyetinin devam etmesine neden olmaktadır. Ortada herkesçe bilinen bir mağduriyet var ve bunun giderilmesi için hükümetin daha esnek davranması bölge ekonomisinin geleceği için önem arz etmektedir.  

11- Kredi konusunda küçük esnafın ve mahalle aralarında olupta vergi levhası olmayan esnafların da göz ardı edildiği tespit edilmiştir. Bu esnaflara hibe şeklinde kredi imkânları sunulmalıdır.

İLKHA