Kripto (dijital) para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi yöntemi ile şifreleme kullanan, çalışma şekli nakite alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık olarak tanımlanıyor.

Thodex'in kurucusu Faruk Fatih Özer'in yaklaşık 2 milyar dolar ile yurt dışına kaçması, ardından bir başka kripto para borsası olan Vebitcoin ve GoldexCo.in'in de faaliyetlerine ara vermesi "kripto paraların" güvenirliğini yeniden gündeme getirdi.

Kripto paralar, devlet güvencesinde olmadığından dolayı yatırımcının yapacağı yanlış bir kripto borsası tercihi kişinin bütün yatırımlarını kaybetmesine neden olabiliyor.

Harran Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Öğretim Üyesi Doktor Hasan Bardakçı, kripto parada yaşanan son gelişmelerle ilgili İLKHA'ya konuştu.

"Her dijital para kripto para değildir"

Kripto paraların dijital para olduğuna ama her dijital paranın kripto para olmadığını belirten Bardakçı, "Özellikle son zamanlarda ciddi bir yatırımcı kitlesi çekmeye başlayan kripto paralarla ilgili yaptığım açıklamalarda şunu belirtmiştim, kripto paralar; alt yapısı itibarıyla güvenilir 'blockchain' teknolojisi kullanılan itibari paralardır. Bu yönüyle baktığınız zaman güvenebileceğiniz paralardır. Kripto paralar, dijital paralarla benzerlik göstermekle beraber bir merkeze bağlı olmadığı için dijital paralardan ayrılıyor. Kripto paralar, dijital paradır ama her dijital para kripto para değildir." ifadelerini kullandı.

"Kripto paraları seçerken doğru kripto para borsalarını da tercih etmemiz gerekir"

kripto paraları satın alınacağı zaman kripto para borsasının iyi seçilmesi gerektiğini ifade eden Bardakçı, "Son zamanlarda özellikle 'thodex' ve 'vebitcoin' firmalarına Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından soruşturma açılması ve dolandırıcılık ifadelerinin gündeme gelmesi ile ilgili olarak şunu söyleyeyim; kripto paralar işlem yapmak açısında güvenilir paralardır ancak kripto paraları satın alacağınız zaman kripto para borsalarını da iyi seçmek zorundasınız. Bahsettiğimiz 'thodex' ve diğer firmaların tamamı birer kripto para borsasıdır. Dünyada şu anda 35 binden fazla para borsası olduğu söyleniyor. Bunlar içerisinde alt yapısı, teknolojisi ve yöneticileri yetersiz olan kripto para borsaları olabilir. Kripto paraları seçerken doğru kripto para borsalarını da tercih etmemiz gerekir." şeklinde konuştu.

"Bir dolandırıcı bir borsa kurarak insanların kripto paralarını toplayıp kaçabilir"

Kripto paralarla ilgili devletlerin atması gereken adımlar olduğunu vurgulayan Bardakçı, "Örneğin her önüne gelen kripto para borsası kurabiliyor. Bu çok doğru bir uygulama değildir. Bir dolandırıcı bir borsa kurarak insanların kripto paralarını toplayıp kaçabilir. Bu sebeple devletin kripto para borsası açmak isteyenlerle ilgili belli kural ve düzenlemeler getirmesi önemlidir. Devletin kripto paralarla ile ilgili kısıtlama getirmek yerine bazı düzenlemeler getirmesi Türkiye'nin lehine bazı gelişmeler sağlayabilir. Yurt dışındaki diğer kripto paraların Türkiye'ye gelmesi sağlanabilir. Devletin destekleyeceği ya da devletin güvencesi ile kurulmuş bazı kripto para borsaları oluşturulsa yurt dışında bulunan kripto yaptırımcılarını buraya çekme imkanımız olur." diye ifade etti.

"Alt yapısı olmayan para borsaları tercih edilmemelidir"

Kripto para borsalarını tercih ederken doğru kripto para borsasını tercih etmenin önemine değinen Bardakçı, "Sadece kripto para satın almakla yetinilmemelidir. Yatırımcılar dolandırılmak istemiyorsa doğru kripto para borsalarını da tercih etmek zorundadırlar. Bilinmeyen, alt yapısı olmayan, internette linkler paylaşan ve hediye çekleri vererek kişisel bilgiler isteyen para borsaları tercih edilmemelidir. Bu durumda dolandırılma ihtimalinizi ortadan kaldıracaktır. Bunun dışında genel anlamda kripto para borsalarının ve kripto paraların herhangi bir sorununun olduğunu düşünmüyorum. " diye konuştu.

"Türkiye,  Avrupa'da en çok kripto para kullanan ülkelerin başında geliyor"

Türkiye'nin kripto para kullanımda dünyada dördüncü sırada olduğunu hatırlatan Bardakçı, "Kripto paraları geleceğin özellikle finansal sistemin bir parçası olarak görüyorum. Bunun ileride insanlara hiç olmadığı kadar yeni kapılar açabilecek bir saha olduğu kanaatindeyim. Yine benzer şekilde kripto paralarla ilgili insanların dolandırılma mevzularının dışındaki süreçlerde neler olduğuna baktığımızda; Türkiye,  dünya genelinde ve özellikle Avrupa'da en çok kripto para kullanan ülkelerin başında geliyor. Kripto para kullanımında dünya genelinde ise dördüncü sıradayız. Dünyada kripto para kullanımı gitgide artıyor. Devletlerin bu duruma belirli düzenlemeler getirme girişimleri var. Özellikle ABD Başkanı Joseph Biden girişim içerisindedir. Kripto paraları vergilendirecek bir sistem oluşturma gibi bir niyeti var. Birçok ülke bu konuda bazı düzenlemeler getirdi. " dedi.

"Kripto para borsaları ile ilgili bir düzenleme yapılması bekleniyor"

Türkiye'de kripto para borsaları ile ilgili düzenleme yapılması beklendiğini ifade eden Bardakçı, " Resmi Gazete'de bir yazı yayımlandı; Kripto paraların özellikle mal ticaretinde kullanılması konusuna değinildi. Türkiye bununla yetinmeyecektir.  Bir de kripto para borsaları ile ilgili bir düzenleme yapılması bekleniyor. Özellikle insanların mal varlıklarının veya yatırımlarının güvence altına alınması için çalışma yapılacağı kanaatindeyim. Yine benzer şekilde kripto paralarla ilgili insanlar 'acaba benim kripto paralarım çalınabilir mi?' gibi kaygılara giriyorlar." şeklinde konuştu.

"Kripto paralar yeni bir dünyanın kapısını aralamıştır"

Kripto paraların sıcak ve soğuk diye iki cüzdanda tutulduğuna değinen Bardakçı, "Kripto paralarda sadece sıcak cüzdanlar yok. Kripto paralar, sıcak ve soğuk diye iki cüzdanda tutulabiliyor. Sıcak cüzdan diye ifade ettiğimiz cüzdan, internetten al-sat işlemlerinin yapıldığı cüzdandır. Bunun dışında hiç internet olmayan bir yerde soğuk cüzdan diye nitelendirdiğimiz USB bellek boyutunda bazı aygıtlara kripto para aktarılıp orada güvende tutulabilir. Bir nevi kendi cüzdanımız ya da kasamız gibi düşünebiliriz. Kripto paraları oraya aktarıp orada saklayabilirsiniz. Şifreyi de sadece siz biliyorsunuz. Şifreyi kaybederseniz kripto paranızı da kaybetme ihtimaliniz var. Bu aynı zamanda iyi bir koruma yöntemidir; çünkü kripto paraya siz ulaşabiliyorsunuz. Kripto parayı dünyada istediğiniz yere USB bellek ile taşıma imkânınız bulunuyor. Bu açıdan bakıldığında kripto paralar, yeni bir dünyanın kapısını aralamış diyebiliriz." ifadelerini kullandı.

"Kripto paralar hayatımızın bir parçası haline gelecek"

Devletlerin kara para aklamalarında kripto para kullanımı engellemeye çalıştığını belirten Bardakçı, "Artık ülkeler arası para transferlerinde cepten cebe çok ciddi rakamlara ulaşıldığını görüyoruz. Bu durum belki devletler arasında kaygı uyandırabilir; çünkü insanlar ciddi paralar götürüp getirebilecek. Devletlerin kontrol mekanizması azalıyor. Tahminimce devletlerin düzenlemelerinin içerisinde bunlar olacaktır. Kara para aklamalarında kripto paraların kullanılmasını engellemek istiyorlar. Yine al-sat ile ciddi kârlarda bazı vergisel konulara devletler, dâhil olmak istiyor. Bununla ilgili sadece Türkiye değil, dünyanın diğer ülkeleri açısından da düzenlemelerin geleceğini tahmin ediyorum. Kesinlikle kripto paralar artık hayatımızın bir parçası haline gelecek." şeklinde konuştu.

"Dünyada 2 trilyon dolar miktarında bir kripto para hacmi var"

Dünyada kripto paraların ulaştığı hacme dikkat çeken Bardakçı, "Kripto paralar dönüşüm aracı olarak kullanılmasa bile kesinlikle bir yatırım aracı olarak kullanacağı kanaatindeyim. Bitcoin'in 2009 yılında bulunmasından günümüze geldiği nokta bunun bir göstergesidir. İnsanlar kripto paraya bir şekilde yöneldi ve çok ciddi bir hacim oluştu. Dünyada 2 trilyon dolar miktarında bir kripto para hacmi var. Bu hacmi bir anda söndürmek çok kolay değil. Devletlerin bu duruma kısıtlayıcı tedbirlere başvuracağını düşünmüyorum. Düzenleyici bazı kurallarla yeni bir sistem kurabilirler." dedi.