Malatya Ticaret Borsası'nda düzenlenen Toprak Mahsulleri Ofisi'nin ‘Malatya Kuru Kayısı İlk Alım Töreni’ne video konferans yöntemiyle katılan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Toprak Mahsulleri Ofisinin alacağı kuru kayısı fiyatını açıkladı.

Pakdemirli, "Dünya'da kayısı üretimi, 550 bin hektar alanda, yaklaşık 3,9 milyon tondur. Ülkemiz 1 milyon 312 bin dekar alanda, ortalama 800 bin ton kayısı üretimi ile birçok üründe olduğu gibi kayısı üretiminde de dünyada birinci sırada yer almaktadır. Bu başarı elbette Malatyalı çiftçilerimizin kurduğu modern kapama bahçelerden dünya standartlarının üzerinde elde edilen üretimlerle olmuştur. Bu gelişmelerin sonucunda, 2002 yılında 315 bin ton olan kayısı üretimimiz, 2019 yılında yüzde 170 artış ile 847 bin tona ulaşmıştır." dedi.

"Dünyada kuru kayısı ihracatında birinci sıradayız"

"Türkiye olarak dünyada kuru kayısı ihracatında birinci sıradayız, taze kayısı ihracatında ise ikinci sıradayız." diyen Pakdemirli, "2019 yılında kuru ve yaş olarak 290 milyon dolarlık kayısı ihracatı yaptık. Toplam tarımsal ihracatın da yaklaşık yüzde 2'si kayısıdan gelmektedir. Bu gurur, Malatyalı kardeşlerimizin emekleri ve alın teriyle hâsıl olmuştur. Malatya'da 800 bin dekar alanda yapılan kayısı üretimi, 50 bin aileye gelir kapısı olmuştur. 2019 yılında, Malatya'da toplam kayısı üretimimiz 392 bin ton, kuru kayısı üretimimiz 88 bin ton olmuştur. Dolayısıyla Malatya'mız; Türkiye'deki kayısının yüzde 46'sını, kuru kayısının ise yüzde 80'den fazlasını üretmektedir. İçinde bulunduğumuz yıl ise yaşanan olumsuz iklim şartları nedeniyle kuru kayısı üretiminde geçen yılın bir miktar altında üretim beklemekteyiz." diye konuştu.

"Son 18 yılda kayısı üreticilerinin her daim yanında olduk"

Her zaman kayısı üreticilerinin yanında olduklarına vurgu yapan Pakdemirli, şunları kaydetti:

"Bakanlık olarak verdiğimiz destek ve yatırımlardan bahsedecek olursak; dekara 19 liralık mazot-gübre desteğine ilave olarak, dekara 10 lira katı organik-organomineral gübre desteği veriyoruz. Dekara 35-70 lira organik tarım, 20-40 lira iyi tarım desteği veriyoruz. Kayısı üretiminde de standart fidan kullanımı için dekara 100 lira, sertifikalı fidan kullanımında ise dekara 280 lira destek veriyoruz. Küçük aile işletme desteği kapsamında ise dekara 100 lira destek vermekteyiz. Ayrıca kayısı üretiminde biyoteknik mücadele için dekara 50 lira destek vermekteyiz. Üretimi geliştirmeye yönelik sağladığımız bu destekler yanında kayısıdan elde ettiğimiz ürünleri çeşitlendirerek katma değeri artırmak üzere, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerimiz tarafından kayısı üreticilerimize ve sektöre, yatırım ve işletme kredisi ile finansman sağlıyoruz. Kırsal kalkınma destekleri kapsamında, kayısı işleme ve pazarlama yatırımcılarına da ayrıca hibe veriyoruz.

IPARD kapsamında; toplam 32 projeye, 45 milyon hibe verdik. Malatya'da ise bu kapsamda toplam 18 projeye, 22,5 milyon lira hibe sağladık. Bunun yanı sıra çiftçilerimizi doğal afetlerden korumak amacıyla TARSİM kapsamında, poliçenin yüzde 50'sini devlet olarak destekliyoruz. Ayrıca üreticinin genç ve kadın olması durumunda da poliçe destek oranını arttırıyoruz." diye belirtti.

"Ülkenin en önemli tarımsal ihracat ürünlerine değer kazandırmak ve üreticilerin daha fazla kazanç elde etmelerini sağlamak amacıyla TMO'ya, fındık, kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı alımı görevinin verildiğini belirten Pakdemirli, "27 Temmuz'da fındık, 27 Ağustos'ta kuru üzüm fiyatlarını açıklayarak alımlara başladık. Kuru incir fiyatlarının ise üretici lehine seyretmesi nedeniyle piyasaları takip etme kararı aldık. Fındık, kuru üzüm ve kuru incir ürünlerinde TMO'ya alım görevi verilmesi, piyasa fiyatlarını üretici lehine yükseltmiş, buna paralel olarak ihracat fiyatları da yükselerek, ülkemize daha fazla döviz girdisi sağlanmıştır. Böylece sadece üreticilerimizin değil, 83 milyon vatandaşımızın hakkı korunmuştur. Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından TMO'ya verilen kuru kayısı alımı görevi, Cumhuriyet tarihinde bir ilktir. Diğer ürünlerde olduğu gibi kuru kayısıda da üretici lehine oluşturacağımız politikalarla piyasalarda istikrar sağlanacak ve kuru kayısımız dünya çapında değer kazanacaktır. TMO'ya alım görevi verilmesinden önce bir yandan da kuru kayısı için hazırlıklarımızı tamamladık. TMO, TOBB, LİDAŞ tarafından modern alt yapıya sahip ülkemizin ilk kuru kayısı lisanslı deposu, 5 bin ton kapasite ile lisansını alarak perşembe günü itibariyle faaliyetlerine başladı. Ve kuru kayısı, lisanslı deponun faaliyete geçmesiyle birlikte diğer ihracat ürünlerine göre daha şanslı bir duruma kavuştu." bilgisini paylaştı.

"Kükürtlenmiş 4 numara kuru kayısının kilogramını 21 liradan, günkurusunu ise 23 liradan alıyoruz"

Herkesin kuru kayısı fiyatını merakla beklediğin dile getiren Pakdemirli, şunları söyledi:

"Herkes kuru kayısı fiyatını merakla bekliyor. O nedenle bu önemli günde tüm Malatya gibi bende çok heyecanlıyım. 2020 yılı 4 numara kuru kayısıyı, kilogram başına kükürtlenmiş için 21 liradan, kükürtlenmemiş günkurusu için ise 23 lirada alıyoruz. Hayırlı, uğurlu, bereketli olsun. Günkurusu halkımızın daha çok tercih ettiği bir ürün. Bu çerçevede, günkurusu üretimini artırmak, kükürtlemeyi azaltmak ve ihracat potansiyelini yükseltmek amacıyla günkurusuna biraz fazla fiyat verdik. Buradan, kuru kayısı fiyatını 21 liranın altına düşürmemekte kararlı olduğumuzun altını özellikle çizmek istiyorum. TMO, üreticilerimiz tarafından arz edilecek kuru kayısının tamamını alabilecek bütçeye ve depo kapasitesine sahip olarak devreye girmektedir. TMO bu andan itibaren lisanslı depoda alımlara başlayacaktır. Lisanslı depolar üzerinden yapılan alımlarda yüzde 2 stopaj vergisi ile yüzde 2 SGK prim kesintisi muafiyeti olduğu düşünüldüğünde üreticilerimizin ton başına yaklaşık 85 kuruş ilave kazancı da olacaktır."

"Kayısının en büyük sorunlarından birinin iklimsel faktörlerdir." diyen Pakdemirli son olarak şunları söyledi: "İklimsel faktörlere bağlı olarak rekolte istikrarsızlığı var. Çünkü bir yıl, 800 bin ton yaş kayısı olurken, diğer yıl 400 bin ton seviyelerinde kayısı ile karşılaşabilmekteyiz. Bu da fiyat istikrarsızlığına ve ihracat pazarlarımızda sorunlarına sebep olmakta. İnşallah TMO'nun kayısı alımı hem fiyatlara hem de ihracata istikrar getirecektir. Ayrıca fiyat istikrarı, dünya kayısı piyasasında pazar payımızı artırarak, kayısının ihraç edilen miktarını da yıldan yıla artıracaktır. İhracatçı firmalar iç piyasadaki bu fiyat istikrarı ile bağlantı kurdukları ithalatçı firmalar üzerinden rekabet etmeyerek fiyat indirimine gidemeyeceklerdir."

Törende Malatya Valisi Aydın Baruş, AK Parti Malatya Milletvekilleri, Bülent Tüfenkci, Öznur Çalık, Ahmet Çakır, Hakan Kahtalı, MHP Milletvekili Mehmet Celal Fendoğlu, Toprak Mahsulleri Ofisi Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Güldağ ve Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan birer konuşma yaptı.