çocuklarının, ortak dil ve kültür birliği bulunan soydaşlarımızın, toplumumuza ve eğitim sistemimize uyumlarını sağlamak amacıyla açılan kurslarda,
4)Okuma-yazma kurslarında,
5)İşsizlikle mücadele projesi çerçevesinde yapılan beceri kazandırma ile ilgili eğitim programlarında,

6)Açık öğretim kurumlan öğrencilerinin, örgün eğitim kurumlarında gördükleri yüz yüze eğitim uygulamalarında,görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere haftada 10 saate kadar, b)Yarıyıl ve yaz tatillerinde; 1) Eğitim yapılan her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında, 2) (a) bendinin 3 ve 4 numaralı alt bentlerinde sayılan kurslar ile 6 numaralı alt bendinde sayılan eğitim faaliyetlerinde, görevlendirilen yönetici ve öğretmenlerden alanı atölye, laboratuvar ve kurs öğretmenliği olanlara haftada 44, diğerlerine haftada 30 saate kadar, ek ders görevi verilebilir.

(2) Bu madde kapsamında belirtilen eğitim faaliyetlerinde cumartesi ve pazar günleri ile yarıyıl ve yaz tatillerinde fiilen yerine getirilen ders görevleri, ek ders ücreti karşılığında verilir. (3)Cumartesi ve pazar günleri, bu madde kapsamında belirtilen eğitim faaliyetlerinde görev yapan okul/kurum yöneticilerinden birine fiilen görev yaptıkları anılan günler için 2 saat ek ders ücreti ödenir. Yöneticilere, fiilen ders okuttukları süreler hariç olmak üzere yönetim görevine bağlı olarak bunun dışında bu madde kapsamında ayrıca ek ders ücreti ödenmez." hükmü yer almaktadır.

Aynı Karar’ın 5’inci maddesinde, kapsama dâhil örgün ve yaygın eğitim kurumlarında görevli yönetici ve öğretmenlerin aylıkları karşılığında haftada kaç saat ders okutacakları, 6’ncı maddesinde de bunların ek ders ücreti karşılığında haftada kaç saate kadar ders okutabilecekleri belirlenmiştir. Söz konusu Karar’ın 9’uncu maddesinde ise; “Öğretmen sayısının yetersiz olması hâlinde;

a) Yüksek öğrenimli olmak koşuluyla; 1)Bu Karar kapsamındaki yönetici ve öğretmenler dışındaki resmî görevliler ile sınıf öğretmenlerine ilköğretim okulu 6, 7 ve 8 inci sınıflarında, orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarında haftada 8 saate, 2) Resmî görevi bulunmayanlar ile emeklilere, okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim, özel eğitim ve yaygın eğitim kurumlarında haftada 30 saate, kadar ek ders görevi verilebilir..." hükmüne yer verilmiştir. Bu çerçevede, destekleme ve yetiştirme kurslarında görev alan; 1- Yöneticilerin (müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcısı), normal müfredat kapsamında okuttukları dersler de dâhil olmak üzere haftada en fazla 22 saat ders okutmaları mümkün olup; bu derslerden hafta içinde okuttuklarının öncelikle aylık karşılığında değerlendirilmesi gerekmektedir.

2- Genel bilgi ve meslek dersi öğretmenlerinin, normal müfredat kapsamında okuttukları dersler de dâhil olmak üzere haftada en fazla 40 saat ders okutmaları mümkün olup; bu derslerden hafta içinde okuttuklarının öncelikle aylık karşılığında değerlendirilmesi gerekmektedir.

3- Yönetici ve öğretmenlerin cumartesi ve pazar günleri ile yarıyıl ve yaz tatillerinde fiilen okuttukları ders görevlerinin, aylık karşılığı ders görevlerinin doldurulmuş olup olmadığına bakılmaksızın ek ders ücreti karşılığında değerlendirilmesi gerekmektedir.

4-Yöneticilerden cumartesi ve pazar günlerinde yönetim görevini yerine getiren bir yöneticiye, fiilen görev yaptığı anılan günler için 2’şer saat ek ders ücreti ödenmesi gerekmektedir. Ancak yöneticilere, fiilen ders okuttukları süreler hariç olmak üzere yönetim görevine bağlı olarak bunun dışında bu kapsamda ayrıca ek ders ücreti ödenmesi mümkün değildir.

5-Yönetici ve öğretmenlerin bu kapsamda çalışma günlerinde saat 18.00’dan sonra, cumartesi ve pazar günleri ile yarıyıl ve yaz tatillerinde fiilen yerine getirdikleri ders görevleri için ödenecek ek ders ücretinin gece öğretimi için belirlenen gösterge üzerinden, bu sürelerin dışında fiilen yerine getirilen ders görevleri ile yönetim görevi karşılığında ödenecek ek ders ücretlerinin ise gündüz öğretimi için belirlenen gösterge üzerinden ödenmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmenlerce karşılanmasının mümkün olmadığı durumlarda bu kapsamda ek ders ücreti karşılığında görevlendirileceklere haftada en fazla 30 saate kadar ders görevi verilmesi mümkün bulunmaktadır.


Millî Eğitim Bakanlığı Örgün ve Yaygın Eğitimi Destekleme ve Geliştirme Yönergesinin 11/2 maddesinde de belirtildiği üzere, kurslardan beklenen verim ve başarının elde edilebilmesi için esas itibariyle bu kurslarda branşlarında başarılı olan ve öğrenci ile velileri tarafından da tercih edilen kadrolu öğretmenlerin görevlendirilmeleri amaçlanmıştır. Ancak, il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince yapılan bütün araştırma ve çalışmalara rağmen ihtiyacın kadrolu öğretmenler tarafından karşılanamaması durumunda ücretli öğretmen görevlendirilmesi yoluna gidilebilecektir. Bu konuda yetki ve sorumluluk il/ilçe millî eğitim müdürlüklerine bırakılmıştır. Ayrıca, bu kurslarda öğrencilerin ihtiyaç duydukları derslerde desteklenmeleri ve geliştirilmeleri amaçlanmaktadır. Bu nedenle, kurs verilecek derslerin belirlenmesinde öğrenci ve velilerinden gelen talepler ile öğrencilerin desteklenmelerine gerçekten ihtiyaç duyulan derslere öncelik verilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Bu konuda da yetki ve sorumluluk il/ilçe millî eğitim müdürlüklerine bırakılmıştır. Öte yandan, MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin 21'inci maddesinde; “Ortaöğretim kurumlarına kaydolmak için ortaokulu veya imam-hatip ortaokulunu bitirmiş ve öğretim yılının başlayacağı tarihte 18 yaşını bitirmemiş olma şartı aranır” denilmektedir. Yine aynı Yönetmeliğin 59. Maddesinde; “Doğrudan, yılsonu başarı puanıyla veya sorumlu olarak sınıf geçmeyenlerle devamsızlık nedeniyle başarısız sayılanlar sınıf tekrar eder.

Sınıf tekrarı hazırlık sınıfı hariç, ortaöğrenim süresince en fazla bir defa yapılır. Öğrenim süresince ikinci defa sınıf tekrarı durumuna düşen öğrencilerin ders yılı sonunda okulla ilişiği kesilerek Açık öğretim Lisesine veya Mesleki Açık Öğretim Lisesine kayıtları yapılır.” denilmektedir. Yine 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanununun 3’üncü maddesi ile 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 22’nci maddesinde; “Mecburi ilköğretim çağı 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar.

Bu çağ çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın Eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim yılı sonunda biter." denilmiş ve bu hükme göre zamanında bitiremeyenlere ise en fazla + 3 yıl süre tanınmıştır. Öğrencinin, toplamda 16 yaşına kadar ilköğretimi bitirmesi gerekmektedir. 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununda da belirtildiği üzere ilköğretimini tamamlamış her öğrenciye ilgi, istek ve yeteneklerine uygun orta öğretim imkânlarından yararlanma hakkı verilir.

Millî Eğitim Bakanlığı Açık Öğretim Lisesi Yönetmeliği’nin İlkeler başlıklı 6’ncı maddesinde ise; “Öğrenci kayıtlarında yaş sınırı aranmaz. Öğrenim süresi sınırsızdır.” hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, 16 yaşından küçük olan açık öğretim ortaokulu, açık öğretim imamhatip ortaokulu ve 20 yaşından küçük açık lise öğrencilerinin öğrenim gördükleri okul türleri ve sınıf seviyelerine ve yaş gruplarına göre il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince belirlenecek olan örgün eğitim kurumlarında, 20 yaş üzerindekiler ile mezun öğrencilerin ise yaş sınırlaması gözetilmeksizin halk eğitimi merkezlerince açılan kurslara alınmaları gerektiği değerlendirilmektedir.

Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Yusuf BÜYÜK
Bakan a. Müsteşar Yardımcısı