TBMM Katip Üyesi Adana Milletvekili Elif Doğan Türkmen, Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle bu ülkeye ihracat yapılamadığı için mağdur olan narenciye üreticisinin sorunlarını Meclis gündemine taşıdı. İhracatçılarda olduğu gibi narenciye üreticilerinin zararlarının da tanzim edilmesi gerektiğini belirten Türkmen, üreticinin kredi borçlarının ertelenmesi gerektiğini söyledi.

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına yazılı soru önergesi veren CHP’li vekil Türkmen, Türkiye’nin narenciye üretiminde dünyada ilk 10 ülke arasında olduğunu ve ülkeye bir milyar doları aşan ekonomik değer sağladığını belirtti. 2014 yılında üretilen toplam narenciye miktarının 3 milyon 787 bin ton olduğuna işaret eden Türkmen, bunun yüzde 42’sinin (bir milyon 585 bin tonu) ihraç edildiğine vurgu yaptı.

“Siyasi kriz, ekonomiyi ve üreticileri çok olumsuz etkiledi”

Doğrudan veya dolaylı olarak yaklaşık 5 milyon kişinin geçimini sağlayan ve yaklaşık 3,8 milyon tonu bulan narenciye üretiminin yüzde 30’unun da Adana’da gerçekleştirildiğini ifade eden Türkmen, “2015-2016 narenciye üretim sezonunun henüz başında Rusya ile yaşanan ekonomik ve siyasi kriz, başta Adana olmak üzere ekonomiyi ve üreticileri çok olumsuz etkilemiştir. Şu ana kadar portakal üretiminin önemli bir kısmı henüz dalında beklerken, üretimin yüzde 30’u hasat edilmiş ve bu ürünlerin büyük bir kısmı da paketleme depolarında ihraç edilmeyi beklemektedir.” dedi.

Narenciye üreticilerinin mağduriyet yaşadığını ifade eden Türkmen, ayrıca hasat işçiliği ve paketlemelerde çalışan yüz binlerce işçinin işe çıkamıyor olması da dikkate alındığında, söz konusu durumun, ekonomik-sosyal ve toplumsal açıdan büyük problemlerin oluşmasına neden olacağını söyledi.  Türkmen, “Özellikle Rusya pazarına yapılamayan ihracattan dolayı üreticilerimiz tahsilat zorlukları yaşamakta, yapılmış sözleşmeler feshedilmekte, verilen çeklerin iadesi talep edilmektedir.” diye konuştu.

Önergesinde; pazarlanamayan ürünlerden dolayı üreticilerin, üretim maliyetlerini dahi karşılayamadıklarını ve kredi geri ödemelerini yapamadıklarını vurgulayan Türkmen, bu durumun zaten ödeme sıkıntısı içinde olan üreticinin, gelecek senelerde daha büyük sorunlar yaşamasına neden olacağını savundu.

Türkmen, Başbakan Davutoğlu’na ise şu soruları yöneltti:

-Rusya ile yaşanan siyasi ve ekonomik krizin üretici ve ihracatçılara yarattığı mağduriyetlerin giderilmesi, narenciyenin dalında ve/veya paketleme depolarında bırakılmaması için kısa vadede ne tür önlemler almayı düşünüyorsunuz?

-İhracatçının Rusya pazarına giren ürünlerinin zararını tazmin ettiğiniz gibi üreticinin de zararlarını tazmin edecek misiniz?

-Narenciye ihracatında Rusya pazarının başka pazarlarla ikame edilebileceğine inanıyor musunuz? Bu konuda yeni pazar girişimlerinde bulundunuz mu?

-Öncelikle iç pazara yönelik narenciye tüketimini teşvik etmeyi veya hal yasası yaptırımlarını gevşetmeyi düşünüyor musunuz? Bu konuda bir çalışma yapacak mısınız?

-Daha önce kuru üzümde olduğu gibi, portakal ve mandalina tüketimini de tabana yaymak için Milli Eğitim Bakanlığını ve Yerel Yönetimleri devreye sokacak mısınız?

-Ürününü pazarlayamadığı için mağdur olan ve kredi geri ödemelerini yapamayan üreticilerin kredi borçlarına yönelik bir düzenleme yapacak mısınız? (İLKHA)