BATMAN - THY’nin Lagos-İstanbul seferini gerçekleştiren uçağında rahatsızlanan Nijeryalı bir kadın yolcunun hastaneye kaldırılması ile gündeme gelen ebola hastalığı her geçen gün vatandaşı tedirgin ediyor. Hastalığın belirgin bir tedavisinin olmadığı yönündeki bilgilere karşın uzmanlar ise koruyucu tedavi yöntemlerine dikkat çekiyor.

Batı Afrika’yı etkisi altına alan ebola salgını her geçen gün hızla yayılıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre eboladan ölenlerin sayısı bine yaklaştı. Salgına en çok kurban veren ülkeler sıralamasında ise başı Batı Afrika Ülkeleri çekiyor. 

Ebola virüsü ile ilgili İlke Haber Ajansı’nın sorularını yanıtlayan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı  Dr. İlker Alakuş, dikkat çekici açıklamalarda bulundu.

“Hayvanlardan insanlara bulaşan bu virüs, insandan insana da bulaşıyor”

Öncelikle ebola virüsü ile ilgili bize bilgi verebilir misiniz?

Ebola virüsü insanlarda ve insanlar dışında primatlarda (Goril, şempanze, maymun) görülen, ebola viral hemoroşit ateşlenmeye neden olan ve ciddi ölümlere yol açan ağır bir hastalık tablosu olarak tanımlanabilir. Son dönemlerde bu hastalık daha fazla gündeme geldi. Çünkü özellikle Orta ve Batı Afrika bölgelerinde salgınlara sebep oldu. Ebola virüsü hayvanların kanı, dokusu ve salgılarıyla insanlara bulaşıyor ve insandan insana bulaşması da söz konusudur. Bu bulaşma birçok farklı şekilde olabiliyor. Enfekte (bulaşmış) insanın kanı veya vücut salgılarıyla bulaşabiliyor. Hatta enfekte salgılarla temas olmuş objelerle bile bulaşabiliyor. Örneğin steril edilmemiş enjektörler bu duruma yol açabiliyor. Bu durumda tek kullanımlık enjektörler kullanmak çok daha mantıklı. Ayrıca iyileşmiş erkeklerin spermlerinde yedi haftaya kadar da bulaşıcılığı devam etmektedir.

“Bulaşan virüs kendini 21. günde de gösterebilir”

Ebola virüsüne enfekte olmuş hastalarda ne tür belirtilere rastlıyoruz?

Ne yazık ki bu hastalığın çok belirgin bir belirtisi yok. Spesifik belirtisi olmadığı için birçok hastalıkla karıştırılabiliyor. Ebola virüsünü kişi kaptıktan yaklaşık 2 ile 21 gün, ortalama 8-10 gün içerisinde baş ağrısı, eklem-kas ağrıları, bulantı, kusma, ishal ve kanamalar tablosu ortaya çıkabiliyor. Seyahat edenlerde özellikle Batı ve Orta Afrika’ya gidenlerde ve gidip gelip bir 10 gün içerisinde bu tür şikâyetler çıkarsa bir sağlık merkezine başvurmaları önerilir. Çıkmayanlarda da 21 güne kadar takip etmek önemlidir. Çünkü 21 güne kadar belirtilerin çıkma süresi uzuyor. Maalesef belirgin bir tedavisi de yok ve aşısı da yok. Bu durumda peki ne yapıyoruz? Hastalarımıza destek tedavisi veriyoruz. Sıvı, elektrolit ve oksijen desteği sağlıyoruz. Yoğun bakım çalışmalarında tansiyon gibi sorunlar dengeleniyor.

“Bulaşmada ana etken; temas”

Bu hastalık bulaşıcı mıdır? Şayet bulaşıcı ise bulaşma yöntemleri nelerdir?

Ebola havada oluşan bir solunum hastalığı değil ve bu şekilde de bir enfekte gerçekleşmiyor. Ancak temas yollarıyla bulaşıyor. Bu durumda sağlık personelleri de risk altında ve bunun için normal koruyucu önlemler ne ise uygulanması gerekiyor. Özellikle eldiven maske önlük giyilmeli ve bütün hastalara enfekteymiş gibi yaklaşmamız gerekiyor. Aşısı henüz yok! O yüzden bariyer yöntemlerine dikkat edeceğiz.

“Ülkemizde ebola virüsü hastalığı yok”

Son günlerde bu hastalığa karşı vatandaşlarda bir korku oluştuğunu görebiliyoruz, bunun için neler söylemek istersiniz?

Şuan için ülkemizde ebola virüsü hastalığı yok. Herhangi öyle bir vakamız yok. Ama yine de bütün hastalara sağlık personelleri enfekteymiş gibi yaklaşmaları gerekiyor. Bu da neyi gerektiriyor, eldivensiz, önlüksüz, maskesiz ve gözlüksüz, galoşsuz hastaya yaklaşmayacaksın. Vatandaşlarımızda şuan korkacak bir durum yok. Ama böyle bir şikâyetleri olursa yakın bir sağlık merkezine veya kuruluşuna başvurmalarında fayda var.”

Öte yandan geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada hastaneye kaldırılan Nijeryalı yolcunun bilindiği gibi ebola değil, sıtma olduğunu duyurmuştu. Uzmanlar da ebola ile ilgili korkulacak bir durum olmadığına işaret ederken koruyucu yöntemleri de ihmal etmemek gerektiğine dikkat çekiyor. (Veysi Siyah / Veysi Rüzgar - İLKHA )