Takip edenler iyi bilir, şimdiye kadar hiç ekonomi yazmadım. Lakin pazarda yaşanan fiyat şoklaması insanı ister istemez biraz araştırmaya ve bu konuya odaklanmaya itiyor.

Vatandaş için ekonominin ana göstergesi marketteki gıda fiyatları ile pazardaki meyve sebze fiyatlarıdır.

Malumunuz Türkiye'de sebze meyvenin fiyatı hal'de belirleniyor. Ben de herhangi bir ilimizin geçen yılki hal fiyatları ile bu yılki hal fiyatlarını karşılaştırayım istedim.

Yazıyı yazdığım gün itibari ile 26.01.2019'un sebze meyve fiyatları ile 26.01.2018'in fiyatlarını karşılaştıracağım izninizle.

İnternetten herhangi bir il seçtim.

Örnek ilimiz Afyonkarahisar olsun.

Önümde Afyonkarahisar Belediyesi Toptancı Hal Müdürlüğü'nün 26.01.2018 ile 26.01.2019 fiyat listeleri var.

Dikkat buyurun lütfen. Liste manavdaki, pazardaki liste değil toptan fiyat listesi… Listelerde minimum ve maksimum fiyatlar var. Hem 2018 yılının hem de 2019 yılının fiyatlarını minimum üzerinden değerlendireceğiz yazımızda.

Önce sebzeler…

26.01.2018 tarihine göre biber (çarliston ve sivri 2, dolma ve köy biberi ise 2.5 lira)

26.01.2019 tarihinde yani sadece 1 yıl sonra biberimiz isyan modunda… Buyurun fiyatlar… (çarliston, sivri, dolma ve köybiberi ise 9 lira) Biber bir yılda yüzde kaç zamlanmış varın siz hesap edin.

Gelelim domatese…

26.01.2018: sera 1.5 salkım 3 lira

26.01.2019 tarihinde sera domates halde 4.5 salkım 5 lira… Salkım %300 mü artmış ne..

Yazımın devamındaki ilk fiyatlar geçen yıla, ikinci fiyatlar bu yıla ait

Armut 2 liradan 4 liraya, ayva 1'den 2'ye, dereotu 40 kuruştan 1 liraya, Ayşe Kadın fasulyesi 4 liradan 6 liraya, havuç 1 liradan 2.5 liraya, ıspanak 1 liradan 4 liraya, kabak 1.5 liradan 5 liraya çıkmış.

Bakar mısınız ıspanak ile kabağın havasına…

Arada bir iyi haber verip moralinizi düzelteyim. Misal limon geçen yıl toptancıda 2 lira iken bu yıl 1.5 lira olmuş. Yani fiyatı inmiş.

Gelelim yoksulun favorilerine….

Geçen yıl toptancıda patatesin kalitelisi 1 liraya, daha düşük kalitelisi ise 50 kuruşa satılmış… Dünkü hal fiyatı ise tam tamına 2.5 lira… Yüzde kaç ediyor bu artış… Varın siz hesaplayın.

Soğan da neredeyse özerkliğini ilan edecek. Geçen yıl halde 70 kuruşa satılan soğan 1 yıl içinde kendini muz mu sanmaya başladı bilmiyorum ama bu yılki toptancı fiyatı 3.5 lira.

Önümdeki listede onlarca çeşit ve fiyatlar var. Geçen yıldan bu yıla fiyatında indirim olan tek ürün limon. İşin kötüsü bazı sebzeler yüzde 400 oranında zamlanmış.

Hülasa pazardaki yangın mutfaklara sıçramış bir halde… Ve bu durumda seçimlere gidiliyorken iktidar partisi acı bir sonuçla karşılaşsa kimse şaşırmasın. Vatandaş korkunç bir ekonomik kriz yaşarken devlet erkanı güçlü Türkiye söylemlerinin ancak çok az kişiye tesir edebildiğini görebilmelidir.

Müdahale edilmese pazardan mutfağa sıçrayıp vatandaşı yakan bu ateş sandığa da sıçrar. Sonra yıllarca yanık tedavisi ile uğraşırsınız, benden söylemesi…