Neden yayınlıyoruz?
12 Eylül askeri darbesi, Türkiye’yi soğuk savaş konseptinde yeniden dizayn etmesi açısından tarihimizin derin bir kırılma noktasını ifade ediyor. 12 Eylül müdahalesi, darbeciler üzerindeki anayasa zırhı kalktıktan sonra şimdi yargılanıyor. 12 Eylül Davası’nı yürüten ahkemenin devlet kurumlarından istediği belge ve dökümanlar da ilgili kurumlar tarafından mahkemeye gönderildi. Belgelerin tamamı binlerce klasör şeklinde ve “gizli”, “çok gizli” ya da “kişiye özel” gizlilik derecesine sahip. Bu belgeleri belli başlıklar altında kamuoyu ile paylaşmaya başlıyoruz.
Belgeler, tamamen haber verme ve kamuoyunu ülkemizin karanlık kalmış noktaları konusunda aydınlatma, konuya ilişkin ilk elden bilgilendirme amacı ile yayınlanacak. Böylece, bir döneme ait sis perdesinin aralanmasına katkı yapacağımız gibi, olup bitenlerin neler olduğuna dair halkın haberdar olma hakkının temin edilmesine yardımcı olmayı umuyoruz.
Yayınlanan belgeler, araştırmacıların ve akademisyenlerin ilk elden bilgilere ulaşmasına da yardımcı olacak önemli bir kaynak niteliği taşıyacaktır. Böylece, Haber10 büyük bir habercilik başarısına imza atıyor. İlk bölüm bugün…
İlk Bölüm: Apocular
12 Eylül belgelerinin ilk bölümünde bugün çözüm sürecine girilen PKK ile ilgili belgeleri sizinle paylaşıyoruz. Belgeler, Apocular denilen grubun (daha sonraki adıyla PKK) 12 Eylülden önce devlet tarafından bilindiğini ve yer yer kollandıklarına dair iddiaların ta o günlerde gündeme geldiğini gösteriyor.
Tarih 1979 -Devletin Zirvesi!
12 Eylül öncesi ve sonrasında devletin merkezinde yaşananları bilmek, Yeni Türkiye’nin oluştuğu bir sürece girilirken daha ufuk açıcı olacaktır. Resmi belgeler ve yazışmalarda PKK’dan daha eski bir yapılanma olarak bilinen “Apocular” üzerinde duruluyor.
Apocular’ın teşkilat şemasından bölgede yürüttüğü faaliyetlere, Abdullah Öcalan’ın biyografisinden dönemin başbakanı Süleyman Demirel’in Genel Kurmay başkanı Kenan Evren’e gönderdiği ve haklarında işlem yapılması için bilgilendirmede bulunduğu belgelere kadar pek çok yazışma bu gizli belgeler arasında yer alıyor. Belgelerin en dikkat çekici kısımlarından biri de Apocular diye bilinen grubun faaliyetlerinin devlet organlarınca 1972’e kadar biliniyor olması. Yine belgelerdeki Apocular’ın bazı mahkeme kayıtlarını önceden haber aldıklarına dair bilgiler de oldukça çarpıcı. İşte yakın tarihimize ışık tutacak o belgeler…
Eski Cumhurbaşkanlarından Fahri Korutürk arşivinden çıkarılan bu ilk belgede “yüksek huzura” Apocular’a ilişkin el yazısı ile şunlar kaydedilmiş:
Apoculara silah ve para yardımı yapanların adres isimlerinin Başbakan tarafından Genel Kurmay Başkanlığı’na ve diğer ilgili kurumlara bildireceğim.”
Hemen ardında ise resmi belgede birçok isim ve ne kadar yardım yaptıkları listeleniyor.
Şanlıurfa’nın Hilvan ilçesinde köylere gidip para toplayan Apocu yöneticilerin listesi bulunuyor.
Belgeler arasında ifade veren kişilerin neler söylediği de yer alıyor. Yapılan baskınlar, baskın yapanların isimleri ve mağdurların adları sıralanıyor.
Apocular korundu mu?
Verilen ifadelerde Apocular’dan korktukları için 6 ay boyunca evlerinde hapis yattıklarını iddia eden kişilerin de söyledikleri kayıt altına alınmış. İfadelerin yer aldığı bu belgede bir de “not” bulunuyor. Oldukça dikkat çekici olan notta ise şunlar mevcut: “ …sorgu hakimliğine verdiğimiz ifadeler gizli kalması gerekirken biz dışarı çıkmadan önce Apocular ne ifade verdiğimizi biliyorlardı.”
Fahri Korutürk arşivindeki bir diğer belgede ise Hilvan’da militanlık ve eylemcilik yürüten Apocular’ın kısa bilgileri yer alıyor.
Bölgede yaşayan köylerin isimlerinin bulunduğu listelerde Apocular’ın barınmalarını sağlayan ve Apocular’la beraber hareket eden köylerin ve Apocular’ın kimlerin evinde kaldıkları bilgisi bulunuyor.
29 Aralık 1979 tarihli bu belge ise dönemin başbakanı Süleyman Demirel’in imzasını taşıyor. Demirel dönemin Genel Kurmay Başkanı Kenan Evren’e “gizli-zata mahsus” gönderdiği bilgilendirme yazısında Apocular’a silah ve para yardımı yapanların, Hilvan’da Apocular’a yardım eden köy ve köylülerin isimleri ile Apocuları dolaştıran taksiler ve emirleri altında bulundurdukları kamyonların bilgilerinin tarafına intikal ettiğini yazıyor, “gereğinin ifasını rica ediyor.”
İşte Süleyman Demirel’in Evren’e gönderdiği Hilvan’da Apocular’ı dolaştıran taksiler ve Apocular’ın emrinde dolaşan kamyonların listelenmiş hali.
Belgelerde Hilvan’daki militan kızlar ve yaptıkları konuşmaların ana temasının ne olduğu böyle yer alıyor.
Apocuların örgüt şeması
Apocular adını taşıyan bir başka dosyada ise örgütün teşkilat şeması yer alıyor. Üst kadrodan tabana kadar tüm detaylarıyla çizilen şema tepesinde ise örgütün genel sekreteri Abdullah Öcalan ve genel sekreter yardımcısı olarak Cemil Bayık’ın isimleri var. Görev dağılımı, merkez komitesi ve yerel birimler de ayrıntılı olarak şemadaki yerini almış.
Devlet belgelerinde Apocular
7361-25 Fihrist numaralı bu belge ise Abdullah Öcalan’ın biyografisini içeriyor. Öcalan’ın 1972 yılından itibaren karıştığı eylemlerin sıralandığı belgede Parti Karkeri Kurdistan yani PKK’yı nasıl kurduğu aktarılıyor.
Apocular-Ulusal Kurtuluş Ordusu (UKO) örgütüne ilişkin detaylar da belgeler arasındaki yerini almış.
UKO’nun kullandığı imzalar ve amacı ise belgelerde “Doğu ve Güneydoğu Anadolu bağımsız bir Kürt Devleti kurmak” şeklinde özetleniyor.
Hükümet ile TSK’nın yazışmaları
Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel Kenan Evren’e gönderdiği yazının bir kopyası da dönemin Milli Savunma Bakanı Ahmet İhsan Birincioğlu’na da gönderdiği görülüyor.
Belgeler arasında Apocular, PKK ve diğer sol örgütlerle ilişkisi yer alıyor.
Apocuların bölgesel eylemleri
Apocular’ın Elazığ Bölgesi eylemleri de ve eylemcilerin isimleri belgelerde şöyle ifade ediliyor:
Elazığ Bölgesinde yapılan operasyon sonucu ele geçen suç aletleri de listelenmiş.
Apocular’ın Şanlıurfa’da Bucak aşireti mensuplarıyla girdikleri çatışmalar da belgeler arasında.
Apocular’ın sonraki süreçlere ilişkin izleyeceği yol haritasına dair öngörülerin de olduğu belgede 8 madde yer alıyor.
Süleyman Demirel dönemin İçişleri Bakanı Gülcügil’e de Apocular tehlikesinden söz eden yazıyı göndermiş.
Bucak aşireti ile Apocular arasındaki çatışmalar
1979’un Mart ayında Bucak aşireti ile Apocu militanlar arasında meydana gelen silahlı çatışma sonucu ele geçen militanlar da belgeler arasındaki yerini almış.
Elazığ’da yapılan operasyon sonrası firar eden UKO mensuplarının listesinde ise Abdulah Öcalan, Cemil Bayık ve Ahmet Bayık üst sıralarda görülüyor.
Firariler listesi 126 kişiden oluşuyor.
Diyarbakır’da faaliyet yapan Apocuların isim listesi de belgeler arasında bulunuyor.
HABER10