CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, şeker üretmek amacıyla Rize’de ekim ve dikimi için milyonluk yatırım yapılan stevia bitkisi ile ilgili çalışmalar hakkında Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye cevaplaması için soru önergesi sundu.
Soru önergesini yanıtlayan Pakdemirli, Rize’de yeterli düz arazi olmaması nedeniyle üretim yapılamadığını, ürün yetişmediği için de 16 milyon lira harcanarak kurulan tesisin işletmeye alınamadığını belirtti.
Pakdemirli, Ürün işleme tesisinin yüzde 95 oranında tamamlandığını ancak arıtma sisteminde bazı eksikliklerin bulunduğunu ve sistemin deneme üretimine alınması için işletme malzemelerinin temininin firma tarafından yapılmadığı için test edilemediğini belirtti. Bakan Pakdemirli, bu şekilde yüklenici firmanın kalan alacağı ödenmeden bekletildiğini ifade etti.
Stevia bitkisinin insan sağlığına faydalarından bahseden Pakdemirli, bu bitkiden şeker ve şeker alt ürünleri (steviaekstrakt, stik şeker, kesme şeker vb.) elde etmeyi planladıklarını ancak yaprak olmaması nedeniyle tesisin işletmeye alınamadığını kaydetti.
Üreticilere dağıtımı yapılan stevia fidanlarından geriye dönüş olmadığını, geri dönenlerin de bu bitkiyi yetiştiremeyeceklerini söylediğini aktaran Pakdemirli, "Düz ve taban arazilerin çoğunluğu çay bahçelerine tesis edildiğinden ekonomik anlamda yetiştiriciliği yapılabilecek yeterli düz arazi bulunmamaktadır." dedi.
Deneme üretimi yapılan stevia bitkisinin sahip olduğu değerlerin ekstrakt üretimi için istenilen ölçülerde olmamakla beraber yetiştirilebileceğinin söylendiğini anlatan Pakdemirli, "Tesisin test edilmesi için söz konusu ürün (Stevia yaprağı) ve yardımcı ürünler (Eritritol ve diğer yardımcı malzemeler) firma uhdesinde satın alınması gündeme gelmiştir. Tesis henüz faaliyete geçmemiştir. Ürün işleme tesisi için yapılan toplam yatırım miktarı 16 Milyon TL’dir." açıklamasında bulundu.
ÇAYKUR'un zarar etme gerekçesi
ÇAYKUR’un zarar etme gerekçesini de açıklayan Bakan Pakdemirli, “ÇAYKUR’un zarar etme gerekçesi üreticilerden alınan yaş çay bedellerinin zamanında ödenebilmesi için bankalardan çekilen kredilere ait faiz giderleridir. Ayrıca yaş çay bedelinin üreticiyi desteklemek amacıyla enflasyon üzerinde zam yapılmasına rağmen kuru çay satış fiyatlarına ise hükümetimizin enflasyonla mücadelesi kapsamında zam yapılmaması nedeniyle oluşmaktadır.” diye konuştu.
Pakdemirli, 2018 yılı içerisinde reklam-tanıtım faaliyetleri için toplam 31 milyon 285 bin 362,00 TL+KDV ödeme yapıldığını, reklam verilen TV kanalları ve gazete-dergi mecralarının sayısı 93 olduğunu da sözlerine ekledi.
İLKHA