Çerez üreticileri, çerezlerde meydana gelen aşırı fiyat artışının sebebi olarak stokçuları gösterdi.
Stoklardan dolayı fiyatların yükseldiğini belirten Yunus Kaya "Geçen seneye oranla fiyatlarda büyük farklılıklar oluşmaya başladı bu sene. Bunun sebebi stok yapan tüccarlardır. Üreticiye veya çiftçiyle alakalı bir durum yok burada. Onlar stok yaptıkça bize zara geliyor. Çiftçi elindeki malı borçlarından dolayı hemen satarak tüketmek zorunda kalıyor. Tüccar da bu ürünleri beklemeye alınca fiyat sıkıntısı yaşanıyor. Bu sıkıntıyı aslında her sene yaşıyoruz. Bu sene daha da var bu sıkıntı. Gerek badem gerek fıstık ve diğer ürünlerimizde bu sıkıntılar mevcuttur. Bunun için devletimizden bu durumu önleyecek bir adım bekliyoruz." dedi.
"Adıyaman bademle anılacak ve badem de Türkiye'de bir numara olacağız Allah'ın izniyle"
Adıyaman'ın badem diyarı haline geleceğini ifade eden Kaya "Adıyaman'da ekilen bademden elde edilen verim yıllık 15 bin ton civarındadır. Bunu çok daha ileriye çekeceğiz inşallah çitçilerimizle beraber. 100 - 200 bin tonlardan bahsediyoruz artık. Nasıl ki Giresun ve ordu fındıkla alıyor ve senelik 600 ile 700 bin ton rekolteleri var inşallah kısa bir zaman içerisinde Adıyaman da bademle anılacak ve badem de Türkiye'de bir numara olacağız Allah'ın izniyle. Çünkü topraklarımız buna elverişli ve kaliteli badem çıkıyor. Bunun için çiftçinin de bilinçli olarak badem ekmesi lazımdır." ifadelerini kulandı.
Yıllardır çerez üretimi yaptığını belirten esnaf Murat Kaya, "Adıyaman son yıllarda bademle birlikte bir ivme kazandı. Üreticilerimiz, çiticilerimiz para kazanabilecekleri bir ürün elde ettiler. Badem üretim alanın daha da artması iyi verim elde edilmesi için bizler de satış ve pazar ağını oluşturmaya çalışıyoruz. Köylülerimiz eskiden geleneksel tarım yaptıklarından çok fazla para kazanmıyorlardı. Son yıllarda gelişme gösteren bademle hem para kazanacaklar hem de tarımda daha iyi verim elde etmiş olacaklar. Yıl üretim şu an resmi verilerde 15 bin ton olduğu söyleniyor ama daha düşüktür. Çünkü geçen sene afetlerden dolayı verimsiz geçti. Ama beklenen rakamlar büyüktür. İnşallah 20 bin tonu rahatlıkla bulacağımızı düşünüyoruz." dedi.
"Bu ürünlerle ilgilenen firmaların dışında stokçuluk da baş göstermeye başladı"
Çerez ürünlerinin hammaddelerinin stoklandığını belirten Kaya "Çerez ve toprak ürünleri yatırım amacı oldu. Bu ürünlerle ilgilenen firmaların dışında stokçuluk da baş göstermeye başladı. Konuyla alakası olmayan insanlar yatırım aracı olarak kullanıyor bu ürünleri. Bundan dolayı da talebi karşılamıyor. Bu da haliyle fiyatların yükselmesine sebep oluyor. Adıyaman ürün pazarlamasında çok genç ama ürün yelpazesi çok geniştir. İşlenecek doğal ürünlerimiz çoktur. Dut, badem, ceviz, fıstık, üzüm, melengiç, kuş burnu, sumak ve diğer bitkisel ürünler noktasında oldukça zengindir. Bu ana ürünler işlendiği zaman ikinci, üçüncü ürün elde edilebiliyor. Adıyaman'da kahve yetişmemesine rağmen Adıyaman'da tescillendi. Burada işlenen kahve yurtdışına satılır hale geldi." ifadelerini kulandı.
"Tüccar malı stokluyor"
30 yıldır çerez üretiminde çalıştığını belirten Kadir Şengül "Ürün çeşitleri arasında en çok ürettiğimiz Adıyaman'a has bademle yaptığımız badem şekeridir. Kuru yemişin bütün ürünlerini üretiyoruz. Adıyaman'ın bademini taktir ediyorum. Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis bu konuda bademe aç. Biz Adıyaman'da üretici olarak insanlara daha uygun fiyata yerli badem yedirmeye çalışıyoruz. İthal bademleri piyasadan çekmeye çalışıyoruz. Mal tüccarın elinde olduğundan üretici olarak alımlarda baya bir zorlanıyoruz. Stoklar köylüde değil de tüccarın elinde olduğundan onlarda satmayıp bekletiyor. Gaziantep'te fıstığı da böyle yapıyorlar. Sezon geçtikten sonra 40 liralık fıstık 70- 80 lira oluyor. Bundan dolayı fiyatlar artıyor. Bu işinde sahteciliği var. 25 liraya aldığınız kabak çekirdeğiyle 7 liralık kabak çekirdeği bir olmaz. Fiyat yüksekse ürün kalitelidir ama bu işte de çok oyun dönüyor." şeklide konuştu.
Çocuklar ve yetişkinlerin kış günü çerez ürünlerini tüketmesinin soğuk algınlığına karşı direnç sağladığını belirten Şengül, "Kışın çocuklara ceviz, üzüm, tozsuz leblebi, kuru dutu karıştırarak cebimizden eksik etmememiz lazımdır. Ben tüp mideli biri olarak her gün tüketiyorum. Bizi şu an ayakta tutan odur. Menengiç kış aylarının vazgeçilmezidir. Bölgemizde tüketilmesi gereken bir kahve olduğunu düşünüyorum. Bunu sütle yaptığımız zaman farenjit, soğuk algınlığı, balgamı sıyırır atar. Çok faydalıdır." ifadelerini kullandı.
İLKHA