Kriminal Daire Başkanlığı bünyesindeki Afet Kriminal İnceleme Birimi (AKİ), kurulduğu günden bu yana toplu ölümlerle sonuçlanan afet ve kazalarda kişilerin kimliklerinin belirlemesinin yanı sıra bu olayların nasıl meydana geldiğini de teknolojinin tüm imkanlarını kullanarak gün yüzüne çıkarıyor.
AKİ tarafından afetlerde veya büyük kazalarda ölen ya da hayatta kalıp afetin travmatik etkisi altında olan kişilerin kimliği, parmak izleri, diş kayıtları, tıbbi kayıtları, eşyaları, fotoğrafı, vücuttaki izler ve DNA örnekleri incelenerek belirleniyor.
En büyük yardımcıları son teknolojiyle donatılmış afet kriminal inceleme araçları
Yeni nesil kriminal inceleme aracı "Kıraç", AKİ aracı ve kimyasal biyolojik radyolojik nükleer (KBRN) tehditlere müdahale aracı, afet bölgelerindeki ekiplerin en büyük yardımcısı oluyor.
Afet bölgesinde görev alan kurtarma ekiplerince, göreve başlamadan önce herhangi bir KBRN tehdidi veya patlama riski olup olmadığı KBRN aracındaki cihazlarla tespit ediliyor.
Değerlendirmelerin ardından afet bölgesinin güvenli olup olmadığı belirleniyor.
AKİ, 24 Ocak 2020'de depremin yaşandığı Elazığ'da, 3 Temmuz 2020'de havai fişek fabrikasında patlamanın meydana geldiği Sakarya'da, 30 Ekim 2020'de depremin olduğu İzmir'de, 14 Temmuz 2021'de Afrin'de toplu mezar tespit edilmesi olayında, 28 Temmuz 2021'de Antalya'nın Manavgat ilçesinde başlayan ve birçok bölgeyi etkileyen orman yangınlarında, Batı Karadeniz'deki sel felaketinde hayatını kaybedenlerin kimlik tespit çalışmalarına katılarak raporlar hazırladı.
Personele Afet Kriminal İnceleme Temel Eğitimi veriliyor
AKİ tarafından Kriminal Daire Başkanlığı koordinasyonunda "Afet Kriminal İnceleme Temel Eğitimi" de veriliyor.
Bu kapsamda geçen yıl 29, bu yıl içinde de 32 personel olmak üzere 61 personele eğitim verildi.
AFAD Eğitim Daire Başkanlığı ile iş birliği içerisinde personele afet olaylarına yönelik eğitimler de verilmeye devam ediliyor.
Afetlere müdahalede önemli rol üstleniyorlar
İçişleri Bakanlığının sosyal medya hesabından, "Afet Kriminal İnceleme Birimi" başlığıyla paylaşılan tanıtım videosunda açıklamalarda bulunan EGM Kriminal Daire Başkan Yardımcısı Oğuz Tüzün, Türkiye'de afetlerin her an birçok şekilde ortaya çıkabildiğine işaret ederek, afet olaylarının öncesinde, esnasında ve sonrasında gerekli hazırlıkların yapılarak mevcut riskleri azaltmak için gerekenlerin ve müdahale yöntemlerinin hızlı bir şekilde belirlenmesi gerektiğini vurguladı.
Dünyada afetzedelerin kimliklendirilebilmesi amacıyla "felaket kurbanlarını kimliklendirme" yani uluslararası alanda Disaster Victim Identification (DVI) ismiyle bilinen ekiplerin bulunduğunu ifade eden Tüzün, Türkiye'de Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Dairesi Başkanlığı bünyesindeki Afet Kriminal İnceleme Birimi'nin olduğunu kaydetti.
AKİ'de görev alan personelin eğitimi konusunda çok hassas davrandıklarının altını çizen Tüzün, "Çok geniş bir yelpazede meydana gelebilecek tüm olaylarla ilgili personele eğitim veriyoruz. Personel seçerken de bu konulara vakıf, nitelikli personel seçimine özen gösteriyoruz. Eğitimlerimiz esnasında teknolojik gelişmelerden personelimizi bilgilendiriyoruz. Yeni ortaya çıkan yöntemler veya bir yöntem geliştirmişsek onları da bildiriyoruz. Konulara, akademisyen hocalarımızın sayesinde daha bilimsel, daha akademik yönden yaklaşıyoruz. Böylelikle Afet Kriminal İnceleme Birimimiz, daha önce afet konularında destek unsuruyken şu anda edinmiş olduğu tecrübe sayesinde artık bir ana unsur haline gelmiştir." ifadelerini kullandı.
Parmak izinden 30 saniyede afetzedenin kimlik bilgilerine ulaşılıyor
EGM Kriminal Daire Başkanlığı Olay Yeri İnceleme Şube Müdürü Sn. İsmail Şahin de Afet Kriminal İnceleme Biriminin 30 saniye içerisinde afetzedenin kimlik bilgilerine parmak izi sayesinde ulaşabildiğini şu sözlerle aktardı:
"Afet Kriminal İnceleme Birimimiz, diğer ülkeler sadece kimliklendirme çalışması yaparken dünyada bir ilke imza attı. Afetzedelerin kimliklendirme çalışmasını yaparken aynı zamanda ölüm nedeni ile ilgili raporlar da düzenliyoruz. Bu raporları da Cumhuriyet Başsavcılıklarına gönderiyoruz. 30 saniye içerisinde bir parmak izinden afetzedenin kimlik bilgilerine ulaşıyoruz. Bununla da kalmıyoruz. Afetzedenin doğal olarak o anda bize söyleyemediği yakınlarının kimlik bilgilerine ulaşarak onları da ivedilikle kurtarıyoruz. Panik anında sağır, dilsiz, konuşamayacak durumda olan vatandaşlarımızın da hizmetinde bulunuyoruz."