Ali Şeriati: Yunan medeniyetinin kaynağı Kürtlere dayanır

Avrupalıların iki koldan geliş yönleri vardır, bunun Hinde mi, yoksa Yunan’a mı dayandığı hassas bir konudur. Belki de Dicle ile Fırat arasındadır. Çok ilginçtir hiçbir zaman Dicle ile Fırat arasındaki yöreden (Beyne’n-Nehreyn) batı söz etmiyor.

Kültür ve Medeniyetin İlk Kaynağı

Hitler’in dinlerin ve medeniyetlerin ilk kaynağı hakkında ilginç bir tezi var. Bu tez de Yunan, Hint ve Yahudi üçlüsünün kaynaklık teşkil ettiği düşüncesine dayanır.

Yunanlıların ilk kaynak oluşları hakkındaki görüş şudur: Sokrates’tan önce yedi bilgin hekimle (Hükema-i Seb’a) başlar. Bunların isimleri belli değildir. Sonra Sokrates’in halkası başlar. Bunu Eflatun, Aristotales, Akadlılar ve İskenderiye mektebi izler. Avrupa’da Rönesansla birlikte Descartes, Kant ve en sonunda Hegel’de biter. Hint cereyanı ise Vedalar, Buda, Cinizim ve Gandi sıralamasına göredir. Bu sıralamada bir kol tasavvuf ve yeni Eflatunculuk olarak İslam’da görülür. Üçüncü kolda ise Adonis Rba’l Şemş, İbrahim, Musa, İsa ve Muhammed vardır.

Hz. Muhammed’in halkası ayrıdır, çünkü bunda iki kol birden kesişmektedir. Hitlerin tahliline göre birinci kol Yunan, ikinci kol olan Hint’ten ayrılmadır, ama bunlar temelde aynı koldur. Demek ki Avrupalıların iki koldan geliş yönleri vardır, bunun Hinde mi, yoksa Yunan’a mı dayandığı hassas bir konudur. Belki de Dicle ile Fırat arasındadır.

Çok ilginçtir hiçbir zaman Dicle ile Fırat arasındaki yöreden (Beyne’n-Nehreyn) batı söz etmiyor. Çünkü bundan söz ederse geliştirdiği bütün nazariye bir anda boşa çıkacaktır. Oysa bütüncü bir gelişme seyri vardır. Daha önce de değindiğimiz gibi, Yunan medeniyetinin kaynağı Kürtlere dayanır. Kürtler iki nehir arasının bir odağıdır. Mezopotamya, dünyanın kültür, medeniyet ve felsefe merkezidir. Riyazî bilimlerin ilk gelişme gösterdiği yer bu iki nehrin arası bölgedir. Sümerler ve Babilliler yıldızlar bilimini ve denizciliği keşfettiler. Sonraları Fenikeliler bu bilimleri bunlardan öğrendiler. Sümerler, bataklığı kurutmak zorundaydılar. Mezopotamya bütün dinlerin de kaynağıdır.

Sözgelimi nur’un bütün dinlerde soyluluğu ve kutsallığı vardır. Bu, her şeyden evvel Sümerlerle ilgilidir. Onlar tanrılarının yıldızlarda, en büyük tanrının da güneşte olduğuna inanırlardı. Yine onlara göre nur ve ateş kutsaldır ve güneşin kalıbında tecelli etmiştir. Bundan dolayı zarf yani kalıp olan güneş de kutsaldır. Ama güneşin asıl değeri ışık saçmasıdır. Bundan ilahî bir alamet olarak ateşperestlik meydana geldi. İran’da Zerdüşt’ten evvel Mitraizm ve Rumlarda da Ayatapıcılık vardı. Rumlar, tapınaklarında ölmez, sönmez ateş yakarlardı. Bir genç kız da o kutsal ateşi korumakla görevlendirilirdi. Hıristiyanlık ilk çıkışında bu ateş inancıyla epey mücadele etmek zorunda kaldı.

Öyleyse biri Yunan ve Hint’ten, diğeri de Sami’den kaynaklanan iki koldan fazla gelişme seyri yoktur. Ancak tarihin seyri üç medeniyet kaynağı olduğunu göstermektedir:

1- Sami kolu: Önce Aramî, sonra Aberî, en sonunda da Arabî oluyor.
2- Arya kolu: Hint ve İran (Kürtler), sonra Yunan.
3- Çinli ve sarı ırk.

(Ali Şeriati'nin Medeniyet ve Modernizm adlı eserinden...)

Dr Ali Şeriati Kimdir?

23 kasım 1933' te horasan eyaletine bağlı sabzivar' ın mezinen köyünde dünyaya geldi. 1950' de meşhed' deki öğretmen koleji' ne girdi. 1952' de meşhed' in yakınlarındaki ahmedabad köyünde öğretmenliğe başladı. 1955 yılında mekteb - i vasıta' yı yazdı. ebu zer - i gıffari' yi tercüme etti. 1956' da meşhed üniversitesi' ne girdi. "ulusal direniş hareketi" ne üye olduğundan babası ve diğer üyelerle birlikte tutuklandı. 6 ay tutuklu kaldı. 1959' da alexis carrel' den dua' yı tercüme etti. üniversiteden başarıyla mezun oldu.

1960' da fransa' ya gönderildi, orada sosyoloji ve dinler tarihi üzerine çalıştı. cezayir kurtuluş hareketine aktif olarak katıldı. bu faaliyetlerinden dolayı paris' te tutuklandı. bu arada birçok konuşma, makale ve çevirisi değişik dergilerde yayınlandı. sosyoloji ve dinler tarihi üzerine doktorasını tamamlayarak, 1962' de iran' a döndü ve sınırda tutuklandı, aylarca hapiste kaldı. öğretmenlik ve meşhed üniversitesi' nde asistanlık yaptı. meşhed, hüseyniye - i irşad, tahran üniversiteleri ile diğer merkezlerde konferanslar vermeye başladı. kendisi bulunamayınca babası tutuklandı. bir yıl kadar babası hapsedildi. şeriati teslim oldu ve 18 ay hücrede kaldı.

1975 - 77 arası savak' ın takibinden sürekli kaçarak, başkalarının evlerinde kalarak çalışmalarına devam etti. sabahlara kadar süren konuşmalar yaptı. 16 mayıs 1977' de avrupa' ya geçti. 30 gün sonra ingiliz istihbaratının da yardımıyla savak tarafından şehit edildi.