Adana Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ahmet Söğüt, toprağa organik vasfı kazandıran tüm canlıların anız yakmalarında diri diri yakıldığına dikkat çekerek, bu durumun bir cinayet olduğunu belirterek, çiftçilere duyarlı olun çağırısında bulundu.
Anız yakılmasının topraktaki canlıların ölümüne yol açan bir cinayet olduğunu ifade eden Söğüt, Adana İl Tarım Müdürlüğünün anız yakma olaylarının önüne geçmek için çalışmalarını aralıksız sürdürdüğünü kaydetti.
Tarla sürümünü ve ekimini daha kolay yapmak isteyen çiftçinin bilinçsizce anız yakmaya yöneldiğini ifade eden Söğüt, anız yakmanın sakıncalarını ise şöyle anlattı:
“Faydalı canlılar da yok oluyor”
Anız yakılması ile toprağın üst tabakasındaki organik madde ile toprak altında bulunan ve toprağın oluşumunu sağlayan faydalı canlılar da yok olmakta, biyolojik denge bozulmaktadır.
Ayrıca, bazı mikro besin elementlerin bitkilerin faydalanacağı forma dönüşmesini engelleyerek, bu gibi tarlalarda yetişen ürünlerde makro ve mikro besin maddesi noksanlıklarının görülmesine, bitkilere yarayışlı besin maddelerini azaltarak, verimin düşmesine sebep olur.
“Toprağın su tutma kapasitesi ve havalanması azalır”
Kurak koşullarda tarla toprağının bitkiler için gerekli rutubeti depolaması gerekir. Oysa anız yakıldığında, toprağın su tutma kapasitesi ve havalanması azalırken, toprak sudan yeterince yararlanamaz.
Anız yangınları, toprağı bitki örtüsüz bırakacağından, toprak doğrudan yağmur sularına ve rüzgâra açık hale gelir, erozyon artışına ve toprağın çoraklaşmasına neden olur.
“Anız yakmak, orman yangınlarına neden olmaktadır”
Anızların orman içerisinde veya yakınında yakılması ise büyük orman yangınları gibi felaketlere neden olmaktadır. Anız yakma sonucu oluşan orman yangınları, insanlık için temiz hava ve doğal zenginlik açısından son derece değerli olan ağaçları, kuşları, arıları, böcekleri yakmakta ve ekolojik dengeyi hızla bozarak su kaynaklarını da kurutmakta ayrıca trafik kazalarına, can ve mal kayıplarına neden olur.
Anızların yakılması ile ilk yıl hububat kök çürüklüğü azalmış gibi görülürse de ikinci yıl daha da artmasına neden olur.
Anız yakılması yerine neler yapılmalı?
Anız yangınlarının önüne geçmek için yapılaması gerekenleri de anlatan Tarım İl Müdürü Söğüt, şu tavsiyelerde bulundu:
Hububat ekiminde mibzerle tohumu ekmeden önce mutlaka sürgü çekilmeli, hasat biçerdöverle toprak yüzeyine 10-15 santimetre yakından yapılmalıdır.
Yüksek biçilen anızların parçalanması ve organik maddeye dönüşümü zor olmaktadır. Bu süreci kolaylaştırmak için kalan sapın yaklaşık yüzde biri oranında “Azot dengeleme gübresi” verilmelidir.
“Anız yakılması yerine ilaçlı mücadele yapılmalıdır”
Ayrıca yabancı ot ve zararlıları yok etmek için anız yakılması yerine ilaçlı mücadele yapılmalıdır. İyi bir tohum yatağı hazırlamak için, modern tarım teknikleri ve uygun alet ve makineleri kullanmak gerekir. Anızları, tarlalarda yakmayıp uygun bir toprak işleme aleti (Döner kulaklı pulluklar - rotovatör - rotatiller) ile sürüp, organik madde kaynağı olarak toprağa geri verilerek tarım topraklarının verimliliği korunmalıdır.
Yeni üretim ve hasat tekniklerini uygulayarak, birim alandan daha fazla ürün alınması hedeflenmelidir. Bunun için son yıllarda anızlı toprak işleme yapılmaktadır.
Böylece tarla toprağı anız sapları ile bir malç oluşturduğundan, yağışlı dönemlerde suyun toprak içerisine girmesi ve tutulmasıyla oluşacak rutubetli ortam, sap artıklarının mikroorganizmalar tarafından parçala-narak organik maddeye ve bitki besin maddelerine dönüşmesini sağlamaktadır.
Sürdürülebilir bir tarımsal üretim için tarım topraklarının verimliğinin korunması gerektiğini belirten Söğüt, bunun da anız yakma alışkanlığının bırakılmasına bağlı olduğunu söyledi. (Ayhan Kaya –İLKHA)