Antep fıstığında bu yıl geçen yıla göre 3'te bir oranında rekolte bekleniyor. Hasat mevsimi için kent genelinde binlerce çiftçi ve işçi fıstık bahçelerinin yolunu tuttu.
Baklavadan yemeklere, tatlılardan çerezlere kadar hemen her alanda gıda sektörünün değişmez lezzetleri arasında yer alan Antep fıstığında hasadı sürdüren üreticiler, ürünün fiyatın çok düşük olmasından şikayet ediyor.
En çok tatlı çeşitlerinde ve çerez olarak tüketilen Antep fıstığında, geçen yılki resmi rekolte 100 bin ton iken, bu yıl yaklaşık 300 bin ton civarında rekolte bekleniyor. Fiyatta geçen yıla göre yüzde 25'lik düşüş var.
Çiftçiler Antep fıstığında artan girdi maliyetlerine karşılık fiyat artışı beklerken, tam tersine fiyatların bir önceki yılın da gerisine düşmesine tepki gösterdiler.
“Kırmızı kabuklu” Antep fıstığı kilogram fiyatı yıl içinde 70 TL'ye kadar çıkarken, hasat mevsiminde 20 liradan alıcı buluyor. Dünyanın dört bir yanına ihraç edilen Antep fıstığındaki rekoltenin geçen yıla göre yüksek olduğunu belirten çiftçiler, fıstık fiyatlarının düşmesinden dolayı zor durumda olduklarını söylediler.
48 derece sıcaklıkta 12 saat işçilik
Sabahın ilk ışıklarıyla fıstık bahçelerine giden çiftçiler ve işçiler, 48 dereceyi bulan sıcaklıkta yaklaşık 12 saat mesai yapıyor.
İlk olarak ağaç altında olgunlaşarak kendiliğinden dökülen fıstıkları topraktan alan çiftçiler ve işçiler, ağaçların altlarına branda açıp, toplamaya başlıyor. Ardından fıstıkları dallardan ve yapraklarından ayıran işçiler eledikten sonra kasalara doldurarak traktörle sergi alanına götürüyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin aşırı sıcakları altında 12 saat çalışarak günlük 60 ila 80 lira yevmiye alan işçiler, çevre il ve ilçelerden gelerek Antep fıstıklarını topluyor. Yaptıkları işin zor ve meşakkatli olduğunu belirten kadın erkek her yaştan mevsimlik işçi, yaptıkları işin kendilerini çok yorduğunu ancak geçimlerini sağlamak için çalışmak zorunda olduklarını söylediler.
Her yıl hasat döneminde fıstıkların çiftçiden ucuz alındığını belirten çiftçi Serkan Kiraz, bundan dolayı bu yıl kimi çiftçilerin hasat ettikleri fıstığı satmayacaklarını söyledi.
Fındıkta olduğu gibi Antep fıstığı için “müdahale alımı” talep ettiklerini belirten Kiraz, “Fındığa taban fiyat konulurken Antep fıstığına neden taban koyulmuyor, çiftçinin neden arkasında durulmuyor?” diyerek tepkisini dile getirdi.
Antep fıstığının yetişmesi için yoğun emek verdiklerini ancak emeklerinin karşılığını alamadıklarından dert yanan Kiraz, yetkililere üreticiye sahip çıkılması çağrısında bulundu.
“Fıstık üreticilerinin sorunları çözülmeli”
Fıstık üreticilerinin yaşadığı zorlukları anlatan Kiraz, “Antep fıstığını hasat ediyoruz. İşçilerimiz saat 06.00 gibi tarlaya giriş yapıyorlar, saat 17.00’ye kadar çalışıyor. İşçilerimiz 48 dereceyi bulan bu sıcaklığının altında çalışıyorlar ve hiçbir şekilde emeğinin karşılığını alamıyorlar. Sabahın erken saatinden akşam saatlerine kadar durmaksızın çalışıyoruz. Antep fıstığı fiyatından hiç memnun değiliz. Antep fıstığı ağacı 15-20 yılda yetişiyor, hasat yapılacak duruma geliyor. 15-20 yılın sonunda mahsul veriyor. 2 yılda bir mahsul verdiği halde şu an fıstık fiyatları çok düşük. Emekçi ve çiftçi, emeğinin karşılığını alamıyor. Karpuz çekirdeği, kabak çekirdeği 15-20 TL fiyatla satılırken Antep fıstığının 20 TL gibi bir rakamdan satılması hiç iç açıcı bir durum değil. Emekçinin ve çiftçinin hakkı hiçbir şekilde savunulmuyor. Biz bütün yetkililerimizden bu duruma bir el atmalarını istiyoruz. ” şeklinde konuştu.
“Emeğimizin karşılığını alamıyoruz”
İşçilerden Yusuf Kiraz, tarlada çalışma yöntemlerini ve yaşadıkları zorlukları anlatarak, “Tarlada iki-üç grup halinde çalışıyoruz. Bir grup ağacın altındakini topluyor, diğer grup ağaca çıkıp ağacın üstünde çalışıyor. Güneş tam tepeden vuruyor, zor oluyor. Çünkü güneş yakıyor. Seçme işlemi yapılıyor, boz fıstığı kırmızı fıstıktan ayırıyoruz. Fıstık hasadı zor. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz.” dedi.
İLKHA