Her yıl rekoltede yaşanan düzensizlik nedeniyle fiyatlarda ciddi değişimler yaşanan Antep fıstığı bu yıl da ortalama yüzde yüz oranında arttı.
Fıstık fiyatları kalitesine göre satışa sunulurken, geçen sene 10 liradan satışa sunulan kırmızı ben fıstık bu sene ise 20-25 liradan satılıyor. Fıstık fiyatlarının artmasına rekolte düşüklüğünün yanı sıra fıstığın tarladan tüketiciye ulaşana dek birkaç elden geçmesinin de etkili olduğu belirtiliyor.
Türkiye'nin en önemli fıstık üretim merkezi olan Gaziantep'te fıstık hasadında sona yaklaşılırken fıstık üreticileri, bu yılki rekoltenin beklenenin çok altında olmasının fiyatların artmasına neden olduğunu söyledi.
Gaziantep Fıstık Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Uçar, kentin ‘yeşil altını' fıstığın, bu sene beklenen yağışın olmaması, yaz mevsiminde de hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyrederek ağaçtaki mahsulü yakması ile rekoltenin düştüğünü, bu durumun da fiyatlara yansıdığını belirtti.
Her sene Gaziantep’te 130 bin ton civarında fıstık elde edildiğini, bu sene 50 bin ton arasında rekoltenin öngörüldüğünü ifade eden Uçar, "Bütün yıllar Antep fıstığının normal rekolte 100-150 bin ton arasında olurdu. Diğer yıl bu oran 80 bin tona düşerdi. Bir yıl önceden artan Antep fıstığı bu eksik kalan kısmını tamamlayarak ihtiyacı karşılardı. Son yıllarda özellikle hem tüketimin artması ve hem de 2016 yılının yağışın az geçmesinden dolayı 2017 mahsulü yaklaşık olarak yüzde 25-30 civarında oluştu. Bu sene rekolte tahmini 30 bin ton ile 50 bin ton arasıdır." dedi.
Fıstık fiyatlarının geçen yıla oranla yüzde 80 civarında arttığını bildiren Uçar, "En büyük sıkıntılarımız veya fiyatların artmasının en büyük gerekçelerinden bir tanesi 2016 yılında beklenilen ürünün bu yıla devir etmemesinden kaynaklanıyor. Fiyatlarımızda yaklaşık olarak geçen sene bu zamanla kıyaslarsak yüzde 80 civarında bir fiyat artışı oluştu. Diğer sevindirici tarafı rekolte fıstık toplanırken fiyatın yüksek olması dolayısıyla üreticinin kazanmasına sebep oldu. Bu yıl belki satışlar belki düşecek ama belki kilo bazında ürün iç piyasaya yetmeyebilir." ifadelerini kullandı.
"İthalatın önünü açmalıyız"
"Üreticiyi düşündüğümüz kadar tüketiciyi de düşünmek zorundayız" diyen Uçar, sözlerini sürdürdü:
"Devlet buğdayda, ette, nohutta ve fasulyede ithalatı nasıl serbest bıraktıysa belli bir süreliğine veya bir tonajda ithalatı serbest bırakarak tüketiciyi koruyabilir. Çünkü Antep fıstığı sadece çerezlik olarak tüketilmiyor. Çikolatadan tutun da lokum ve helvaya kadar birçok üründe kullanılıyor. Dolayısıyla bu ürünlerimiz ihraç ediliyor. Bundan dolayı da hem üreticiyi hem de tüketiciyi sıkıntıya koymamak için ithalatın önünü açmalıyız."
Antep fıstığının rekoltesinin azalmasından dolayı temel girdi olan ürünlerde de fiyatların yükseldiğini belirten Uçar, "Özellikle fiyat yükselmesi baklavada gündemde. Fıstık baklavada çok kullanıldığından dolayı baklavacılar da fiyatı yükselttiler. Fiyatların bu şekilde yüksek seviyede seyretmesinden dolayı bu biraz tüketimi azaltacaktır. Vatandaş baklava alırken düşünecek. Çünkü şu an daha çok yaş fıstık satılıyor. Fıstık tüketimi ciddi bir oranda azaldı." şeklinde konuştu.
Antep fıstığı rekoltesinin artırmanın en iyi yolunun sulu tarım sistemine geçilmesi olduğunu söyleyen Uçar, "Tarım ekim alanlarında azalma oluyor. Ağaçlardaki verim artıyor. Ama ürünü artırmanın en iyi yolu sulu ekime geçilmelidir. Fıstık ağaçları sulandığında her yıl ürün alınıyor. Gaziantep’te sulu ekim yok. Ama Şanlıurfa’da ve Birecik ile Barak bölgesinde sulu ekime geçilebilir." diye konuştu.
Son olarak fıstık fiyatları ile ilgili de bilgi veren Uaçar, "Geçen yıl baklavada kullanılan boz iç fıstık 45-50 lira arasında satılırken, bu sene 100-115 TL arasında satılıyor. Yani yaklaşık olarak yüzde yüzden de fazla bir artış var. Çerezlik fıstık geçen yıl 25-30 lira arasında satılırken, bu sene ise 45-50 lira arasında satılıyor." dedi.
İLKHA