ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump’ın Irak, İran, Suriye, Sudan, Libya, Somali ve Yemen vatandaşları ile göçmenlerin ülkeye girişini yasaklayan kararını değerlendiren Dicle Üniversitesi Felsefe Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Bülent Sönmez, bu kararın sürdürülebilir olmadığına, düşman yaratarak var olunamayacağına ve bununla beraber Batı dünyasında büyük bir istikrarsızlığının yaşandığına dikkat çekti.
Amerika'da başkan değişse bile devlet politikasının değişmediğini belirten Doç. Dr. Bülent Sönmez, Trump'ın aldığı kararın Amerikan nefretini artıracağını ve sürdürülebilir olmadığını belirtti.
Trump'ın seçim döneminde ki vaatlerini yerine getirmeye başladığı değerlendirmesinde bulunan Sönmez, "Meksika sınırına duvar örme ve son aldığı karar gibi güya seçmenine bir nevi aslında dediğini yapıyormuş olmanın verdiği bir şey. Fakat bunun sürdürülebilir olmayacağını o da biliyor. Bir nevi kendisine oy veren kitleye hoş görünüyor ve sözünde durmuş oluyor, bir de kamuoyunu yokluyor. Aynı zamanda da dünyadaki tepkileri ölçüyor ve bunun sürdürülebilir olmayacağını kendisini de biliyor. Bunların hepsi geri alınacak karardır. Çünkü reel politik değil." dedi.
"İslam dünyası kendi geçmişini arıyor"
Bu kararın, ekonomik ve siyasi boyutlarının da olduğunu söyleyen Sönmez, "İslam dünyası şu an bir hercümerç içerisinde. Bunun sebebi, İslam dünyası kendi geçmişini arıyor ve geçmişine dönüyor. Dışardan baktığında çok kaotik bir durum görünse bile aslında bir kozmos arayışıdır bu aslında. İslam dünyası düzen arayışına girdiği müddetçe Batı dünyası kendi istikrarını Ortadoğu'daki istikrarsızlığa borçlu olduğu için istikrarsızlığı gün yüzüne çıkıyor. Batı, kendi içinde tartışmaya başlıyor. Bugün Avrupa Birliği dağılma sürecine girmiş vaziyette. Dolaysıyla İslam dünyasındaki kaosu daha bir derinleştirmeye çalışıyorlar. Fakat Türkiye'nin son hamlesiyle İran ve Rusya'yla birlikte bu hamle akim kaldı." ifadelerini kullandı.
"Hasta adam bir zamanlar Osmanlı'ydı şimdi ise Avrupa"
Batı'nın ne yaptığını bilemeyen bir panik havası olduğuna vurgu yapan Sönmez, Batı'nın Ortadoğu politikasının rasyonaliteye dayanmadığı tespitinde bulundu.
Ekonomisi çökmüş bir Avrupa'nın ahlaki davranacağını beklemenin çok zor olduğunun altını çizen Sönmez, "Zaten materyalist pozitif temellere dayalı bir şey vardır. Ekonomik olduğu müddetçe her şey çok iyidir. Açlık başlayınca her şey belli oluyor. İngiltere de Avrupa Birliği'nde ayrılma kararı aldı. Avrupa Birliği dağılır. Hasta adam bir zamanlar Osmanlı'ydı, şimdi ise Avrupa. Düşünmek istemediğim şey Avrupa da bir iç savaştır. Çünkü orada ki savaş fillerin savaşına dönüşür. Orada küçük olanlar ezilir. Avrupa'nın gidişatı iyi olmadığı için kendilerine yeni düşmanlar oluşturmaya çalışıyorlar. Fakat o çok aksi teper, çünkü o dönem geçti. Artık düşman yaratarak var olamıyorsun. İnsanları kandırmak o kadar kolay değil." diye belirtti.
"Millet buna deli saçması olarak bakıyor"
Kararın ekonomik sonuçlarının Amerika için yıkıcı olabileceğini değerlendiren Sönmez, sözlerine şöyle devam etti: "Bu kararın ekonomik sonuçları Amerika için yıkıcı olabilir. Bu en çok Amerika'ya zarar verir. Şimdi düşünün ki Türkiye Amerika vatandaşlarını ülkeye sokmuyor. Bu zaten sürdürülebilir bir şey değil. Bence millet buna deli saçması olarak bakıyor."
"Amerika vatandaşları bırakın Amerika'da yurt dışında bile rahat olamazlar"
Trump'un bu kararla dünyanın tepkisine de dikkat çeken Sönmez, "Kanada da bir olay oldu. Bazıları bunu Trump'dan alınan cesarete bağladı. Bu çok tehlikeli bir durum. Yani Amerika vatandaşları zaten sıkıntılı, bırakın Amerika'da yurt dışında bile rahat olamazlar. Çünkü Amerika nefreti artabilir. Trump, kendine oy veren taraftarları mutlu etmeye çalışıyor ama bütün dünyanın tepkisini çekiyor. Bazen düşünemezler liderler. Mesela Türkiye'de bir politika güder, Kılıçdaroğlu öyle bir laf söyler ki Batı'da bu kendi halkına ihanettir. Batı'daki senin vatandaşını zor durumda bırakır. Onun için liderlerin çok dikkatli konuşmaları, geleceği hesap etmeleri lazım. Trump'un böyle bir kaygı taşıdığını düşünmüyorum." ifadelerini kullandı.
"İran'ın yaptığını Türkiye de yapabilir"
Trump'un kararına karşı İran ve Irak'ın karşı atağını da değerlendiren Sönmez, "Irak'ın söylediklerini ciddiye almamak lazım. Zaten Irak'ta kaç bin Amerika askeri var, ne yapacaklar kovacaklar mı onları? Şu an Irak, Amerika ile Musul'da operasyon yapıyor. İran'ın zaten öteden beri Amerika ile sıkıntısı var. Birleşmiş Milletler de Amerika'yı protesto ediyordu. Diğer ülkelerde böyle karar alırsa bunların sembolik anlamı var. İran'ın yaptığını Türkiye de yapabilir. Bu kararı ciddiye almıyorum uzun sürmeyecektir." değerlendirmesinde bulundu.
İLKHA