İnternet üzerinden yapılan dolandırıcılıklar her geçen gün hem sayı olarak hem de yöntem olarak artıyor.
İnternetten sanal alışverişin artmasına paralel olarak da internet üzeri dolandırıcıklar da artmaya başladı. Her geçen gün yeni yöntemlerle insanları tuzağa düşüren dolandırıcılar, büyük mağduriyetlerinde yaşanmasına neden oluyorlar.
Teknolojinin gelişmesine paralel olarak internetin kullanımının da artması beraberinde sanal alışverişe olan rağbeti artırdı. Özellikle "Kart aidat ve işlem ücreti iadesi" başta olmak üzere çeşitli dolandırıcılık girişimleri artmış durumda.
İLKHA'ya konuşan Avukat Hikmet Delebe, vatandaşın sanki alışveriş sitesinden bir ürün satılıyormuş gibi bir reklam ile kandırıldığını daha sonra da paranın IBAN‘a girdikten sonra kripto hesaplara geçmekte ve oradan da yurtdışına transfer edilmekte olduğuna dikkat çekti.
"Vatandaşlar parayı gönderdikten sonra artık muhatabı görmüyorlar"
Avukat Hikmet Delebe
Ağır Ceza Mahkemelerinin iş yükünün önemli bir kısmını sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık dosyalarının oluşturduğunun altını çizen Delebe, "Son zamanlarda sosyal medya üzerinden meydana gelen dolandırıcılık fiilleri çok yaygınlık kazandı. Özellikle Ağır Ceza Mahkemelerinin iş yükünün önemli bir kısmını sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık dosyaları oluşturmaktadır. Sosyal medya üzerinden tanınmış alışveriş sitelerinin reklamını, onların amblemini, logosunu kullanmak suretiyle sanki alışveriş sitesinden bir ürün satılıyormuş gibi öncelikle bir reklam yapılır. Buna denk gelen vatandaş öncelikle sosyal medyadaki ürünün fiyatına bakar ve gerçek piyasadaki değeri üzerinden değil de daha alt seviyeden bir rakam üzerinden satıldığını görünce buna talip olur. Zaten dolandırıcıların en önemli kozu da budur. Piyasada örneğin bir ürün şu fiyata satılıyorsa sosyal medya üzerinden daha az bir rakama satıldığı şekilde bir ilan verilir. Bunu gören mağdurlar buna kanarak o telefon üzerinden iletişime geçerler. O telefonda daha ziyade yabancı uyruklu kişiler adına alınmış olan telefonlardır. İrtibat sağlandıktan sonra bir IBAN numarası karşı tarafa gönderilir; karşı tarafta IBAN numarasına IBAN'a para yatırmak suretiyle dolandırıcılık fiilinin mağduru olur. Son zamanlarda epey yaygınlık gösterdi. Gerçekten vatandaşlar parayı gönderdikten sonra artık muhatabı görmüyorlar. İlgili telefon numarası da zaten hemen kapatıldığı için iletişim kurabilecekleri bir alanda olmuyor. Bu haliyle vatandaşlar ciddi anlamda mağduriyet yaşamışlardır." dedi.
"Dolandırıcıların başvurdukları yöntem, tanınmış olan alışveriş siteleri üzerinden ilan vermektir"
Dolandırıcıların tanınmış siteleri taklit ederek mağdurlara karşı güven oluşturduğunu ifade eden Delebe, "Öncelikle burada bir güven oluşturulmak isteniyor. Mesela piyasada hiç değeri olmayan, tanınmayan herhangi bir şirket üzerinden bir reklam, ilan verilirse karşıdaki kişi buna güvenmeyebilir. Daha ziyade bakıyorsunuz gerçekten de piyasanın reel sektörün önemli bir kısmını elinde tutan firmalar üzerinden daha çok ilan yapılmaktadır. Haliyle vatandaş da bu ilana güvenmek suretiyle IBAN numarasına para göndermektedir. Daha ziyade dolandırıcıların başvurdukları yöntem, tanınmış olan alışveriş siteleri üzerinden ilan vermek ve bir cep telefonu üzerinden iletişim kurmak suretiyle de paranın IBAN gelmesini sağlamaktır." şeklinde konuştu.
"Sosyal medya üzerinden gelen ilana itibar etmemek gerekiyor"
Bir ürün satın alma ihtiyacı varsa ilgili alışveriş sitesinin resmî sitesiyle irtibat kurması gerektiğine dikkat çeken Delebe, "Vatandaşların özellikle şuna dikkat etmesi gerekiyor; sosyal medyada gerçekten de önemli ölçüde ilan var; vatandaş bu ilana kanmayacak. Vatandaş eğer bir ürün satın alma ihtiyacı içerisinde ise firmanın kendisine bizzat aramak suretiyle onların sitelerine talebini, teklifini göndermek suretiyle bir iletişim kurmaları gerekmektedir. İlgili alışveriş sitesinin başvuru sitesi, başvuru portalı dururken sosyal medya üzerinden gelen ilana itibar etmemek gerekiyor. Bir kişi eğer bir ürün satın almak istiyorsa alışveriş sitesinin resmi başvuru sitesi üzerinden bir müracaatını yapması gerekmektedir. Diğer taraftan da ürünün fiyatına özellikle dikkat etmek gerekiyor çünkü alışveriş sitesinin kendi sitesinde ürünün fiyatı neyse onu görüp ona göre değerlendirme yapmak gerekiyor ama dolandırıcılar daha çok o ürünün fiyatı üzerinden değil de yarı fiyatı üzerinden bir teklif vermek suretiyle vatandaşın olurunu almak istemektedir. Özellikle vatandaş burada alışveriş siteleri üzerinden bir alışveriş yapmak istiyorsa sitenin kendi sitesi üzerinden bir müracaat yapması gerekiyor. Sosyal medyaya düşen reklam ve ilan üzerinden yürüyerek alışverişi gerçekleştirmemesi gerekiyor." diye konuştu.
"Mağdur olan vatandaşın vakit kaybetmeden ilgili savcılıklara müracaat etmeleri gerekmektedir"
Dolandırılan kişinin hukuki haklarından bahseden Delebe, "Kişi dolandırıldı, parasını kaptırdı ise burada ilgili savcılıklara başvurmak suretiyle bir soruşturma başlatılması gerekmektedir. Soruşturma başlattıktan sonra da savcı hem mağdurun ifadesini almakta hem de o telefon ve IBAN üzerinde yürüyerek IBAN ve telefonun kime ait olduğunu bulmaya çalışmaktadır; ama dediğim gibi IBAN'lar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları üzerinde çıkarken telefonların yabancı şahıslar adına kayıtlı olduğu görülmektedir. Paralar IBAN‘a girdikten sonra IBAN sahibinin hesabı olmadan kripto hesaplara geçmekte ve oradan da yurtdışına transfer edilmektedir. Dolayısıyla yurtdışı ayağı da şu anki mevcut pratiklere göre yani savcılıklar ve mahkemeler tarafından bulunabilen bir sonuç değildir. Bu bakımdan mağdur olan kişiler parasını kaptıran kişiler savcılıklara başvuracaklardır, Savcılıkta bir soruşturma açacaktır. Soruşturmanın sonunda da zaten failler Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmaktadırlar. Bunu da Türk Ticaret Kanunu karşısındaki yeri Bilişim Sistemleri ve Banka Sistemlerini Kullanması suretiyle meydana gelen nitelikli dolandırıcılık suçudur. Cezaları da oldukça ağırdır. Mağdur olan vatandaşın vakit kaybetmeden ilgili savcılıklara müracaat etmeleri gerekmektedir." dedi. (İLKHA)