Ayçiçek yağındaki fiyat artışı durdurulamıyor. Son aylarda Ayçiçek yağında yüzde yüzü aşan bir artış yaşandı. Pandemi öncesi 18 litre Ayçiçeği yağı ortalama 110 lirayken şu anda 240 lira. Her geçen gün temel gıda ürünlerine gelen zam, düşük ücretle çalışan ve açlık sınırı altında yaşayan halkı kara kara düşündürüyor.
Gıda ürünlerine yapılan zamlardan etkilenen halk, fiyatların denetlenmesi için yetkililere çağrıda bulunurken, gıda sektörü temsilcileri ise Ayçiçek yağı fiyatlarında artışın önümüzdeki günlerde de sürebileceğine işaret etti.
“Yağ fiyatının daha da yükseleceği söyleniyor”
Pandemiden önce 5 litre yağın fiyatının 30-35 lirayken şu anda 65-70 liraya kadar yükseldiğini söyleyen market işletmecisi Selman Ay, “Bu sürecin böyle devam etmesi yağ fiyatının daha da yükseleceğini gösteriyor. Yetkililerden yağ fiyatlarındaki artışın nedenlerini araştırmalarını istiyoruz. Çoğu kişi yağ fiyatlarındaki artışı marketlere mal ediyor. Hâlbuki toptancıdan marketlere gelen fiyat listesi belli, fiyatlar yükselse de düşse de kar oranımız aynıdır. En son 18 litre yağın fiyatı 230 ila 240 olarak bize geleceği iletildi. Peki, biz bu fiyatlara aldığımız yağı ne kadara satacağız?” ifadelerini kullandı.
“Fiyatlar neden düşmüyor?”
Esnafın da bu süreçte giderlerinin arttığını belirten Ay, “Biz esnaflarında bu süreçte giderleri arttı. Mesela asgari ücret, vergiler ve SGK gibi giderlerimiz arttı. Fabrikalar yağ fiyatlarındaki artışın nedenini hammaddenin olmamasından veya azaldığından kaynaklandığını söylüyor. Yükselen yağ fiyatlarının nedenini ilk başta fabrikalardan araştırsınlar. Önceleri fiyatlar dolar yükseliyor diye artardı, şimdi dolar düşüşte ama hiç kimse kalkıp fiyatları düşürmüyor. Bu konunun da araştırılmasını talep ediyoruz. Halk perişan haldedir. Yetkililerin yükselen yağ fiyatlarını düşürmelerini istiyoruz.” dedi.
“Yağ fiyatlarının yükselmesi fabrikalardan kaynaklanıyor”
Yağ fiyatlarına neredeyse her gün zam yapıldığını söyleyen toptancı esnafı Halit Daldal ise şöyle söyledi:
“Yağ fiyatlarına her gün zam geliyor. Toptancı esnafı olarak artık yağ fiyatlarındaki zamlara yetişemiyoruz. Müşterilerimize her gün ayrı bir fiyat veriyoruz. Bundan ötürü müşterimiz gibi bizde mağdur oluyoruz. Yağ fiyatlarındaki artışın sebebi toptancılar değil fabrikalardır. Pandemiden önce 18 litre yağın fiyatı 100-110 lira, 5 litrelik yağ ise 35-40 lira civarıyken şu anda ise 18 litre yağın fiyatı 230-240 lira, 5 litre yağ ise 60-70 ila 80 liraya kadar değişiyor. Pandemi sürecinden beri yağ fiyatlarına yüzde yüzden fazla zam geldi. Fabrikalar fiyat yükselmesinin sebebini Türkiye’de ayçiçeğinin yetiştiriciliğinin azalmasından kaynaklandığını söylüyorlar. Devletin bu konuda bir an önce önlem alması gerektiğini düşünüyoruz.”
“Zamların hızına yetişemiyoruz”
Yağ fiyatlarındaki artışın nedeninin denetimlerin yapılmaması ve halkın serbest piyasanın insafına bırakılmasından kaynaklandığını ifade eden vatandaşlardan İhsan Halavurt da şunları söyledi:
“Geçen yıl bu vakitlerde 5 litrelik yağ fiyatı 33-35 lira civarındayken şu anda 70-80 liraya çıkmış durumda. Bir de dikkat çekmesin diye 4 ila 4 buçuk litrelik olanları da çıkarmışlar ki insanlar fiyatlardaki yüksek zammı fark etmesin. Halk marketten aldığı 60 liralık yağın 5 litre olduğunu zannediyor, hâlbuki 4 litre. Gerçekten insanlar çok zor durumda. Bu gidiş iyi bir gidişat değil. Serbest piyasanın kaldırılmasını istiyoruz. Herkes kafasına göre ürüne fiyat biçiyor. İnsanlar nasıl olsa temel gıda maddesi almaya mecburdur diye basıyor zammı. Bu zamların hızına yetişemiyoruz. Genel olarak fiyatların düşürülmesini yetkililerden rica ediyoruz.”
“Hayat pahalılığıyla baş edemiyoruz”
Zamların ardından litreyle yağ almaya başladığını belirten Alican Çadın, “Her gün bir market değiştiriyoruz acaba burada fiyatlar daha ucuzdur diye ama her yerde aynı. Daha önce yağı tenekeyle alıyorduk. Şu anda ise litreyle almaya başladık. Hayat pahalılığına artık baş edemiyoruz. Ben emekliyim, dün bin 900 lira maaş aldım. Bugün doğal gaz 620 TL, elektrik 300 TL, su 80 TL faturalarımı ödedim. Şu anda bunları da aldım maaşım bitti. Önceleri 18 litre teneke yağı 100 lira civarında alıyordum şimdi ise 4 litre yağı 60 liraya aldım. Yağ fiyatları nedeyse 3 kat arttı.” dedi.