Bağlarıyla meşhur Batman’ın Gercüş (Gercews) ilçesinde, başta şire (mezrona) olmak üzere diğer üzüm türlerine musallat olan küllenme (xwelî), salkım güvesi ile kurşuni küf hastalıklarının neden olduğu verimsizlik çiftçiyi endişelendiriyor.
Yıllardır tarımla uğraştıklarını ifade eden çiftçi Hüseyin Soyvural, baba mesleği olan bağcılıkla geçimlerini sağladıklarını ancak son birkaç senedir bağlardaki hastalık ve hastalıklara bağlı verimsizlik nedeniyle kendi bağları olmasına rağmen pekmez, pestil ve cevizli sucuk gibi ürünleri satın aldıklarını söyledi.
Soyvural, “Tüm bağlarımızı küllenme hastalığı vuruyor. 4-5 defa sürüyoruz, ardından ilaçlıyoruz ama yine de hastalıklardan kurtaramıyoruz. Bağlarımıza küllenme hastalığıyla beraber salkım güvesi hastalığı da musallat oluyor. Salkım güvesi üzüm ağacının köküne inip kurutuyor. İlçede bazı yerlerde verim var, bazı yerlerde hiç kalmadı. Bu yıl üzüm çok ancak küllenme hastalığı hepsini kuruttu. Birçok defa değişik şekillerde ilaçlama yaptık fayda vermedi. 3-4 senedir doğru düzgün verim alamıyoruz.” dedi.
“Bağlarımızın hepsi kuruyor”
Yetkililerin destek olması gerektiğine söyleyen Soyvural, “Batman İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün bize destek vermesi gerekir. Bağlarımız kuruyor. Ne yapacağımızı bilemiyoruz. Ya bağlarımızın hepsini kökünden kaldırıp yeniden ekeriz ki bu işlemde en az 4-5 senemizi alır. Gercüş bağlarıyla tanınıyor. Eskiden çok verim alıyorduk. Bir bağımızdan birçok kez üzüm satıyor, kalanıyla pekmez ve diğer üzüm ürünlerimizi yapıyorduk. Ancak 3-4 senedir bu verim kalmamış. Gercüş üzüm diyarında bağlarımız olmasına rağmen 3-4 senedir üzüm ürünlerini kendi cebimizden alıyoruz. Bağlarımızdaki sorunların çözümü için mühendis göndersinler. Yazıktır, günahtır.” ifadelerini kullandı.
“Defalarca ilaçlamamamıza rağmen hastalığı yenemedik”
Böyle giderse bağlarıyla meşhur Gercüş’te bağcılığın biteceğini belirten çiftçilerden Muhammed Zeki Avcı, yetkililerden destek beklediklerini söyledi.
Son birkaç senedir Gercüş bağlarının büyük bir kısmında yeterince verim olmadığına dikkat çeken Avcı, “Bu yıl bağlarımızda hiç verim yoktu. Küllenme hastalığına yakalanmışlar. Bu sene pekmez de çok az. Pekmez gibi diğer üzüm ürünleri de bu yıl çok az. Tüm yetkililerden özellikle Ziraat Odasından destek bekliyoruz. Yetkililerin gelip bağlarımızı incelemelerini istiyoruz. Defalarca ilaçlamamıza rağmen hastalığı yenemedik.” dedi.
Yetkililere seslenen Avcı, “Gercüş ilçemizdeki çiftçiler geçimini bağcılıkla sağlıyor. Bağlarımız şire üzümüyle ün salmış. Şire üzümüyle pekmez, bastık, cevizli sucuk gibi ürünler yapılıyor. Bağların veriminin artması herkesin yararınadır. Devletin destek olmasıyla verimin artacağına inanıyoruz. Bağlardan verim alamayan çiftçiler, bağları kaldırıp yerine başka ürün ekmek istiyorlar. Bu da bağların bitimine sebep olacaktır. Tarım ve Orman Bakanlığı bu hastalıklara çözüm bulmalıdır. Bu hastalıklar ve verimsizlikler devam ederse bağcılığı bırakacağız. Gercüş’ün meşhur üzümü bitmemelidir. Bunun için destek verilmelidir. Bağların gelişmesiyle köylere dönüş de sağlanacaktır.” şeklinde konuştu.
“Bu sene hastalıklardan dolay bağlarımızda verim düşüktü”
Gercüş Ziraat Odası Uzman Tarım Danışmanı Gülşen Oduncu, bağlardaki hastalıklar ve hastalıkların önlenmesi ile ilgili İLKHA muhabirine yapığı açıklamada, bu yıl sıcakların geç gelmesiyle iklim koşullarının olumsuz gitmesinin beraberinde hastalıkları getirdiğini belirtti.
Oduncu, “Bizim yöremizde özellikle bağlarda küllenme, mildiyö hastalığı ve salkım güvesi dediğimiz zararlı hastalıklar mevcut. Bu hastalıklar verimsizliğe sebep oluyor. Küllenme hastalığının ana nedeni nem ve rutubettir. Ülke genelinde bu sene sıcaklar çok geç geldi. İklim koşulları çok olumsuz gitti. Yağmurlardan hemen sonra ani bir hava sıcaklığından dolayı da nem oluştu. Oluşan nemden dolayı da küllenme hastalığı baş gösterdi. Çiftçilerimizi SMS yoluyla bilgilendiriyoruz. Erken uyarı sistemleri sayesinde çiftçilerimizi bilgilendirdik. Çiftçilerimiz bu mesajları dikkate aldılar fakat yağmurlardan hemen sonra sıcakların direk gelmesi küllenmenin hızla yayılmasına sebep oldu. Bu sene küllenmenin önüne çok fazla geçemedik. Verim düşüklüğüne de sebep oldu. Salkım güvesi için de feromon tuzaklarını kurduk. Salkım güvesi için de ilaçlamalar yaptık. Bu sene onun da çok fazla önüne geçemedik. Bu sene hastalıklardan dolayı bağlarımızda verim düşüktü.” şeklinde konuştu.
“Gercüş ve köylerinde toplamda 80 bin dönüm bağ alanımız var”
Konuşmasının devamında Oduncu, şunları kaydetti: “Gercüş’te bağlarımız genelde verimlidir. Gercüş ve köylerinde toplamda 80 bin dönüm bağ alanımız var. Bağlarımız verimli bağlardır. Bağlarımız susuz koşullarda yetişiyor. Olumsuz hava koşullarından dolayı küllenmenin önüne geçemedik. Bir anda havanın ısınmasıyla birlikte küllenme baş gösterdi. Zamanında ilaçlama yapmamıza rağmen hastalıkların önüne geçemedik. Pekmez gibi ürünler şire üzümüyle üretiliyor. Şire üzümü yaklaşık 10 gün sonra toplanıp işlenecek. Gercüş Ziraat Odası olarak erken uyarı sistemlerini kurduk. Küllenme düşmeden önce sistemden bilgiyi alıyoruz. Bilgi aldığımız gibi çiftçilerimize SMS gönderiyoruz. Çiftçilerimiz de genelde SMS’leri dikkate alıyorlar. Mesaj atıldıktan sonra 72 saat içerisinde ilaçlama yapılıyor. Bütün çiftçilerimiz de bu konuda bilinçlidir.”
İLKHA