Mevsim geçişlerinde ortaya çıkan hava değişimi insanların psikolojisini olumsuz etkileyebiliyor. Bahar yorgunluğu sanılan durum ise depresyonun belirtileri olabiliyor. Basit önlemlerle durum kontrol altına alınabiliyor ancak belirtiler ortaya çıktığı anda mutlaka bir uzmandan destek alınması öneriliyor.
Memorial Diyarbakır Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzman Psikolog Özlem Sosyal, bahar depresyonunun belirtileri ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Sosyal, "Bahar aylarında hava sıcaklığıyla birlikte nem oranlarının da değişmesi, özellikle yaz mevsiminden kış mevsimine geçiş dönemi olan sonbaharda havaların serinlenmeye başlaması ve sonbaharın belirtilerinin ortaya çıkması insan psikolojisi üzerinde olumsuz etki göstermektedir. Depresyona yatkın olan bireyler bu dönemden daha çok etkilenebilir. Toplumda bahar yorgunluğu olarak bilenen bazı olumsuz değişimlerin de aslında depresyonun belirtileri olabileceği unutulmamalıdır. Alınacak bazı önlemler ile bahar depresyonundan korunmak mümkündür." dedi.
Sosyal, su şikayetlere dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı:
"Umutsuzluk, çökkünlük, suçluluk, değersizlik duyguları
Üzgün ve boşlukta hissetme
Halsizlik, enerji kaybı ya da günlük işlere karşı ilgide azalma, performansta düşüş
Sinirlilik, kolayca ağlama, kaygı ve korkular
Aşırı hareketlilik veya uyuşukluk
İştah ve uyku düzeninde bozulma
Konsantrasyonda azalma, unutkanlık ve karar vermekte güçlük
Cinsel istekte azalma
Uzun süreli, tedaviye yanıt vermeyen bedensel şikayetler ve ağrılar
İntihar düşünceleri, intihar planı ya da girişimi
Bahar depresyonuna karşı yaşam biçiminizi düzenleyin"
Düzenli uyku ile güne zinde başlayın
Düzenli bir uykunun günün ritmini tutturmak, doğanın değişimine ayak uydurmak için önemli olduğuna vurgu yapan Sosyal, "Böylelikle vücudun biyolojisi düzene girmiş olur. Televizyondan, bilgisayar ve telefondan uzak sessiz bir odada kitap okumak uykuya dalmayı kolaylaştırır. Erken yatıp erken kalkmak ve her gün aynı saatte uyumak, yorgunluk ve stresi azaltacaktır." dedi.
Spora veya yürüyüşe vakit ayırın
Sosyal, "Spor ya da açık havada her gün yarım saat yürüyüş yapmak mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin salınımını artırır. Serotonin, mutluluk, canlılık ve zindelik hissi veren özellikte bir hormondur. Eksikliğinde depresif, yorgun, sıkılgan bir ruh hali görülür. Spora veya yürüyüş yapmaya ekstra vakit ayıramıyorsanız, alışverişe, işe yürüyerek gidebilir ve asansör kullanmak yerine 2-3 katı yürüyerek çıkabilirsiniz." diye belirtti.
Güneşten kaçmayın
Güneşe çıkmanın kişiyi iyi hissetmesine yardımcı olucağını dile getiren Sosyal, "Yetersiz güneş ışığı beyinde kimyasal maddelerin düzeylerini ve dağılımlarını bozabildiğinden bazı bireyler depresyona daha açık hale gelir. Bunun için güneş ışığında özellikle sabahları yarım saat kadar oturmak, mevsimsel geçişlerdeki depresyonu ve halsizliği önler. Güneşli havalarda dışarıda vakit geçirmek mevsimsel depresyonu hafifletmede etkilidir." değerlendirmesinde bulundu.
Sosyal, kafeinli içecekleri azaltmak, günde ortalama 2,5 litre su içmek, taze meyve suyu, bitki çayları tüketmenin kaygı durumunu azaltacağını, çökkün duygu durumun iyileşmesine yardımcı olucağını aktardı.
Stresi azaltacak etkinliklerde bulunun
Sosyal, şunları kaydetti:
"Bu dönemde mümkün olduğunca stresli ortamlardan uzak durulmasında fayda var. Stresli ve kaygılı ortamlar baharda değişen duygu durumunun depresyona çevirebilir. Açık ve yeşil alanlarda vakit geçirilebilir, yürüyüşlere çıkılabilir ve sevilen etkinliklerde bulunulabilir.
Sağlıklı beslenin ve kilo kontrolüne dikkat edin
Dengeli ve düzenli beslenmek, mevsime uygun sebze ve meyveler tüketmek hem ruh hem de beden sağlığına iyi gelir. İşlenmiş hazır gıdalardan uzak durmak, omega 3’ten zengin ceviz, semizotu, balık gibi besinler ile beslenmek, mevsimsel depresyonu önlemede veya yatıştırmada faydalı olur. Aşırı kilolu bireyler de bu dönemde dikkatli olmalıdır. Bu nedenle diyete dikkat etmeli ve gerekirse uzman desteği almalıdır."
İLKHA