Sudan’ın başkentinin ismi Hartum’dur. Ama aslı “Hortum”dur. Evet, Sudan’ın Başkenti Hortum’dur. Bizim bildiğimiz hortum..
Malum filin hortumu var.
Genellikle plastikten uzun ve esnek boruya da hortum denir.
Kendi etrafında hızla dönüp buluttan yeryüzüne uzanan sütun biçimindeki meteorolojik oluşuma da hortum denir.
Sudan’ın başkenti hortumdur. Nil nehrinin hortum şeklini aldığı yerde kurulmasından dolayı bu ismi almıştır.
Normalde başkent Hartum-Hortum bereketi hortumlamaya son derece müsaittir. Ama gelin görün ki Hartum-hortum açlıktan isyan ediyor. 30 yıldan beri Sudan’ı yöneten el-Beşir’in hataları günahları elbette olmuştur. Ama Sudan’ın Başkenti Hortum, hortumlamanın somut ve ibretlik nişanı olmuştur.
En bereketli toprakların, bol suyun bulunduğu yerde kurulan Hartum’un bolluğu, bereketi, her çeşit ürünü hortumlayacağını düşündüğümüz sırada birileri oradaki servetleri hortumluyor. Ve Hartum’da ekmek fiyatı bir gecede üç katına çıkıyor. Hortumdan bereket değil illet akıyor.
El-Beşir yolsuzluk yapmış olabilir. Ama Sudan’ın servetleri bu şekilde hortumlanmış olamaz. İşin aslı başkadır.
Önce zengin doğal kaynaklara, petrol üretimine sahip Güney Sudan’ı cebren ve hileyle Sudan’dan ayırdılar. Sudan’a mecal bırakmadılar. Yetmedi, acımazsız ambargolar uyguladılar.
Ve Hartum hortumlamanın somut sembolü oldu.
Su var, toprak var; ama ekmek yok. İzahı olmayan bir durum…
Sudan halkı çok kanaatkârdır. Fazla çalışkan değildir; ama azın azıyla yetinir. Fakat gelin görün ki o azın azı bile yok. Çünkü başkent Hartum olmuş Hortum…
Sudan’ın başkenti bereketi kendine hortumlamadı. Ondan aldılar her şeyini.
Hak Teâlâ, Hortum meselesini, hortumcuları şu vasıflarla bize tanıtır,
Güvenilir olduklarını göstermek için “Yemin edip dururlar. Ama aşağılıktırlar”(Kalem:10) Onlara inanmayın, güvenmeyin. Onlar kasem ederler, yemin ederler fakat amaçları taksim etmektir, bölüp yutmaktır.
“Hep lâf götürüp getirirler” (Kalem:10) fitne fesat çıkarırlar. Medyayı kullanarak toplumun arasına fitneyi yayarlar.
Kendilerini hep iyiliksever gösterirler ama “hayra onlar engel olanlardır, saldırgandırlar, azgın günahkârlardır” (Kalem:12)
“Kaba ve haşindirler, kötülükle damgalıdırlar” (Kalem:13).
Evet, Hartum’u hortumlayanların vasfı budur.
Bu vasıfların tümü sömürgeci zalimlerin vasıflarıdır.
Hayra engel olurlar; ama iyilikten yana görünürler.
Saldırgandırlar, içişlerimize karışırlar; ama kendilerini barışçıl gösterirler.
Azgın günahkârlardır, işleri güçleri çirkefliği aşılamaktır; ama özgürlükçü diye kendilerini takdim ederler.
Kötülükle damgalıdırlar. Katliamlarla soykırımlarla sömürüyle tanınmışlardır. Ama kendilerini erdem ve fazilet havarisi takdim ederler.
Ve Hak Teâlâ onların akıbetini de bize müjdeliyor,
Yakında biz onu hortumunun üzerinden damgalayacağız. (Kalem:16) O damga hortumunu mühürleyecek ve bir daha oradan bir şey hortumlayamayacak. Hortumu tıkanacak. Kaynakları kesilecek.
O damga onu bütün dünyaya rezil edecek, herkes onun gerçek yüzünü görmüş olacak.
Sudan’da el-Beşir gider veya kalır. Ama hortum dışarıdan kesilecek mi hortum içe akacak mı?
Sudan kendine yaraşır bir hortuma Hartum’a sahip olacak mı?
Sudan’ın başkenti Hartum hortumlamanın sonu olabilir. Dileğimiz temennimiz budur.