İşsizliğin en yüksek olduğu illerden Batman'da vatandaşlar zamanının çoğunu geleneksel olan çay ocaklarında geçiriyor. Batmanlıların adeta vazgeçilmezi haline gelen çay ocaklarında bir bardak çay 75 kuruştan bir liraya yükseldi. Çay fiyatının artmasını kimi vatandaşlar normal karşılarken kimisi ise tepki gösterdi.
Geçtiğimiz günlerde ansızın gelen bir zamla 75 kuruş olan çay fiyatları bir lira oldu. Çay fiyatının yükselmesi işletmeciler ve kimileri tarafından olumlu karşılanırken kimileri ise duruma tepki gösterdi.
Çay ocağını kendisine mesken olarak gören vatandaşlardan Cafer Şimşek, çay fiyatının artmasını normal olarak karşıladığını söyledi.
Şimşek, “Sürekli çay ocağına gelip oturuyoruz. Çay güzeldir, beğeniyoruz. Arkadaşlarla oturuyoruz. Çaya gelen zam aniden oldu. Kahvehane dernekleri eskiden zam yapacakları zaman önceden haber verirlerdi. Gelen ani zam bir sürpriz oldu. Çay 75 kuruştu bir lira oldu. Bu zam normaldir. Her şeye zam geliyor, çaya da gelir.” diye konuştu.
Çayın maliyetinin çok üzerinde zam yapıldığını belirten vatandaşlardan Nuri Aslan, duruma tepki göstererek çay fiyatının makul bir şekilde düzeltilmesini istedi.
Konuşmasında Aslan, “Halk olarak hepimiz zamlara karşıyız. Kime sorsanız da bütün zamlara karşı olur. Bizler de çay zammına karşıyız. Bugün çayın maliyeti bana göre çok düşüktür ama bir çaya bir lira vermek, maliyetinin yüzde 200-300’üdür. İşletmecilerin de kendilerine göre haklılıkları olabilir ama sonuçta bu parayı halk ödüyor. Yapılan bu uygulama yanlıştır. Güzel bulmuyorum. Çay fiyatlarının makul seviyeye indirilmesi taraftarıyım. Çay fiyatını yükselten oda başkanı inşallah bu çağrımıza kulak verir.” ifadelerini kullandı.
“Hayatın her alanına zamlar giriyor”
Her alanda her gün zamların olduğunu ve bunun doğru olmadığını ifade eden Fadıl Özdemir ise şunları söyledi: “Çayın 75 kuruştan bir liraya çıkarılması demek yüzde 33,3 olarak zamlanması demektir. Bu da ciddi bir külfet gerektiriyor. Şu an 5 kişilik bir arkadaş grubunun bir kahvehanede oturup 2 çay içmesi ve birer su içmesi 14 liraya tekabül ediyor. Bu da her işçi grubunun her şahsın çaya dahi artık bir bütçe ayırması demektir. Bu da vatandaşı, işsizi ve memuru gerçekten zor durumda bırakıyor. İşletmecilerin kendilerine göre haklı gerekçeleri var. Hayatımızın her alanında her gün zamlarla karşılaşıyoruz. Bunlar, örtülü veya doğrudan zamlar olarak hayatımıza nüfus etmekte ve toplumun hayatını olumsuz etkilemektedir. Bu zamların geri çekilmesi gerekir.”
Çay zammıyla cömertliğin biteceğine dikkat çeken Özdemir, “Çayın gelecekte toplumsal olarak toplumun birbirinden ayrışmasına dahi sebebiyet verebilecek. Kimsenin bir araya gelip oturacak bir potansiyele dâhi sahip olmaması anlamını taşıyor. Çünkü Batman’da bir çayhane kültürü var. Sürekli insanlar oturup saatlerce muhabbet eder. İşsizlik oranının çok yüksek olmasından ötürü bir sürü kişi günün çoğunu çayhanelerde geçirir. O nedenle toplum içerisinde bir kaynaşma ve toplumsal duyarlılık vardır. İleriki dönemlerde daha çok Avrupai bir toplum olacağız.” dedi.
“Her şeye yapılan yoğun zamlardan dolayı çaya zam yapıldı”
Çay fiyatının yükselmesini işletmeciler ise oldukça olumlu karşıladı.
Yıllardır çay ocağında çalışarak ailesinin geçimini sağlayan Vahdettin Sağlık, çay ocaklarının, Batman'da geleneksel hale geldiğini ve yoğun bir teveccühün olduğunu söyledi.
Bir bardak çay fiyatının geçen sene 75 kuruş olduğunu ve 2 gündür zam geldiğini belirten Sağlık, “Çay şu anda bir liradır. Çayın zammını da bekliyorduk. Kiraların yoğun bir şekilde artması, çay şekerinin fiyatının artması, elektrik ile suyun zam yemesi, işçilerin maaşı ve yaşanan yoğun zamlardan dolayı bu zam yapıldı. Yoksa biz de zamma karşıyız, zam istemiyoruz. Bu duruma tepki gösteren de, normal karşılayan da var. 4-5 senede bir zam geliyor, bizim maaşa da 5-10 lira zam geliyor. Bu zam işçiler için iyidir.” diye konuştu. (M. Fatih Akgül - İLKHA)