Muş’ta 3 bin dekar alanda yetiştirilen ve Muşlu çiftçiler için önemli geçim kaynaklarından olan lahananın hasadına başlandı.
Hala eski usullerle üretim yaptıklarını söyleyen çiftçiler, dedelerinden, babalarından gördükleri usullerle bilinçsiz bir çiftçilik yaptıklarını belirttiler.
Elde ettikleri kazancın zararlarını karşılamadığını ve bu sene yaptıkları masrafları ceplerinden ödediklerini belirten lahana üreticisi Cüneyt Uçkun, “Bu sene hava çok sıcaktı. Lahanalar kurtlandı, çürümeye başladı. Alıcı bulamıyoruz. Anlayacağın mazot parasına çalışıyoruz. Talep yok, biz yetiştiriyoruz elimizde kalıyor. Lahana, domates, karpuz hepsi elimizde kalmış, satılmıyor. Zaten bizi mahveden sıcaklıktır. Her tarafta sıkıyönetim olduğu için dışarıya pazarlayamıyoruz. Zaten Muş ta ufak bir ildir. Elektrik kurumu da bize bakmadığı için kuyularla suluyoruz. Bazılarına torpille elektriği getiriyorlar. Elektriği olanlar dalgıç kullanıyor. Geriye kalanlar da mazot kullanıyor. Zaten mazotun litresi 4-5 TL olmuş, gübre fiyatı 60’ı bulmuş. Yani çiftçi ölmüş ağlayanı yok.” dedi.
Bu yıl lahanada verimin yüzde 50’ye kadar düştüğünü ve ektiği on yedi dönüm lahananın çoğunun çürüdüğünü ifade eden Uçkun, “Bu sene verim yüzde elli düştü. Ben on yedi dönüm lahana ektim ama hepsi 5 dönüm etmiyor, gerisi çürüyüp gitti. Çiftçi dededen babadan ne gördüyse öyle devam ediyor. İnsanlar ayda su buldu, biz daha dededen gördüklerimizle çiftçilik yapıyoruz. Yetkililerin gelip toprakları tahlil etmeleri gerekir. Öyle olmayınca hangi gübreyi kullanacağımızı bilemiyoruz, dededen gördüğümüzü uyguluyoruz. Toprak kanser olmuş. Lahana, karpuz, domates ne ekersek çürütüyor. Bizim yaptığımız bilinçsiz bir çiftçiliktir. Hala dededen, babadan gördüklerimizi uyguluyoruz. Tarıma dediğimiz zaman ‘Biz geliyoruz’ diyorlar. Sen gelip muhtarın evinde çay kahve içip çekip gidiyorsun. Gelip çiftçinin derdiyle ilgilenen yok.” şeklinde konuştu.
“Bu sene kimse verimden memnun değil”
Köylerinde sulama suyu sıkıntısı çektiklerini söyleyen üretici Cahit Demir ise, bu sene çiftçilerin hasattan memnun olmadığını belirterek, “Bu sene kimse verimden memnun değil. Burada su sıkıntısı var. Suyu parayla alıyoruz, toprağı kiralıyoruz. Dolayısıyla pek bir kazancımız yok. Zaten mazot ve gübre almış başını gidiyor. İnan başka iş olsa ben gider onu yaparım. Bu sene sıcaklıktan dolayı verim çok düştü. Üreticilerin hiçbiri hasattan memnun değil. Biz tarım Müdürlüğünün bize sahip çıkmasını istiyoruz. Gelip toprak tahlilleri yapsın, üreticiyi bilinçlendirsin. Bizler daha atalarımızdan gördüklerimizle çiftçilik yapıyoruz. Lahana üretimi köylüler için en önemli geçim kaynaklarından biridir. Muş’ta en fazla lahana bizim köyde (Bağlar Köyü) yetiştiriliyor. Köyde yılda 2 bin ton civarında lahana üretiliyor. Yarısından fazlası çevre illerden gelen alıcılar tarafından alınıyor." ifadelerini kullandı.
İLKHA