Geçen yıl bu zamanda ciddi bir canlılık yaşayan Batman Buğday Pazarı, kuraklığın bölgeyi etkisi altına almasıyla büyük durgunluk yaşıyor.
Her sene bu mevsimde canlılığın yaşandığı Batman Buğday Pazarında esnaf ürün bulmakta zorlanıyor. İşlerinin yüzde yetmiş civarında düştüğünü belirten hububatçılar, ürün bulamadıklarını ifade etti.
Hububatçı esnafı, geçen sene ambarlarının buğday, arpa ve mercimekle dolu olduğunu, bu sene ise kuraklık nedeniyle ürün bulmakta zorlandıklarını kaydetti.
Hububatta verim düşüklüğünü değerlendiren Batman Zahireciler ve Hububatçılar Derneği Başkanı Halil Ay, İLKHA muhabirine, susuz arazilerin suyla buluşması için sulama kanallarında yaşanan sorunların çözüme kavuşması gerektiğini söyledi.
Buğday ve arpada yüzde 60 verim kaybının olduğunu belirten Ay, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) belirlediği fiyatların iyi olduğunu fakat ürün yetersizliğinden fiyatların daha da yükseldiğini ifade etti.
“Verim düşüklüğü kötü etkiliyor”
Ay, “Türkiye genelinde olduğu gibi bölgemizde de kuraklıktan dolayı ciddi bir verim düşüklüğüyle karşı karşıyayız. Geçen seneye oranla bazı bölgelerde yüzde 50, bazı bölgelerde ise yüzde 100’e yakın bir verim kaybı var. Genel olarak ortalamaya baktığımız zaman buğday ve arpada yüzde 60 kaybımız var. Mercimekte az bir verim düşüklüğü var ama fiyatı iyi olduğu için çiftçiyi kurtarıyor. Buğday ve arpadaki verim eksikliği tüketici ve hayvancılıkla uğraşanları çok kötü etkiliyor.” dedi.
“Kuraklığı doğal afet olarak görmemiz lazım”
Buğday pazarında hareketliliğin olmadığını belirten Ay, “Geçen sene 1 lira 25 kuruşa aldığımız arpa, 2 lira 700 kuruş civarına çıkmış durumda. Yumuşak ekmeklik buğdayın fiyatı ise 2 lira 400 kuruş, makarnalık buğdayın fiyatı 2 lira 700 kuruş civarlarındadır. Bu fiyatlar Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) belirlediği fiyatların üstündedir. Şu an buğday pazarında ürün eksikliğinden dolayı hiçbir hareketlilik yok. Geçen sene bu vakitte arabalardan, çalışanlardan geçilmiyordu ama şu anda ortam çok sessiz ve kimse yok. Türkiye geneli yaşanan bu kuraklığı doğal afet olarak görmemiz lazım.” ifadelerini kullandı.
“Çiftçiye destek Türkiye’nin dışa bağımlılığının önüne geçer”
Çiftçinin talep ve isteklerini sıralayan Ay, “Çiftçi bu durum karşısında devletten şunları bekliyor: Var olan sulama kanallarına su verilmesini, sulak olmayan arazilerinin yeni sulama kanallarıyla suyla buluşturulmasını, elektrik fiyatlarında iyileştirmesini, ÖTV’siz mazot almak, devlet bankalarından destek ve gerekli kolaylıkların verilmesini istiyor. Sulu araziler susuz arazinin 3 veya 4 katı verim veriyor. Bu uygulama her yerde devreye alındığı zaman Türkiye dışa bağımlılığının önüne geçer. Bundan dolayı devletin desteği ve çiftçilerimizin de çabalarıyla sulu arazilere geçilmesi gerekmektedir.” dedi.
“Çiftçilerde de ürün yok”
Geçen yıla oranla buğday pazarında ürünün yok denecek kadar az olduğunu söyleyen hububatçı esnafı Davut Aklın, “Geçen yıl kapımızın önü ve ambarlarımız buğday, arpa ve mercimekle doluydu ama şu anda toplamda 10 ton ürün var elimizde. Çiftçilerde de ürün yok, çoğunda dönüm başı 100 kilo ürün vermiş çiftçi bunu ne yapsın. Ürün az olduğu için çiftçi ürününü satamıyor. Çiftçi elindekini yem olarak kullanacak. Arpanın geçen seneki fiyatı 1 lira 75 kuruşken şu anda ise 2 lira 800 liraya çıkmış halde. Bu durumda biz, çiftçi ve hayvancılıkla uğraşanlar ne yapacak? Yetkililerin bu duruma bir atması gerektiğini düşünüyorum.” dedi.
“Geçen sene 50 ton ürün elde eden çiftçi bu sene 20 tona düştü”
Bu sene verim azlığından dolayı işlerinin yüzde 70 düştüğünü ifade eden bir diğer hububatçı esnafı Mehmet Şirin Usooğulları ise şunları söyledi:
“Devletin hububatta açıkladığı fiyat iyi ama ürün yok. TMO’ya da ürün götüren yok. Çünkü verim çok az. Akşama kadar buradayız, doğru dürüst kimsenin geldiği yok. Elinde ürünü olan çiftçi fiyatların yükseleceğini düşünerek ürününü satmıyor. Bu durumda çiftçide haklı, geçen sene 50 ton ürün elde eden çiftçiye bu sene 20 ton ancak gelmiş. Devletten bu duruma bir el atmasını bekliyoruz ki vatandaş mağdur olmasın.”
“Buradan kazandıklarımla ailemi besliyorum”
Buğday pazarında hamallık yapan Suriyeli Mıcvel Halil, “55 yaşındayım ve 7 çocuğum var. Buradan kazandıklarımla ailemi besliyorum. Kürekle çalışarak kazanıyorum. Bu sene işlerimiz hiç iyi değil. Bizler ton başı çalışıyoruz. Geçen yıl üç arkadaş günde 100 ton yüklerken şu anda 2 veya 3 ton ancak yükleyebiliyoruz. Akşama kadar oturuyoruz.” dedi.