Ortanca kızım 4-5 yaşlarındaydı. İstanbul Sultangazi’de annesi ile tramvaya binmişler. Oturduğu karşı koltukta yanına oturan ellili yaşlarda bir şahıs, çocuğa ismini sormuş, sevimli olduğunu görünce biraz konuşturduktan sonra, “baban ne iş yapıyor” diye sormuş. Küçük, ‘babam büyük işler yapıyor’ deyince, adam hayli gülmüş.
Annesi bunu bana anlattığında, ben de küçük kızımın, bu masum cevabına önce gülmüş, ancak akabinde düşünmüştüm: Hangi işler büyüktür? Kimler büyük işler yapar?
Her çocuğun gözünde babası büyük işler yapıyor ve her nefis kendisini ve işlerini büyük görür. Ama hakikat böyle mi?
Gerçekte, insanların büyük olarak gördüğü ve bildiği her insan büyük müdür? Veya insanlar nezdinde büyük olarak görülen her iş, gerçekte büyük müdür?
İşlerin ve şahısların büyüklüğünü kim tayin edecek, yani kime göre büyüklük ve küçüklük?
Elbette insanlar büyük işleri ve büyük insanları taktir ederler. insanların nezdindeki insani büyüklük ve işlerin büyüklüğü de önemli tabi.
Ama hakikatte büyük işler, Allah’ın büyük olarak gördüğü ve büyük olarak kabul ettiği işlerdir. Büyük insanlar da Allah katında büyük olanlardır.
Nice büyük görülenler vardır ki, hakikatte Allah katında küçüktür. Ve nice küçük görülenler vardır ki, hakikatte Allah katında büyüktür.
Nice işler vardır ki, insanlar nezdinde çok değerlidir, hakikatte ise Allah katında çok değersizdir. Ve nice işler vardır ki, insanlar onu değersiz görür ama hakikatte Allah katında çok değerlidir.
Kur’an-ı Kerim’de Allah, Hz. Lokman’ın diliyle büyük işleri tarif ve tayin ediyor:
“Ey oğulcuğum! Namazı kıl, iyiliği emret, kötülükten men et ve başına gelen musibetlere de sabret. Şüphesiz bütün bunlar, azmi gerektiren büyük işlerdendir.” (Lokman: 17)
Namaz kılmak, yeryüzünün en büyük işlerindendir. İyi olmak, iyiliği yaşamak ve yaşatmak; kötülükle mücadele etmek, insanlığın ve Müslümanlığın en büyük işlerindendir. Sabır ise, büyük bir kulluktur ve sabır, sabreden insanı ve işlerini büyütür.
Büyük işler sadece maddeyi kazanmak, ekonomik olarak güçlü olmak, galip gelmek, binalar dikmek değildir. Büyük işler; insan yetiştirmek, adaleti tesis etmek, emniyet, refah ve huzur oluşturmaktır. Büyük işler, insanı ve insanlığı yaşatmaktır.
Sözün özü; her ne yaparsanız yapın, Allah katında büyük kabul edilen işler yapın ve Allah katında büyük olmaya bakın. Allah katında büyük değilse yaptıklarınız ve varlığınız, insanların dünyasında başınız arşa da değse boştur.