Mardin’in Kızıltepe ilçesinde ikamet eden Abdülkadir Kayan, bir kaza sonucu iki ayağı sakatlanınca bir ustanın yardımıyla çakmak tamirciliği mesleğine başladı. Kayan, Çakmak tamirciliğinden elde ettiği gelirle hem 5 çocuğunu okuttu hem de bir böbreği işlev görmeyen eşinin tedavisini yaptırdı.
Hepatit hastalığına yakalandıktan sonra 2005 yılında çakmak tamirciliği mesleğini bırakmak zorunda kaldığını belirten Kayan, eskiden yapılan çakmakların çok kaliteli ve pahalı olduğu için tamir edildiğini, şimdi ki çakmakların çok basit ve ucuz olduğu için artık çakmak tamirciliği mesleğini kimsenin yapmadığı ve çakmakçılık tamiri mesleğinin tarihe karıştığını söyledi.
Kayan, vaktini geçirmek için bazen komşularının bozulan çakmaklarını evde ücretsiz tamir ettiğini söyledi.
Eşinin, çakmak tamirciliğinden kazandığı parayla hem çocuklarını okuttuğunu hem de tedavi masrafını karşıladığını belirten Fatma Kayan, hallerinden şikâyetçi olmadıklarını ve sürekli Allah’a şükrettiklerini söyledi.
Babalarının her iki ayağından engelli olmasına rağmen çakmak tamirciliğinden kazandığı parayla kendilerini büyütüp okuttuğunu, evlendirip iş ve yuva sahibi yaptığını söyleyen Metin Kayan ise babasıyla sürekli gurur duyduğunu söyledi.
"Borç parayla bir sandık ile çakmak tamirciliğinde kullanılan malzemeleri aldım"
Bir kaza sonucu her iki ayağının sakat kaldığını ve bir ustanın yardımıyla 1992 yılında ailesinin geçimini sağlamak için çakmak tamirciliğine başladığını söyleyen, Abdülkadir Kayan, "5 çocuğum vardı, eşimle birlikte yeni 7 nüfustuk. Her 5 çocuğum da okula gidiyordu O zaman devlet kapısına gittim, kimse bana yardım etmiyordu, beni geri döndürüyorlardı. Bir gün çarşıda şehir içini beklemek için çakmak tamiri yapan Mahmut ustanın yanında oturdum. Günde ne kadar kazandığını sordum. Günde ortalama 10 TL kazandığını söyledi. Ben de bu mesleği yapmaya karar verdim. Allah kendisinden razı olsun Mahmut usta bana yardımcı oldu. Çakmakların nasıl tamir edildiğini birkaç gün bana öğretti. Bir arkadaştan borç para alarak bir sandık ile çakmak tamirciliğinde kullanılan malzemeleri aldım ve bir lokantanın önünde tezgâhımı kurarak çakmak tamirciliğine başladım." dedi.
"5 çocuğumu çakmak tamirciliğinden elde ettiğim gelirle okuttum"
5 çocuğunu çakmak tamirciliğinden elde ettiği gelirle okuttuğunu ve onları evlendirip yuva sahibi yaptığını söyleyen Kayan, "O dönemde eşim de rahatsızlandı. Doktora götürdük, bir böbreğinin işlev görmediğini söylediler. Mardin ve Kızıltepe Devlet Hastaneleri bir çare bulamayınca onu Diyarbakır Sigorta Hastanesine götürdüm. Allah ondan razı olsun oradaki doktorun yardımı bize çok dokundu. Eşimin tedavi masrafını da çakmak tamirciliğinden elde ettiğim gelirlerden karşıladım." diye belirtti.
Sonradan Hepatit hastalığına yakalanınca 2005 yılında çakmak tamirciliği mesleğini bırakmak zorunda kaldığını belirten Kayan, "Eskiden her köşe başında bir çakmak tamircisi vardı. Kızıltepe’de en az 15-20 kişi bu mesleği yapıyordu. Ama maalesef çakmak tamirciliği mesleği de tarihe karıştı. Çünkü şimdiki çakmaklar hepsi plastikten yapma ve çok ucuz, kibrit gibi millet kullanıyor. Ya bozulduğunda ya da gazı bittiğinde atılıyor. Şimdi evdeyim, dışarı çıkamıyorum. Bazen bizim çakmaklar bozulduğunda ya da komşularımınki bozulduğunda getiriyorla, ücretsiz tamir ediyorum." ifadelerini kullandı.
"Hem geçimimizi sağladı hem de çocuklarımı okuttu"
Eşinin çakmak tamirciliğinden elde ettiği gelirle tedavi masraflarını karşıladığını söyleyen Fatma Kayan, "Eşim çakmak tamirciliği yaparak hem geçimimizi sağladı hem de çocuklarımı okuttu. Hastalandım bir böbreğin çalışmıyordu beni 15-20 defa Diyarbakır'a götürdü. Çok şükür çocuklarımız büyüdü şu anda 4 kişi eczanelerde kalfa olarak çalışıyor birisi de engellidir. Maddi durumumuz, çok şükür, ne fakiriz ne zenginiz; Allah'a şükrediyoruz. Çocuklarım kötü yolda değiller, helal çalışıp ekmeklerini çıkarıyorlar. Allah'a binlerce şükürler olsun." dedi.
"Kimse babasının yaptığı işten utanmasın"
Abdülkadir Kayan'ın oğlu Metin Kayan ise şunları söyledi: "Babam bizi hiç kimseye muhtaç ettirmedi. Çakmakçılık tamirciliği yaparak bizi okuttu, büyüktü. Bir kardeşim veteriner ve laborant bölümünü bitirdi. Babamız bize şu şekilde nasihat ederdi: Kiminle gezerseniz ona benzersiniz; iyi insanla gezerseniz iyi insan olursunuz, kötü insanlarla gezerseniz kötü olursunuz. Her zaman babamla gurur duyuyorum. Her iki ayağı engelli olduğu halde bizi büyütüp okuttu, bu yaşa kadar getirdi. Çakmak tamirciliği yaparak bizi evlendirdi, ev bark sahibi olduk, iş sahibi olduk. Hiç kimse babasının yaptığı işten utanmasın. Babalar ve anneler kutsaldır; yerleri baş tacıdır. Her zaman annem ve babamla gurur duyuyorum." diye konuştu.
İLKHA