Mezopotamya’nın en verimli topraklarını bünyesinde barındıran Mardin Ovası’nda yetişen ürünler Türkiye’nin önemli gıda ihtiyacını karşılıyor. Ancak son zamanlarda hükümetin bazı politikalarından yakınan çiftçiler, bin bir zahmetle ektikleri ürünlerin hasadını yapamıyor.
Gübre, tohum, ilaç, mazot gibi tarımda kullanılan ürünlerin pahalılığından yakınan çiftçiler, DEDAŞ’ın yüksek elektrik faturaları çıkartmasının yanında ekilen ürünün fiyatının düşük olmasının, maliyeti karşılamadığını belirtti.
İLKHA muhabirlerine konuşan Çiftçi Abdülkadir Yıldız, bölgede çiftçiliğin bitme noktasına geldiğini savundu.
“Mısır para etmiyor, ne yapacağımızı bilmiyoruz”
Mısır fiyatının düşük olmasından yakınan Yıldız, “Şu an tarlamızı biçsek de masrafını kurtaramadığı için biçmiyoruz. Mıdır tarlada çürüyor, biz de ne yapacağımızı bilmiyoruz. Pahalı olduğu için tam olarak ilaç ve gübre de kullanamadık, görüldüğü gibi mısırın yarısı hastalıklıdır, verimi çok düşük. Tarım ve Orman Bakanına sesleniyorum: Bana bir kilo mısırın maliyetini bulsun, ben mısırımı olduğu gibi ona vereyim. Birileri özellikle çiftçiliği bu bölgede bitirmek istiyor, bunlar kim? Türkiye’nin yüzde 50’sinden fazlası çiftçilikle geçimlerini sağlıyor, yazık değil mi? Şu an mısır para etmiyor, bu yüzden satmıyoruz. Dışarıdan ithal edilen mısır çöp de olsa çok iyidir diyorlar, çünkü onu bir yandaş kazanıyor.” dedi.
“DEDAŞ’ın elektrik borcunu ödeyemiyoruz”
Mardin merkez Artuklu ilçesi Alakuş Köyü’nde çiftçilikle uğraştığını ve her yıl mısır ile buğday ektiğini belirten Yıldız, tarlasının bir kısmının sulu, bir kısmının da susuz olduğunu söyledi.
Yıldız, “Sulu tarlada bırakın kârı, DEDAŞ’ın elektrik borcunu yetiştiremiyoruz. Şimdi ektiğimiz 250 dönüm mısıra, 80 bin TL elektrik borcu çıkartılmış. DEDAŞ, elektrik borcunu silsin, mısırın tamamını alsın. Mısıra verdikleri fiyat nedir ki… Mısıra verdikleri fiyat 940 lira, tüccarlar bunu 700 liradan alıyorlar. Hal böyle olunca bizi kurtarmıyor, maliyetini karşılamıyor.” diye konuştu.
“Çiftçileri bitirmeye çalıyorlar”
Çiftçilerin durumu ile ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan’a faks çektiğini dile getiren Yıldız, ancak faksın eline ulaştırılmadığını iddia etti.
Yıldız, “Çiftçileri bitirmeye çalıyorlar, bu yüzden Cumhurbaşkanı'na faks çektim ama cevap gelmedi. Çiftçileri kim bitirmeye çalışıyor, bundan Cumhurbaşkanı'nın haberi yoktur. Eğer Cumhurbaşkanı bunu duysa zaten kabul etmez, müdahale eder. Başka partiler de yok, Mardin’de milletvekili olayı hiç yok. Onun için sizden rica ediyoruz, sesimizi Cumhurbaşkanı'na duyurun. Sayın Cumhurbaşkanı çembere alınmış, bir faks bile eline uluşamıyor. Bir buçuk yıldır faks göndermişim, özel kalemde bekletiliyor. Sayın Cumhurbaşkanı, o faks alsın, okusun. Dışarıdan bir adam mısırı getirecek, sadece bir yandaş kazanacak ama dünya kadar çiftçi bitiyor. Bir adam için bu kadar çiftçinin ekmeği ile oynuyorlar. Neden dışarıdan getiriliyor, benim 10-20 bin dönüm tarlam var. Bana güç versinler, ben ekeyim. Bugün Mezopotamya bölgesi en verimli topraklara sahip ve Türkiye’yi besleyecek kapasitedir. Hepimiz şu an boş çalışıyoruz. Tarım Bakanına sesleniyorum: bir kilo mısırın maliyetini bana bulsun, ben ona köyümü hibe edeyim.” dedi.
“Çiftçiler tefecilerin eline düşmüş”
Bu sene buğday veya mısır ekimi yapmayacağını söyleyen Yıldız, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ekiyoruz da ne oluyor? Maliyetini çıkaramıyoruz. DEDAŞ’ın elektrik parasını bile çıkaramıyoruz. DEDAŞ gelsin, parası yerine mısırı alıp götürsün. Artık mısırdan gelecek kazancı istemiyoruz. Şu an hasat zamanı ancak biçsek ne yapacağız? Eğer mısırı biçsek bu sefer buğday ekemeyeceğiz. Çünkü ekonomik olarak gücümüz kalmadı. Bugün tek kalemde çalışan çiftçinin tümü tefeciye borçludur. Bankalar desen tefeciden de beterler. Herkesin arazisi icralık olmuş. Bugün çiftçi niye icralık olsun, ayıp değil midir? Yedikleri gıdayı biz yetiştiriyoruz. Bu gün ortalıkta ezilen üreticidir. Bugün ekmeğin kilosu 6 TL, buğdayın kilosu ise 90 kuruş, bu kadar fark nereye ve kime gidiyor. Suriye’de savaş var ama orada mazot bedava, patates ve soğanı Suriye’den alıyoruz. Samanı bile dışarıdan getiriyoruz. Biz samana muhtaç olacak insan mıyız? Saman ayarına mı düştük?”
“Çiftçilik yapmamız mümkün değil artık”
Gübre, tohum, zirai ilaç ve mazot fiyatlarından da yakınan Yıldız, “Bu sene sadece ben 5-6 bin dönüm araziyi ekmeyeceğim. Sadece kendime yetecek kadar ekeceğim. Gübre çok pahalı, ilaç ve tohum iki kat pahalıdır. Zaten biz gübreyi tefeciden alıyoruz. Tefeci, eğer gübre bugün 3 TL ise bize 6 TL’ye veriyor. Elektrik o ayrı bir sıkıntı. Mazot 6 TL’yi geçmiş. Bu yüzden çiftçilik yapmamız mümkün değil artık.” diye konuştu.
İLKHA