PKK’nin çatışmaları kent merkezlerine taşıması, sokakları patlayıcılar döşemesiyle başlayan operasyonlarda, 90’lı yıllarda görmediği büyük bir yıkım yaşayan Şırnak’ın Cizre ilçesi eski günlerine dönmeyi bekliyor.
İslam coğrafyasının müstesna beldelerinden olan Cizre (Cizîra Botan), tarih boyu yetiştirdiği âlimler ve bilim adamlarını insanlığa sundu. Köklü bir medrese geleneğine sahip olan Cizre’de özellikle birçok ulema yetiştiren Kırmızı Merese (Medreseya Sor) öne çıkıyor. Hz Ömer’in hilafeti döneminde İslam coğrafyasına dâhil olan Cizre, tarih boyunca çokça sıkıntılar yaşadı.
İslam âlemine başta İsmail El Cezeri, Ehmedê Xanî, Melayê Cizirî, Şeyh Muhammed Seyda ile son dönemde yetiştirdiği Şeyh Zeki Atak gibi birçok âlim ve toplum önderi sunan ilim havzası Cizre, şimdilerde eski günlerini arıyor.
Özellikle 90’lı yıllarda ceberut devlet pratiğini ilklerine kadar yaşamış Cizre toprakları ve halkı, o dönemlerde görmediği yıkımı, tahribatı son aylarda yaşadı. 7 Haziran seçimleri sonrası PKK’nin şehir merkezlerine, halkın yaşam alanlarına çatışmaları taşıması, beraberinde sokağa çıkma yasaklarını ve operasyonları getirdi. Yaklaşık 3 ay boyunca devam eden operasyonlarda gerek yaşanan çatışmalar gerek devletin ağır silahlar kullanması ve gerekse de PKK’nin sokaklara tuzakladığı bombaların infilak ettirilmesiyle kadim şehir Cizre, Suriye’yi aratmayan görüntülere sahip oldu.
14 Aralık 2015 tarihinde başlayan sokağa çıkma yasağıyla ilçeyi terk eden halk, 2 Mart 2016’da yasağın kısmi olarak sonlandırılmasından sonra Cizre’ye dönerken, yıkık dökük evleri arasında yaralarını sarmaya çalışıyorlar.
Yasağın kısmi olarak kaldırılmasından sonra ilçeye dönen halkın bir kısmı ne yapacağını bilmez iken bir kısmının da hâlâ ilçeye geri dönmediği biliniyor. Cizre halkı, yaşadıkları acı ve mağduriyet nedeniyle hem PKK’ye hem de devlete tepki gösteriyor.
Çatışmalı süreç nedeniyle tüm bölge ekonomik olarak etkilense de Cizre’de ticari hayat tamamen bitme noktasına gelmiş durumda. İlçede bununla beraber camiler, eğitim ve sağlık kurumları büyük oranda hasar görürken, kentin alt ve üstyapısı da çöktü.
2 bin 700 ev ile 13 cami yıkılacak
Yaşanan çatışmalar sonrasında hasar tespit çalışmalarının yapıldığı ilçede; 45 cami 7 Kur’an kursu ile 10 bine yakın, işyeri ve yüzlerce aracın kullanılamaz hale geldiği görüldü. Bunlardan zarar gören 13 cami ile ağır hasarlı 2 bin 700 evin yıkımına karar verildi. Cudi Mahallesi’nde bulunan ve yıkımına karar verilen ağır hasarlı evlerin yıkım çalışmaları ise devam ediyor. Çatışmaların yoğun yaşandığı Cudi, Nur ve Yafes mahallelerinin bir kısmı geçtiğimiz günlerde acil olarak kamulaştırılmıştı.
Cizre’de halk, şimdilerde içerisinde bulunduğu bunalımı atlatmaya çalışıyor. Mağdur olan halkın, yardım kuruluşlarının önünde kuyruklara girmesi ise yaşanan dramın boyutlarına işaret ederken, Cizreliler artık huzur içerisinde yaşayacakları, gelecekten kaygı duymayacakları günleri bekliyor.
İLKHA