Çocuklar; dünyayı, yaşamı, kendilerini ve başkalarını merak ederler. Konuşmaya başladıktan sonra, soru sormaya başlarlar. Sordukları sorular sayesinde, hayatı keşfeder ve hayata karşı pek çok şey öğrenirler. Çocuklar için bu dünyada karşılaştıkları her yeni şey ilgi çekicidir. Her şeyi merak ederler, o yüzden de çok fazla soru sorarlar. Özellikle okul öncesi dönemdeki çocuklar bazı şeyleri anlayamayabilir. Dolayısıyla bazı sorulara cevap ararlar.
Çocuklar, soruları dolambaçlı değil doğrudan sorarlar ve bazı sorular sizi şaşırtabilir ya da utandırabilir. Bazı soruları da saçma ve komik bulabilirsiniz. Ancak çocuğunuz size ne soru sormuş olursa olsun, öncelikle çocuğunuzun neyi öğrenmek istediğini anlamaya çalışın. Onu anladığınızı ifade edin ve sorusunu çocuğun anlayabileceği sadelikte cevaplayın. Çocuğun sorularına gülerek, alay eder bir tarzda yaklaşmayın. Tüm soruların cevabını bilmeniz gerekmez. Bilmemek ayıp değil sizi çocuğun gözünde küçültmez. Böyle bir durumda çocuğa dürüstçe; "Bunu ben de tam bilmiyorum, ama bu konuyu seninle beraber araştırabiliriz" gibi bir cevap verilebilir. Çünkü burada önemli olan şey; çocuğu önemsediğinizi göstermeniz ve onun için zaman ayırmanızdır. Ayrıca böyle farklı bir soru sorduğu için çocuğu tebrik ederek onu daha fazla soru sormaya, merak etmeye yönlendirebilirsiniz. Bunu unutmayın, insan beyni yeni bir şeyler öğrendiği zaman mutluluk hormonu salgılar çocuklar da meraklarını giderdikleri zaman mutlu olurlar. Öğrenme açlığı çeken çocuk bu açlığını giderdikçe hayattan zevk alma seviyesi daha yüksek olur.
Çocuğun sorduğu sorulara, cevap verirken, dikkat etmemiz gereken önemli bir konu da sorularını hemen cevaplamayın önce onun da sorgulamasını sağlamak amacıyla; "Sence niçin olabilir?", "Sen ne düşünüyorsun?", "Bir tahminin var mı?" gibi sorularla çocuk düşünmeye teşvik edilebilir. Özellikle ailesi tarafından soruları yanıtlanan çocuklar, okulda da anlamadıkları şeyleri daha rahat sorabilirler. Öğretmenine daha fazla soru sorabilen çocukların, genellikle derslerinde daha başarılı oldukları gözlenir. Bunun tam tersi; sorularına cevap verilmeyen, soruları geçiştirilen çocuklar, kendilerini değersiz hissederler. Okulda da soru sormaktan çekinirler. Daha fazla düşünen, sorgulayan ve araştıran çocuklar, gelecekte de daha başarılı olacaklardır. Bu sebeple çocukların soruları sabırla cevaplandırılmalıdır.
Ne yazık ki karşılaştığımız bazı veli ve öğretmenler çocukların sorularına ‘Bu nasıl bir soru?', ‘Büyüyünce öğrenirsin' 'Nereden buluyorsun bu soruları?', 'Başımıza icat çıkarma', 'Sana ne?' gibi karşılıklar vererek çocuktaki merak duygusunu öldürüyorlar. Oysa öğrenmenin, gelişmenin yolu soru sormaktır, merak etmektir. Çocuğun merak duygusunu ve soru sorma çabasını destekleyin.
Sonuç olarak çocukların soru sormalarını engellememek gerekir. Merak etmeyen, sorular sormayan ve çevresini araştırıp keşfetmek istemeyen bir çocuğun durumundan şüphe edin. Çocuğu soru sormaya teşvik edin içindeki cevherin ortaya çıkmasına yardımcı olun.
Vesselam…