Bir tür konuşma bozukluğu olan kekemelik konuşma esnasında veya konuma başlarken bazı ses veya sözcükleri tekrarlayarak veya duraklayarak konuşmanın akışını bozan yanlış konuşma alışkanlığıdır. Kekemelik 7 yaşından önce ortaya çıkan daha çok dil gelişimin hızlı olduğu 3-5 yaşları arasında görülür. Kekeme olan bireyler özellikle heyecanlandıklarında baskı altına girdiklerinde stres yaşadıklarında, sinirlenince, tanışılan yeni kişilerle konuşurken daha sık kekeler. Çocuğun dil gelişiminin tamamlanması bir süreçtir. İlk sözcükler anne baba için heyecan uyandırır. Ancak konuşma esnasındaki kelime yinelemeleri ebeveyn için kekeme gibi algılanabilir. Çocuklar özellikle dil gelişiminin hızlı olduğu 3-5 yaşlarında normal akıcı olmayan konuşma dönemlerinde olmalarıdır. Kekemelik erkeklerde kızlardan 4-5 kat daha fazla görülür. Nedeni ise beyindeki konuşmayla alakalı bölüm kızlarda daha etkin çalışır.
3-5 yaş arası çocuklarda düşünce hızı konuşma hızından fazladır. Çocuk düşünce hızında konuşmak isterken kelime bulmakta zorlanır ve kekeler. Bu dönem çocuklarda teklemeler olabilir. Anne baba çocuğun yaşına göre gelişim dönemi hakkında bilgi edinmesi aileye kolaylık sağlar.
KEKEMELİĞİN NEDENLERİ
Kekemeliğin birden fazla nedeni vardır. Özellikle; psikolojik, fizyolojik ve genetik nedenlerden kaynaklanabilir. Fakat kesin bir belirtiye halen ulaşılamamıştır.
*Fizyolojik olarak beyin dalgalarından gelen iletim bozuklukları kekemeliğe neden olabilir.
*Genetik olarak aileden birinde kekemelik varsa çocuklarda görülme olasılığı artar.
*Psikolojik olarak da sıkıntı veren çevrede bulunmaları, ailede problemler, şiddetli korkular, baskı ve stres altında kalmaları, çocuklarda büyük beklentilerin olması, ailenin titiz ve baskıcı olması, eve yeni kardeşin gelmesi kekemeliği tetikler.
Kekeme çocuklarda zekâ geriliği yoktur. Düşünülenin tersine bu çocuklar zekidir. Nedeni ise düşünce hızlarının konuşma hızlarında daha fazla olmasıdır. Hızlı düşünüyorlar, düşüncelerine uygun kelime bulmakta zorluk çektikleri için tekliyorlar. Aile tarafından çocuğun konuşmasının düzeltilmesi için baskı yapılmaz ise kekemelik kendiliğinden geçebilir.
Kekemelik sosyal hayatta çocuğu olumsuz etkileyebilir. Özellikle okul başarısı ilerleyen yıllarda meslek başarısına ve toplumsal iletişimini bozabilir. Bu durum çocuğu içine kapanık hale getirebilir.
“bana gülecekler, benimle alay edecekler” endişesiyle konuşmaktan çekinirler. İletişim kurmakta kaçındıkları için arkadaş bulmakta da zorluk çekebilirler.
Kekemeliğin herhangi bir ilacı veya ameliyatı yok. Kekemeliği olan bireyler dil ve konuşma terapistleri tarafından kekemelik terapisi uygulanır.
Çocuklarda erken tedavide olumlu sonuçlar alındığı gözlemlenmiştir.
ANNE BABA ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLABİLİR
*Anne baba çocuğun ruhsal ve duygusal gelişimi için sağlıklı bir ortam oluşturmalıdır. Ebeveynler aralarındaki problemleri çocuğa yansıtmadan çözmelidir. Çünkü gergin ortamlar kekemeliği artırmaktadır.
*Çocuk konuşma esnasında takıldığında, bir sözcüğü aradığında asla sinirlenmeyin. Sabırlı bir şekilde çocuğun konuşmasını bitirmesini bekleyin.
*Sevgi dili önemlidir. Özellikle anne ve babasının kendisini sevdiğini hissetmelidir.
*Konuşma esnasında çocuk takıldığında kesinlikle cümleleri onun yerine tamamlamayın, kendisi tamamlasın.
*Başkalarının yanında çocuğun kusuru hakkında asla konuşmayın. Daha akıcı konuşan akranlarıyla çocuğu kıyaslamayın, böyle bir kıyaslama çocuğun iyileşme sürecini yavaşlatır.
Sonuç olarak, alay etmenin ve konuşmaya zorlama çocukta olumsuz etkilere yol açar. Arkadaş çevresinde eksik konuştuğu için alaya alınması engellenmelidir. Bunun için gerekirse öğretmen desteği alınmalıdır. Bu durumun geçici olduğu çocuğa anlatılmalı.
Vesselam..