Çocuklar bazen kil, toprak, bez, boya, kağıt, tuz, kum, saç, pil gibi maddeleri yemeye çalışırken bulunabiliyor. Çocukların, ilk seferinde merak duygusu ile bunu yaptığının düşünülmesi doğal olabiliyor ancak pek çok kez bu durumla karşılaşılması, çocuğun bir davranış bozukluğu olan pika sendromuna yakalandığını gösterebilir.
Türkiye'de bu sendromun en fazla Orta Anadolu Bölgesi'nde görüldüğünü söyleyen Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Hastalıkları ve Sağlığı Bölümü'nden Uzm. Dr. Sami Akbuğa, pika sendromu ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Akbuğa, "Pika sendromu çocuklukta hatta bebeklik dönemlerinde başlayıp, yetişkinliğe kadar sürebilen ve sürekli tekrar etme riski bulunan bir davranış bozukluğudur. Pika sendromunda çocuklar veya yetişkin bireyler; kil, toprak, bez, boya, kül, kağıt, kahve çekirdeği, sünger, tuz, buz, kireç, kum, sabun, saç, pil gibi maddeler yemektedir. Normal besinler dışındaki gıda olmayan, yabancı maddelere karşı oluşan yeme dürtüsü ile ortaya çıkan pika sendromunda, hastalar zararlı olabileceğini bilseler dahi kendilerini bu maddeleri yeme isteğinden alıkoyamamaktadır. Çoğu zaman vücutta eksik olan demir, çinko, bakır gibi elementler, bu davranış bozukluğu ile giderilmeye çalışılmaktadır." dedi.
Kansızlık ve gelişim geriliğine sebep oluyor
Pika sendromu olan çocuklarda ortaya çıkabilecek en önemli sorunun, demir eksikliğine bağlı olarak gelişen kansızlık ve çinko eksikliğine bağlı gelişim geriliği olduğunu bildiren Akbuğa, şunları söyledi: "Bunun dışında yenilen ve sindirilemeyen maddelerin bağırsaklarda oluşturabileceği sorunlar, bağırsak parazitlerine ait bulgular, karında oluşabilecek ip-kıl yumakları, boya yiyen çocuklarda kurşun birikimi, sindirim sistemi sorunları ortaya çıkabilir. Ayrıca pikanın yol açabileceği beslenme bozukluğu da önemli bir sorun olabilir."
Tedavisi iyi bir gözlem ve güvenilir teşhis gerektiriyor
Akbuğa, pika sendromunda özellikle demir eksikliğinin sık görüldüğü çocuk yaş grubunda, yenilen kil ve toprak gibi maddelerin, yiyeceklerin içindeki çinko ve demiri bağladığını kaydederek, "Bunun sonucunda demir eksikliği anemisi ve çinko eksikliği gelişebilir veya mevcut eksiklikler belirginleşebilir. Pika bulguları olan çocuklarda eşlik edebilecek olan kansızlık, çinko eksikliği gibi sorunlar için kan testi ile teşhis mümkün olmaktadır. Teşhis sonrasında doktor tarafından belirlenen plan çerçevesinde eksiklikler giderilebilmektedir. Pika tedavisinde ilk yapılması gereken iyi bir gözlem sonucu doğru bir teşhis konulmasıdır. Bunun için öncelikle sendromun nedenleri bulunmalıdır ve buna uygun tedavi yöntemi seçilmelidir. Vücutta demir, bakır gibi mineral eksikliği söz konusu ise buna uygun ilaç tedavisi başlatılmalıdır ayrıca doğal gıdalarla da besin takviyesi yapılmalıdır." şeklinde belirtti.
Demir eksikliğine karşı alınması gereken önlemler
Son olarak Akbuğa, "Çocuklarda sık görülen pika dendromu sonucunda ortaya çıkan demir eksikliği tedavisinin, doktorun uygun gördüğü süre boyunca devam etmesi gerekir. Çocuklara demirden zengin yiyecekler uygun miktarda ve sıklıkta sunulmalıdır. Bunlar; dana ve koyun eti gibi kırmızı et çeşitleri, karaciğer, yumurta sarısı, mercimek-nohut gibi bakliyat ve üzüm pekmezidir. Çocuklarda bu gıdaların uygun porsiyonlar halinde, her birinin haftada en az üç-dört kez tüketilmesi, demirden yeterli beslenmeyi sağlar. Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzelerde fazla miktarda demir bulunmamaktadır ve bitkisel yapısı nedeniyle içeriğindeki demirin emilimi de azdır. Tüm bu besin takviyelerinin yanı sıra ciddi bir beslenme bozukluğu olan pika sendromunun ortadan kaldırılması için pedagoglardan ve çocuk psikologlarından destek alınması gerekebilir." ifadelerini kullandı. (İLKHA)