Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, bölgenin turistik ve doğal güzelliklerini duyurmak amacıyla Lice ilçesinde bulunan Bırkleyn Mağaralarında doğa yürüyüşü düzenledi.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi kent turizmi açısından önem taşıyan yerlerin tanıtımını yapmak amacıyla çalışmalarına devam ediyor.
Antik çağda yerleşim yeri olan ve M.Ö. 6000 yılından beri kullanılan Bırkleyn Mağaralarında yapılan doğa yürüyüşüne, Türkiye’nin farklı illerinden gelen amatör ve profesyonel sporcular katıldı.
Yürüyüşe katılan sporcular, içinde dikitler ve sarkıtların bulunduğu yarasa mağarası, Büyük İskender'in Doğu seferi sırasında askerleriyle konakladığı yer olarak rivayet edilen mağara ve Dicle Nehri’nin doğuş yeri olan bölgeyi gezme imkanı buldu.
Mağaralarda incelemelerde bulunan Vali Münir Karaloğlu, burada AK Parti Diyarbakır Milletvekili Eker ile müzisyenler tarafından seslendirilen Kürtçe "Ay Dilberi" türküsüne eşlik etti.
Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu, yarasa mağarasında yaptığı açıklamada, Diyarbakır'ı keşfetmek amacıyla etkinliğin yapıldığını söyledi.
Diyarbakır’ın kültürel zenginlikleri, tarihsel mirası ve doğal güzellikleriyle 40 yıldır perdelenen ve örtülen bir şehir olduğunu ifade eden Karaloğlu, şehirdeki huzur ve güven ortamı sayesinde şehrin keşfedildiğini, kültürel varlıklarını, tarihi mirasını, ve doğal güzelliklerini ortaya çıkarmak açısından fırsat oluşturduğunu aktardı.
“Diyarbakır 40 yıldır ekranlarda gördüğünüz o tozlu, puslu, gri, Diyarbakır değil”
Bölgenin güzelliklerini tanıtmak amacıyla farklı etkinliklerin yapıldığını kaydeden Karaloğlu, şöyle konuştu:
“Hem bu şehirde yaşayan insanımıza, hem ülkemize, hem de insanlığa, bütün dünyaya Diyarbakır'ın bu örtülen güzelliklerini göstermek lazım. Diyarbakır sizin 40 yıldır ekranlarda gördüğünüz o tozlu, puslu, gri, Diyarbakır değil; başka bir Diyarbakır var. Diyarbakır’dan içeru gelin, esas Diyarbakır'ı şimdi görün. İnsanlığa bu huzur ve güven ortamında Diyarbakır’ı gelin hep birlikte keşfedelim diyoruz”
Dicle Nehri’nde rafting, Çermik Yabanardı ve Şeyhandede şelaleleri arasında doğa yürüyüşü, ardından Karacadağ lav yolunda bisiklet turu ve doğa yürüyüşü yaptıklarını anımsatan Karaloğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bütün gayretimiz, çabamız gerçek Diyarbakır'ı ortaya çıkarabilmek. 40 yıldır oluşturulan kötü imajı, algıyı yıkıp gerçek hazineyi ortaya çıkarabilme gayretimiz var. Bu konudaki çabalarımız İnşallah bundan sonraki yapacağımız faaliyetlerle devam edecek.”
Bırkleyn mağaralarının ulaşımının kolay olduğunu vurgulayan Karaloğlu, Diyarbakır-Bingöl karayolundan indikten 10 dakika sonra mağaraya ulaşabildiğini aktardı.
“Bir eli silahlılar var başımıza dert, bir de eli kazmalılar var”
Bırkleyn Mağaralarının Dağcılık, tırmanma, mağaracılık sporu bakımından dünyaya mal olabilecek nitelikte olduğunu belirten Karaloğlu, herkesi bölgeyi görmeye davet etti.
900 metrelik mağarayla bölgenin enfes güzellikleri olduğunu kaydeden Karaloğlu, mağaranın diğer isminin de “İskender-i Bırkleyn” olarak geçtiğini aktardı.
Mağara duvarlarında Asurlular dönemine ait rölyefler ve kitabeler odluğuna dikkat çeken Karaloğlu, mağaranın Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer aldığını aktardı.
Mağaranın korunması gerektiğini vurgulayan Karaloğlu, sözlerine şöyle devam etti:
“Bölgeye gelen herkesin bu mağarayı gözü gibi de koruması lazım. Maalesef gelirken gördük. Her yerde olduğu gibi bu defineciler var. Bir eli silahlılar var başımıza dert, bir de eli kazmalılar var, ikisinden de korumak lazım buraları, ikisi de medeniyet düşmanı. Buraları korumadan bir değere dönüştüremeyiz.”
Diyarbakır’a Kerem ke
Diyarbakır'ın doğal güzellikleriyle turistleri çektiğini belirten Karaloğlu, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Diyarbakır'da son dönemde çok güzel bir turizm hareketi var. İç turizm hareketi var, inşallah bunu uluslararası turizmden, dış turizmle destekleriz ve bölge daha çok bilinen bilindiği için daha çok seyahat edilen seyahat edildiği için de özellikle kırsal turizm dolayısıyla kırsal ekonomiye daha çok katkı veren bir bölgeye dönüşsün. İnşallah bu güzellikler Diyarbakır’ımızın bilinirliğini, gerçek değerini ortaya koysun diye temenni ediyoruz. Biz de bütün insanlığa kerem ke diyoruz.”
Diyarbakır’da huzur ortamı hakim
AK Parti Diyarbakır Milletvekili Mehdi Eker ise bölgenin keşfedilmeyi bekleyen birçok güzelliğinin olduğunu söyledi.
Kentte huzurun hakim olduğunu vurgulayan Eker, şöyle konuştu:
“Uzunca bir süre terör nedeniyle güzellikleri hafızasından neredeyse silme noktasına gelen Diyarbakır, Son yıllarda FETÖ ve PKK terör örgütleri ile yapılan etkin mücadelenin sonucunda oluşan huzur ortamı sebebiyle artık güzellikleri bir bir keşfedilip Türkiye'nin ve dünyanın bilgisine sunulur hale geldi.”
Bırkleyn mağaralarının jeolojik formasyonlar yapılarından oluştuğunu belirten Eker, Dicle nehrini besleyen kollardan bir tanesinin kaynağının burası olduğunu ifade etti.
“Hem ülkemiz, hem dünya adına bir miras niteliğinde”
Türkiye Dağcılık Federasyonu Başkanı Prof. Dr. Ersan Başar ise yaptığı konuşmada bölgeyi görünce hayretler içerisinde kaldığını söyledi.
Dağcıların tırmanış yapacağı alanlar ve günübirlik doğa yürüyüşleri için bölgenin önemli olduğunu aktaran Başar, şöyle konuştu:
“Şu anda içinde bulunduğumuz mağara gerçekten hem ülkemiz, hem dünya adına bir miras niteliğindedir. Diyarbakır'a gelen insanların hem doğa aktivitelerini yaptıktan sonra dağcılık, doğa tırmanış, doğa yürüyüşleri yaptıktan sonra ve bu mağarayı gezmeleri görmeleri de büyük bir kazanım olacaktır. Bu bölgenin spor tırmanışı, kaya tırmanışı anlamında öncü olması için elimizden geleni yapacağız.”
Dağcılık sporunun kentte bütün branşlarında aktif olduğuna dikkat çeken Başar, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Milli takımda sportif milli takımında en üst sıralamada sporcularımız bulunmakta. Doğayı bölgeyi tanıtma adına doğa yürüyüşleri, trekkingler çok fazla yapılmakta ve teknik tırmanış yapan dağcılarımız var. Diyarbakır aslında doğasıyla insanıyla çok özel bir bölge, biz de Diyarbakır'da il temsilciliğimiz ve spor kulüplerimiz marifetiyle çok güzel çalışmalar yapıyoruz.”
Mağaracılık Federasyonu Başkanı Bülent Genç, ise yaptığı konuşmada bölgede defineciler tarafından yapılan gizli kazılar nedeniyle milyonlarca yılda oluşmuş değerleri kaybetme riskinin bulunduğunu söyledi.
Dicle’nin doğduğu yer
Bölgeyi ziyaret edenler; doğa yürüyüşü yapıp kayalıkları tırmandıktan sonra ulaştığı Bırkleyn Mağaraları, tarihin izlerini barındıran kabartmalarıyla dikkat çekiyor.
Antik Çağ’da Dicle’nin doğduğu yer yani Bırkleyn Mağaraları; Bırkleyn Suyu’nun önce yerin altından aktığı ve doğal bir tünelden sonra yeryüzüne çıktığı yere Bırklyen ya da Dicle Tüneli ismi verilmiştir. Antik Çağlarda, bu suyun kaybolduğu yerin altına indiği yer “dünyanın bittiği yer olarak” tanımlanmıştır.
Pilinius bu geçidi ‘ölülerin yer altı dünyasına geçtiği yer’ olarak tanımlamıştır. Birbirine paralel olarak uzanan bu kayalığın içerisinde üç mağara bulunmaktadır. Bunlardan güneydeki kayalığın altında ve içerisinden akan Birkleyn Suyu’nun bulunduğu mağaraya Asur Kralı I. Tiglatpileser (M.Ö. 1114-1076) ve III. Salmanassar (M.Ö. 859-828)’a ait 3 kabartma ve 5 çivi yazıtlı kitabe bulunuyor.