Türkiye'de Kırşehir, Tokat, Malatya, Erzurum ve Bitlis'ten sonra ceviz yetiştiriciliğinin adreslerinden biri de Diyarbakır.
Diyarbakır'ın Hani ilçesinde ceviz yetiştiriciliği yapan Vehbi Kaçmaz, sezon içerisinde yapılan faaliyetler ve yetiştirilen ceviz türleri hakkında bilgi verdi.
Ceviz yetiştiriciliği alanındaki faaliyetlerin mart ayında başladığını söyleyen Kaçmaz, "Çift sürme faaliyetinden sonra ilaçlamasını yapıyoruz. Alanda yabani otlara karşı tekrardan çift sürüyoruz. Bu işlemlerden sonra 3-4 ay boyunca hem sulama hem de gübreleme faaliyetini yürütüyoruz. Hasat zamanına kadar bu işlem devam ediyor. Hasat döneminde işçilerle beraber buraya gelip ağaçları silkeliyoruz. Topladığımız cevizleri torbalara istifleyerek toptancılara satıyoruz." dedi.
"Ceviz ağaçlarının yaşı ilerledikçe verimleri de artıyor"
Tarım ve Orman Bakanlığının 2014 yılında oluşturduğu destekleme paketinden yararlanarak Hani ilçesinin kırsal Uzunlar Mahallesi'nde oluşturduğu ceviz bahçesi hakkında bilgi aktaran Kaçmaz, "2014 yılında başlatılan bir proje kapsamında başvurumuzu yaparak destekleme ödeneği aldık. Biraz da kendi bütçemizden eklediğimiz sermaye ile bahçemizi tesis ettik. Faaliyet yürüttüğümüz bu alan 44 dönümdür. Geçen seneden bu yana verim almaya başladık. Ceviz hasadı yaklaşık olarak 2 veya 3 ton ile başlıyor ve ağaçlar büyüdükçe elde edilen oran da beraberinde artıyor." ifadelerini kullandı.
Kaçmaz, "Burada bin 100 adet ağaç var ve çentır dediğimiz yabancı türdendir. Kendi yerli çeşitlerimiz bu yabancı türden daha iyidir. Bu işi yapmak isteyenler olursa bilen birilerinden sorsunlar ve özellikle yerli çeşitlerimiz konusunda ısrar etsinler. Yıllardır bu topraklarda yetişmesi ve arazi ile iklime uyumlu olması dolayısıyla yerli ceviz ağaçlarını tavsiye edebiliriz. Bu Amerika türü, yerli cevizlerimiz kadar iyi değildir." şeklinde konuştu.
"Tüm dezavantajlara rağmen yerli cevizleri tercih edin"
Yerli ile yabancı türdeki ceviz arasındaki farklılıklara dikkati çeken Kaçmaz, "Bu yabancı tür ceviz ağaçları, geç çiçek açması dolayısıyla donlara yakalanmıyor. Fakat yerli ceviz ağaçlarında erken çiçek açması dolayısıyla don olaylarına yakalanma riski var. Ama her halükârda yerli cevizler daha iyidir. Çünkü cevizin içi önemlidir. Yerli cevizlerin içi doluyken yabancı türlerde tam tersidir. Yabancı tür cevizlerde iç doldurma sıkıntısı olduğundan dolayı beklentilerimize cevap vermiyor. Ondan dolayı içi boş olan cevizlerin satışı sıkıntılı oluyor." diye belirtti.
Ceviz bahçesinde çalışan tarım işçilerinden Fettah Yıldırım ise "Kasım ayı ortalarında cevizler olgunlaşınca sırıklarla dökümünü sağlıyoruz. Yere dökülen cevizleri toplayıp aralarında çürükleri eliyoruz. Topladığımız sağlam cevizleri torbalara dolduruyoruz ve bahçe sahibi de elde edilen mahsulün satışını gerçekleştiriyor." dedi.
Ceviz alanında edindiği tecrübeleri aktaran Yıldırım, "Bir cevizin çürük olduğu hem kararmasından hem de hafif olmasından anlaşılıyor. Hafif olan cevizin içinin boş olduğunu anlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Yıldırım, "2-3 gündür burada çalışıyoruz ve bir o kadar daha işimiz var. Buradaki işimiz bittikten sonra başka yerlerde de iş çıkarsa gideriz ama şimdilik pek gözükmüyor." şeklinde konuştu.