Filipinler resmi haber ajansının haberine göre, All Moro Kongresi ve aynı zamanda taslak ekibinin başkanı olan Avukat Michael Mastura'nın, Bangsamoro Eyalet Anayasası’nın taslak kopyasını geçtiğimiz hafta cumartesi günü SMX Kongre Merkezinde düzenlenen bayramlaşma merasiminde Filipinler Cumhurbaşkanı Rodrigo R. Duterte'ye takdim ettiği ifade edildi.
Bangsamoro Eyalet Anayasası’nın başka bir kopyasının da 1987 Anayasası'nı gözden geçirilmesi için görevlendirilen ve aynı zamanda Federal Anayasa üzerinde de çalışan Anayasa Komitesi'ne (ConCom) gönderileceği bildirildi.
Bangsamoro Eyalet Anayasası taslağı Aralık 2017'den bu yana hazırlanmış olup 2 Haziran'da All Moro Kongresinin bütün üyeleri tarafından Mindanao Kalkınma Dairesinde imzalanmıştı.
19 üyeli All Moro Kongresinin Aralık 2017'de toplandığını söyleyen Mastura, üyelerin, Cumhurbaşkanın federalizme geçiş teklifiyle uyumlu Bangsamoro için bir eyalet anayasası oluşturma konusunda anlaşmaya vardıklarını kaydetti.
Cumartesi günü gerçekleşen bayramlaşma programında, Moro liderleri, Bangsamoro Geçiş Komisyonu üyeleri, kabine üyeleri, Temsilciler Meclisi ve senato üyelerinin de hazır bulunduğu topluluğa hitap eden Cumhurbaşkanı Duterte, Filipinler için federalizmin zamanının geldiğini yinelemişti.
"Var olan ve aslen İspanyollar tarafından kurulmuş olan üniter bir hükümet biçimi tarzından uzaklaşmalıyız," diyen Duterte, mevcut durumun her zaman güçlü bir merkezi hükümet olduğunu vurguladı.
Konuşmasında üniter hükümetin, Mindanao'daki Hıristiyan ve Müslümanların mücadelelerinden dolayı o zamanlarda gerekli olduğunu aktaran Duterte, "Ben federalizm ve barış için varım." ifadelerini kullandı.
Ancak Federal Anayasa Taslağı’nın henüz tamamlanmadığını söyleyen Duterte, kendisine sunulması halinde nasıl bir federe model benimseneceğini açıklayacağını belirtti.
Ayrıca halkın Bangsamoro Temel Yasasının onanmasını umduğunu dile getiren Duterte, onanması halinde UGF Yönetim Kurulu Başkanı Nur Misuari'nin de taslağın daha doğru olabilmesi, Tausug ve Mindanago'yla alakalı daha düzgün düzeltmeler için çalışmalara katılabileceğini söyledi.
Duterte, ayrıca liderliğini Al Hac Murad Ebrahim'in yaptığı MILF grubunu da, federalizm taslağı üzerindeki çalışmalara gözlemci olarak katılmasına davet etti.
“Ülkemin insanlarına karşı savaşmak istemiyorum”
Konuşmasının devamında Duterte, Bangsamoro Temel Yasasının onanmaması halinde, "Savaşmak istemiyorum. Kendi ülkemin insanlarına karşı savaş başlatmak istemiyorum." diyerek kendilerine zaman verilmesi gerektiğini ifade etti.
MILF lideri Murad'ı Bangsamoro Temel Yasasının son şeklini alıncaya kadar beklemeye davet eden Duterte, yasada yer almayan bazı maddelerin federal yapı planı içerisinde yer alacağına dair kendisine güvence verdiğini açıkladı.
Hâlihazırda kongre, çift meclisli Bangsamoro Temel Yasasının onanmasını ve Duterte'nin temmuzda yapacağı ulusa sesleniş konuşmasını beklediğini kaydeden ajans, Temsilciler Meclisi ve Senato'nun nasıl şekilleneceği konularında iki meclisli bir konferansın yapılması gerektiğini belirtti.
Hatırlanacağı üzere; Filipinler'de Müslüman direnişçilerin hükümet ile vardıkları barış anlaşması kapsamında hazırlanan Bangsamoro Temel Yasası, Devlet Başkanı Rodrigo R. Duterte tarafından imzalanıp tekrardan meclisin onayına sunulmuştu.
Bangsamoro Temel Yasası, Müslüman Mindanao'nun Özerk Bölgesinde on yıllarca yıl süren çatışmaların sonlanması için siyasi bir oluşumun varlık göstermesine yönelik bir çalışma olduğu belirtiliyor.
ILKHA