Doğu ve Güneydoğu’daki il, ilçe ve köylerde özellikle kırsal kesimde sık sık elektrik kesintileri oluyor. Bir seferlik kesinti bazen 4-5 saati buluyor. Uzun süreli kesintiler günde iki veya üç kez tekrar ettiğinden, kesintinin toplam saati günün yarısını aşıyor. Günün en işlek saatinde, işin yoğun olduğu saatlerde ya da günün en sıcak saatinde, cayır cayır güneşin kavurduğu bir saatte, elektrik kesintisi oluyor.
Elektrik ücretini ödemeyenlerin elektriklerinin kesilmesini anlamak belki mümkün, ancak ücretini ödeyenlerin de elektriklerinin kesilmesini anlamak mümkün değil. DEDAŞ, kesintilerin yatırım ve onarımdan kaynaklandığını belirtiyor. Böyle olsa da kesintiler can sıkıyor.
Elektrik kesintisi büyük maddi kayıplara sebep oluyor. Dondurma satan bir marketçinin dört saat elektriğinin kesildiğini düşünün. Dondurmalarının hali ne olur. Bir kasaptaki etler… Tüm makineleri elektrik ile çalışan işletmeler… Atölyeler, fabrikalar ve daha niceleri elektrik kesintisi yüzünden büyük maddi hasarlara uğruyor. Tarla sahipleri tarlalarını sulayamıyor.
Neden elektrik kesintileri yapılıyor?
Elektrik kesintilerinin sebebi olarak harcanan enerjinin bedelinin alınamadığı ve kaçak kullanım olduğu ileri sürülüyor. Aboneler de elektrik bedelinin yüksek olduğunu belirtiyorlar. DEDAŞ zarar etmemek için elektriğin kilovat bedelini yüksek tutuyor. Böyle olunca ödeme yapanlar, yaptıkları ödemeye pişman oluyor. DEDAŞ, ödenmeyen bedel veya kaçak kullanan aboneler yüzünden tüm abonelerin elektriğini kesmekte kesinlikle haklı değildir.
Hiç ödeme yapmayan, kesintilere sebep olan ve bedellerin yükselmesine sebep olanlar da yaptıklarında haklı değil. Çünkü hiç ödeme yapmadan elektrik enerjisinin tüm imkanlarından faydalanmak hiç adil değil. Aydınlatmada, ısınmada, evdeki tüm elektrikli aletlerde, mutfakta, tüp yerine elektrikli ocaklarda, ütüde, çamaşır ve bulaşık makinelerinde, klima vb. her türlü elektrikli aletlerde elektrik enerjisini kullanacaksın ve bir lira ödeme yapmayacaksın!
Elektrik enerjisini üretmenin büyük masrafları vardır. Yüzlerce işçinin emeği vardır ve ücretlerinin ödenmesi gerekiyor. Ev ve işyerlerine ulaşıncaya kadar yapılan masrafların, onarım ve bakım bedellerinin, bir şekilde karşılanması gerekiyor. Ancak yapılan masrafların üzerinden çok büyük bir kâra gitmeden kullanılan enerjinin faturalandırılması gerekiyor. Hanede kullanılan elektriğin kilovat bedeli çok yüksek. Abonelerle anlaşma yoluna gidilerek de faturalandırmaya gidilebilir. Borcu olanlara ödeme kolaylıkları getirilebilir.
Elektrik enerjisinin ücretsiz kullanılması büyük israflara sebep oluyor. Yüz liralık enerji harcayacak olan bir hane, elektriği ücretsiz kullanınca üç yüz liralık bir harcama yapabiliyor. Çünkü gereksiz yere yanan bir lamba sabahlara kadar da yansa söndürülmüyor. Yanan bir elektrikli soba hiç yere sürekli çalıştırılabiliyor. Havanın normal olduğu vakitlerde bile klima çalıştırılıyor. Bu şekilde birçok alet dikkatsiz, düzensiz ve gereksiz kullanılıyor.
Faturayı daha az ödeme gibi bir dert yok. Çünkü hiç ödeme yapılmıyor.
Esasında şöyle bir düşünüldüğünde, sadece büyük bir mutfak tüpü bile beş kişilik bir aileye iki ay ancak dayanır ki bedeli en az 75 TL’dir. Kışın kimi hanelerde odun veya kömür sobası hiç kullanılmıyor ki soğuk günlerde bir torba kömür ancak iki gün dayanabilir. Bir torba kömürün bedeli 18 TL’dir. Aylık bedeli 270 TL yapar. Gerçi Doğu ve Güneydoğu’nun büyük kısmına bedava kömür dağıtılıyor. Bu kömür iyi yanmadığından dolayı kullanılmayıp yerine elektrikli sobalar tercih ediliyor.
Elektrik olmadığında dörtlük gaz lambasının kullanıldığını düşünün. Yakıtı, temizlenmesi, dumanı vs. Bu lamba ancak bir odada yakılabilir. Ne kadar aydınlatacağı da belli.
Elektrik enerjisi çok büyük bir nimet ve kıymetini bilmek lazımdır. Gelen faturanın bedeli çok ağır olabilir. Bu yüzden aboneler bu bedeli ödemeye yanaşmaya bilir. Öyleyse bu bedel cazipleştirilmeli, abonelerin ödeyebilmeleri için fiyatlar düşürülmelidir. Borcu olanlara ödeme kolaylıkları getirilmeli, hiç ödeme yapmayanlar da insafa gelip kullandıkları enerjinin bedelini ödemelidir.
İsraf hiç bir şeyde caiz olmadığı gibi elektrik enerjisinde de caiz değildir. “Yiyiniz, içiniz ama israf etmeyiniz.” ayeti celilesi akılda tutularak israftan vazgeçilmesi temennisi ile Allah’a emanet olun.