Halk arasında "zatürre" olarak bilinen pnömoni, akciğer dokusunun çeşitli mikroorganizmalar tarafından iltihabı olarak tanımlanıyor. Zatürre gelişiminden en sık bakteriler olmak üzere virüsler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar sorumlu olabiliyor.
Hastalık çoğunlukla kişinin ağız, boğaz ve sindirim sistemi florasında yer alan mikroorganizmaların akciğerlere yerleşmesiyle gerçekleşiyor. Normal koşullarda akciğerde zatürre gelişimine neden olmayan bu mikroorganizmalar kişinin bağışıklığının düştüğü durumlarda hastalığa neden oluyor. Zatürrelerin sınırlı bir kısmı ise hasta kişilerden sağlıklı kişilere de bulaşabiliyor.
Konuyla ilgili bilgilendirmelerde bulunan Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği (TİHUD) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Kerim Güler, zatürre vakalarının bütün dünyada hastane başvurularının, tedavi giderlerinin, iş-okul günü kayıplarının ve ölümlerin önemli bir kısmından sorumlu olduğunu söyledi.
Güler, "Zatürre dünyada ve ülkemizde en sık ölüme neden olan hastalıklar arasında yer almaktadır. Her yıl yaklaşık 450 milyon kişiyi yani dünya toplamının yüzde 7'si zatürreye yakalanmakta ve bunların yaklaşık 4 milyonu ölümle sonuçlanmaktadır. Zatürre, İngiltere ve ABD'de ölüm nedenleri arasında 6'ncı sırayı; enfeksiyonlara bağlı ölümler arasında ise birinci sırayı almaktadır. Ayakta tedavi edilen hastalarda ölüm oranı yüzde 1-5 iken, hastanede tedavi edilen olgularda bu oran yüzde 12'ye, yoğun bakım desteği gerektiren hastalarda ise yüzde 40'a ulaşmaktadır." dedi.
Erken teşhis edilen zatürre ayakta tedavi edilebilir
Zatürre tedavisi konusunda bilgi veren Güler, "Zatürrede antibiyotikler tedavinin temelini oluşturur. Bunun yanı sıra bol sıvı alımı, istirahat, ağrı kesiciler ve ateş düşürücüler gibi yakınmaları hafifletecek tedaviler de yardımcıdır. Birçok vakada zatürre evde tedavi edilebilir. Ağır olguların, yaşlı hastaların, oksijen tedavisi veya yoğun bakım desteği gerektiren farklı tedavileri uygulamak için hastaneye yatması gerekir. Çok ağır zatürre durumlarında yoğun bakımda yatış ve solunum desteği uygulanma zorunluluğu da doğabilir. Tedaviye erken başlandığında zatürre ayakta tedavi edilebilir. Zatürreye neden olan mikrobun belirlenmesi çoğu kez mümkün olmayabilir. Ancak zatürre tanısı konulduktan sonra en kısa zamanda antibiyotik tedavisinin başlanması gereklidir. Bu nedenle hastanın yaşı, kronik hastalıkları, zatürrenin şiddeti gibi durumlar dikkate alınarak antibiyotik tedavisi başlanır. Balgamda herhangi bir mikrobun izlerinin saptanması ve bu mikrobun hangi antibiyotikle tedavi edilebileceğine dair veriler 72 saat içinde sonuçlanır. Sonuçlara göre antibiyotik tedavisi yeniden düzenlenebilir. Zatürrede ortalama antibiyotik süresi 7 gündür. Bazı durumlarda tedavi süresi uzatılabilir." ifadelerini kullandı.
"Özellikle çocuklarda ve 65 yaş üstü bireylerde zatürre daha sık gelişebilir"
Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Fuat Kalyoncu ise zatürre için risk grubunda olanlarla ilgili şunları söyledi: "Ülkemizde alt solunum yolu enfeksiyonları, ölüm nedenleri arasında yüzde 4,2 ile 5'inci sırada yer almaktadır. Ülkemizde yapılan çalışmalarda zatürreden ölüm oranının hastalığın şiddetine göre yüzde bir ile yüzde 60 arasında değiştiği ve hastanede tedavi edilen zatürre vakalarında oranın belirgin olarak daha yüksek olduğu (yüzde 10,3-60) gösterilmiştir. Özellikle çocuklarda, 65 yaş üstü bireylerde, sigara kullananlarda, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) veya astım gibi kronik akciğer hastalığı olan kişilerde, kronik böbrek ve kalp hastalıkları, diyabet ya da bağışıklık sistemini baskılayan bir hastalık veya ilaç kullanımının varlığında zatürre daha sık gelişebilir." (İLKHA)