İki haftadır bela ve imtihan konusunu işliyoruz. Önemine binaen bu haftaki yazımızda da aynı konuya devam edeceğiz. Kur'an'dan anladığımıza göre, imtihan kuralı herkes için geçerlidir. Yani bütün insanlar bir şekilde imtihan edilmektedir. İnsanın imtihana tabi tutulması Allah'ın bir sünnetidir. Kötüler kadar iyiler de imtihan edilir. Peygamberler bile bu kurala tabidirler. Mesela İbrahim aleyhisselam, oğlunu kurban etmesi için emredildiği rüyayla imtihan edildi. Yusuf aleyhisselam, azizin eşinin cinsel arzularıyla imtihan edildi.
İmtihanı başaranların imanı daha güçlenir, başaramayanlar ise sapkınlıklarında daha da ileri giderler. Bununla alakalı Kur'an ayetlerine bir göz atalım:
“O ki, hanginizin daha güzel amel işleyeceğini sınamak için ölümü ve hayatı yaratmıştır.” (Mülk: 2)
“Biz, insanların hangisinin daha güzel amel işleyeceğini deneyelim diye yeryüzündeki her şeyi, dünyanın kendine mahsus bir ziynet yaptık.” (Kehf: 7)
“Her canlı ölümü tadacaktır. Bir deneme olarak sizi hayırla da şerle de imtihan ederiz. Ve siz, ancak Bize döndürüleceksiniz.” (Enbiya: 35)
“İnsanlar, imtihandan geçirilmeden, sadece ‘iman ettik' demeleriyle bırakılıvereceklerini mi sandılar? Andolsun ki, biz onlardan öncekileri de imtihandan geçirmişizdir. Elbette Allah, doğruları ortaya çıkaracak, yalancıları da mutlaka ortaya koyacaktır.” (Ankebut: 2-3)
“Yoksa, Allah içinizden cihad edenleri belli etmeden, sabredenleri ortaya çıkarmadan cennete gireceğinizi mi sandınız?” (Âli İmran: 142)
“Andolsun ki, içinizden cihad edenlerle sabredenleri ayırt edinceye ve haberlerinizi açıklayıncaya kadar sizi imtihan edeceğiz.” (Muhammed: 31)
“Yoksa siz, sizden önce gelip geçmiş kavimlerin başına gelenler sizin de başınıza gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız? Yoksulluk ve sıkıntı onlara öylesine dokundu ve öyle sarsıldılar ki, Peygamber ve Onunla beraber iman edenler nihayet ‘Allah'ın yardımı ne zaman gelecek?' dediler. Haberiniz olsun ki, Allah'ın yardımı pek yakındır.” (Bakara: 214)
“Andolsun ki, mallarınız ve canlarınız konusunda imtihana çekileceksiniz ve sizden önce kendilerine kitap verilenlerden ve müşriklerden birçok üzücü sözler işiteceksiniz. Eğer sabreder ve sakınırsanız, muhakkak ki bu, (yapılacak) işlerin en değerlisidir.” (Âli İmran: 186)
“Bilmiş olunuz ki, mallarınız ve çocuklarınız birer imtihan aracıdır. Büyük mükâfat ise Allah'ın katındadır.” (Enfâl: 28)
“Sizi yeryüzünün halifeleri kılan, size verdiği (nimetler) hususunda sizi denemek için, kiminizi kiminizden derecelerle üstün kılan O'dur.” (Enâm: 165)
“Andolsun ki, sizi biraz korku, açlık, mallardan, canlardan ve ürünlerden biraz azalma (fakirlik) ile imtihan edeceğiz. (Ey Peygamber!) Sen Sabredeleri müjdele. İşte onlar, kendilerine bir bela geldiği zaman ‘Biz Allah için varız ve biz sonunda O'na döneceğiz' derler.” (Bakara: 155-156)
“Allah'ın izni olmaksızın hiçbir musibet, isabet etmez. Kim Allah'a iman ederse, Allah onun kalbini hidâyete, doğruya yöneltir. Allah her şeyi bilendir.” (Teğâbün: 11)
“De ki: Eğer ölümden veya öldürülmekten kaçıyorsanız, kaçmanın size asla faydası olmaz! (Eceliniz gelmemiş ise,) o takdirde de, yaşatılacağınız süre çok değildir. De ki: Allah size bir kötülük dilerse, O'na karşı sizi kim korur, ya da size rahmet dilerse (size kim zarar verebilir)? Onlar, kendilerine Allah'tan başka ne bir dost bulurlar, ne de bir yardımcı.” (Ahzâb: 16-17)
“İnsan, Rabbi Onu imtihan edip de ikramda bulunur ve bol nimet ve zenginlik verirse, ‘Rabbim bana ikram etti' der (kendisinin bu ikrama ve nimete lâyık olduğunu düşünür). Ama onu imtihan edip rızkını daraltırsa, ‘Rabbim bana ihanet etti' der (kendisinin buna lâyık olmadığını sanır).” (Fecr: 15-16)
“Allah, (ibret olsun diye) size bir ülkeyi örnek verir: Bu ülke güvenli, huzurlu idi; ona rızkı her yerden bol bol gelirdi. Sonra onlar Allah'ın nimetlerine karşı nankörlük ettiler. Allah da onlara, yaptıklarından ötürü açlık ve korku sıkıntısını tattırdı.” (Nahl: 112)
Hâsılı kelam, dünya bir imtihan yeridir. Dünyevi bütün nimetler ve musibetler de bu imtihanın birer vesileleridir. İnsanoğlu ise, bu imtihanı ya kazanır, ya da kaybeder. İmtihanı başarıyla kazananlardan olmanız dileğiyle.